รู้หรือไม่? LGBTQ+ ใช้สิทธิบัตรทองผ่าตัดแปลงเพศได้ ขึ้นกับแพทย์วินิจ

สปสช.เผยกลุ่ม LGBTQ+ สิทธิบัตรทอง “ผ่าตัดแปลงเพศ” ได้ ล่าสุดรพ.จุฬาฯ เบิกจ่ายผ่าตัดแปลงเพศ 1 ราย รวมถึงการใช้ฮอร์โมน คาดเสร็จใน 1-2 เดือน

คอนเทนต์แนะนำ

ดับแล้ว 5 ศพ! นักท่องเที่ยวต่างชาติสังเวยชีวิตให้เหล้าผสมเมทานอลในลาว

ทำถึง! ทีมเชียร์ลีดเดอร์ขอนแก่นวิทยายน จากไวรัลชุดบอดี้มนุษย์และเปรต

รมช.คลัง แนะเข้าเว็บ Welfare.mof.go.th ยืนยันสิทธิบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ

เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม  นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีการเพิ่มสิทธิประโยชน์ผ่าตัดแปลงเพศในกลุ่ม LGBTQ+ ว่า จริงๆ การผ่าตัดแปลงเพศอยู่ในสิทธิประโยชน์หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ มาตั้งแต่ปี 2561 แล้ว เพราะไม่ได้มีข้อยกเว้นเอาไว้ อย่างปีที่แล้วเรามีการออกประกาศคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เรื่อง ประเภทและขอบเขตของบริการสาธารณสุข พ.ศ. 2565 ก็ระบุไว้ค่อนข้างชัดเจน การกระทำใดๆ เพื่อความสวยงามโดยไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ ไม่ครอบคลุมหรือเบิกไม่ได้

ดังนั้น หากเป็นกรณีที่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ก็ชัดเจนว่าสามารถทำและใช้สิทธิได้  แต่ที่ผ่านมาพบว่า รพ.จะมีแต่การเบิกในเรื่องของการผ่าตัดแปลงเพศ กรณีเพศกำกวมแต่กำเนิด แต่ละปีจะอยู่ที่ประมาณ 100 กว่าราย ไม่เคยเบิกกรณีผ่าตัดกลุ่ม LGBTQ+ เข้ามา จะมีก็เมื่อปีที่แล้วที่ รพ.จุฬาลงกรณ์ เบิกเข้ามา 1 ราย

"เรื่องการแปลงเพศของกลุ่ม LGBTQ+ ปัญหาไม่ได้อยู่ที่เรื่องของสิทธิประโยชน์ แต่ที่ผ่านมาไม่เคยมีการพูดคุยเป็นเรื่องเป็นราวว่าตรงไหนทำได้หรือไม่ได้อย่างไร และ รพ.ก็ไม่เคยทำและเบิกเข้ามา สปสช.ก็ไม่รู้ว่าต้องทำอะไรบ้าง จึงมีการนัดภาคประชาชนที่เกี่ยวข้องหารือทั้งแพคเกจเลย ตั้งแต่ส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรค รักษาฟื้นฟูครบทุกกระบวนการ เพราะจะมีตั้งแต่การใช้ฮอร์โมนจนถึงแปลงเพศ ซึ่งฮอร์โมนบางตัวอาจจะไม่อยู่ในบัญชียาหลัก ก็ต้องไปดูรายละเอียด" นพ.จเด็จกล่าว

ถามว่าข้อบ่งชี้คือต้องมีการตรวจกับแพทย์หรือจิตแพทย์ ว่าบุคคลนั้นมีความจำเป็นต้องข้ามเพศจริงๆ ใช่หรือไม่  นพ.จเด็จ กล่าวว่า เดิมในอดีตก็จะมองว่าเป็นความผิดปกติ (Disorder) แต่ปัจจุบันเราเข้าใจว่า ทางฝั่งผู้เรียกร้องมองว่าไม่ได้เป็นเรื่องความผิดปกติ แต่เป็นลักษณะของเพศสภาพไม่ตรงกับจิตใจและร่างกาย ดังนั้น หากแพทย์มองว่าปล่อยทิ้งไว้จะเป็นปัญหาเรื่องสุขภาพจิต เรื่องความเป็นอยู่ ก็พิจารณาทำให้ ดังนั้น ขึ้นอยู่กับแพทย์มองว่าเป็นข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ หากต้องทำก็ทำได้ ซึ่งเรามีระบบให้รองรับการเบิกอยู่แล้วตามระบบ DRG

การผ่าตัดแปลงเพศขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์

"การผ่าตัดแปลงเพศที่ไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ ส่วนใหญ่จะมองเหมือนเสริมสวย แต่เราตีความชัดเจนขึ้น ถ้าจำเป็นในทางการแพทย์ก็จะอยู่ในสิทธิประโยชน์ จึงขึ้นกับแพทย์ที่ทำการรักษาว่าจะตัดสินใจทำหรือไม่ เพื่อป้องกันไม่ใช่ว่าใครจะทำอะไรก็ได้ จะคิดเอาเองไม่ได้ ตรงนี้มีความชัดเจนขึ้น เราตีความให้ไปในทิศทางที่ทำให้ทำงานต่อได้ เราค่อนข้างมั่นใจตัวระเบียบใหม่ที่ประกาศสิทธิประโยชน์ออกมาว่า กรณีมีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ก็เบิกได้" นพ.จเด็จกล่าว

“แต่การให้สิทธิยาฮอร์โมนเพื่อป้องกันการใช้ยาผิดประเภท ผิดวัตถุประสงค์ เพราะเรากังวลเรื่องการใช้กันเองจนเกิดความเสี่ยง ใช้ไม่เป็น เขาเล่าว่าต้องทำอย่างนี้ต้องใช้สูตรนี้ ถ้ามีวิชาการ หมอคนที่ทำเป็นคนให้ความรู้ก็จะยกระดับบริการตรงนี้ขึ้นมา ซึ่งทุกวันนี้ก็มีการใช้กันเองอยู่แล้ว ตรงนี้ก็จะใช้เวลา 1-2 เดือนเช่นกัน” นพ.จเด็จกล่าว