นพ.จิรรุจน์ ชมเชย กุมารแพทย์เชี่ยวชาญโรคระบบหายใจ ของโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก เผยสามารถใส่หน้ากากอนามัยได้เกิน 2 ชั่วโมง โดยไม่ต้องถอดพัก เพื่อลดความเสี่ยงการปนเปื้อนของมือที่จะไปสัมผัสหน้ากาก โดยระบุว่า

#หน้ากากอนามัยใส่เกิน2ชม.ได้ ปลอดภัย ไม่ต้องถอดพัก...!!!

ผมได้ทำการทดสอบกับตนเอง ด้วยการใส่หน้ากากอนามัย และปิดด้วยเทปเพื่อป้องกันการเล็ดลอดของละอองฝอย เสมือนเวลาทำงานจริง ตามภาพ 3 ชม.ต่อเนื่อง

เริ่มต้นผมได้วัดความเข้มข้นออกซิเจนในเลือดด้วยเครื่องวัดปลายนิ้ว และ"#เจาะเลือดตนเอง" (capillary blood gas) เพื่อตรวจค่าความเป็นกรดเป็นด่างของเลือด(pH) และระดับคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือด (PCO2) ก่อนใส่หน้ากาก เปรียบเทียบ กับหลังใส่หน้ากาก 3 ชั่วโมง
ผลที่ออกมาคือ ความเข้มข้นของออกซิเจนจากปลายนิ้ว ไม่เปลี่ยนแปลงคือ 98%
ค่าความเป็นกรดด่างของเลือด มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย ไม่มีนัยยะสำคัญ ไม่มีภาวะกรดคั่งในเลือด
ระดับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือด มีค่าเพิ่มขึ้นเล็กน้อย แต่ไม่มีนัยยะสำคัญ และไม่เกินกว่าค่าปกติ และไม่มีผลต่อระบบไหลเวียน ไม่มีผลต่อการทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่นปวดศีรษะ
หากใส่หน้ากากแบบประชาชนทั่วไป ไม่ได้มีการปิดเทป แบบผมในภาพ ยิ่งไม่ควรมีการคั่งของก๊าซใดๆทั้งนั้น และน่าจะปลอดภัยยิ่งกว่า การใส่แบบผมอีก

การถอดหน้ากากเข้าๆออกๆ เพื่อพักหรือเพื่ออะไรก็ตาม โดยเฉพาะเจ้าหน้าที่หน้างาน สุ่มเสี่ยงจะทำให้เกิดการปนเปื้อน ของมือที่สัมผัสหน้ากาก และสัมผัสใบหน้า
ส่วนหน้ากากชนิด n95 ผมยังไม่ได้ทำการทดลอง แต่โดยทั่วไป เราไม่ได้แนะนำให้ประชาชนทั่วไปใส่อยู่แล้ว คู่มือการใช้งานของหน้ากากก็ไม่แนะนำให้ใส่เป็นเวลานานๆ แพทย์พยาบาลเจ้าหน้าที่ที่ต้องดูแลผู้ป่วย หากต้องใส่ n95 นาน เช่นต้องเกินกว่าครึ่งชั่วโมง เราก็จะหลบไปใช้ ชุดป้องกันที่มีอากาศหมุนเวียน หรือมีอากาศป้อนเข้ามาในชุด( PAPR)
ดังนั้นหน้ากากอนามัย ใส่ยาวๆได้เลยครับ ปลอดภัย แม้จะใส่แบบในภาพก็ตาม แต่หากเปียกหรือปนเปื้อน ควรเปลี่ยนนะครับ

การทดลองนี้ทำในผู้มีสุขภาพปกตินะครับ ผู้มีโรคประจำตัว โรคปอดเรื้อรัง โรคหัวใจ เด็กเล็ก ไม่สามารถอ้างอิงได้นะครับ
หน้ากากที่ทดลองเป็นหน้ากากอนามัยมาตรฐานที่ใช้ใน รพ.นะครับ ไม่รวมหน้ากากผ้า และชนิดอื่นๆ

หากผู้เชี่ยวชาญท่านใดทำการทดลองแล้วได้ผลเป็นอย่างอื่น สามารถแสดงความเห็นได้เลยนะครับ

สำนักข่าวใด ที่เคยลงข่าวประมาณว่า ควรถอดพักทุก 2 ชั่วโมง รบกวนนำข้อมูลอีกด้านไปเสนอด้วยนะครับ เพื่อความเข้าใจอย่างรอบด้าน
ด้วยความปรารถนาดี

#หมอจิรรุจน์
กุมารแพทย์เชี่ยวชาญโรคระบบหายใจ
รพ.มหาราชนครราชสีมา
ขอขอบคุณกลุ่มงานกุมารเวชกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ที่เอื้อเฟื้อการตรวจระดับก๊าซในเลือด(nicu) และเครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว ครับ