นักพนันวัยใส ติดพนันออนไลน์พุ่ง
“ ชีวิตมันพังครับ พนันบอลสำหรับผู้เล่นหน้าใหม่อาจเริ่มที่ 1 พันบาท แต่หลังจากนั้น เมื่อ “ความโลภ” เข้าครอบงำแล้ว มันจะไม่สามารถควบคุมความโลภของตัวเองได้ หรือเรียกง่ายๆว่า “ผีพนันเข้าสิง” ทำให้อยากเอาชนะ จนติดพนัน ต้องการหาเงินเพื่อมาสนองความโลภของตัวเอง เมื่อเรามีเงิน เราก็จะเอาเงินมาเล่น เพื่อหวังผลให้ได้มากกว่าเดิม แต่สุดท้ายกลับกลายเป็นว่าไม่เหลืออะไรเลย ถึงขั้นติดหนี้นอกระบบ”
“ตั้ม” คือคนหนึ่งที่เคยก้าวถลำลงไปสู่จุดที่เขาเรียกว่า ต่ำสุด ในชีวิต จากการติดพนันบอลออนไลน์ เสียเงินมากสุดถึงหลักหลายแสนบาท ซึ่งเขาบอกว่าการพนันออนไลน์ เพียงแค่คลิกเดียวทุกอย่างก็เปลี่ยนไป
" “พัง” สำหรับผมมันคือครอบครัวที่ต้องเสียเงินเสียทอง แต่จริงๆแล้ว เรื่องนี้ตัวผมเองมองว่ามันเป็นเรื่องเล็กน้อย ถ้าเทียบกับการสูญเสียความภูมิใจในการใช้ชีวิตของตัวเอง มันทำให้ทัศนคติในชีวิตมันเปลี่ยนไปเลย เพราไม่ใช่แค่เราที่หมดความรู้สึกภูมิใจในตัวเอง และพ่อแม่ก็ผิดหวังในตัวเรา และถ้ามองจริงๆแล้วการพนันไม่มีใครบังคับให้เราเอาเงินไปเสีย มีแต่เราเอง ที่เอาเงินของเราไปเสียเอง”
“จากจุดเริ่มต้นมาจากการเล่นเพื่อความสนุกสนาน แต่เมื่อนานเข้า กลับกลายเป็นสิ่งเย้ายวนให้ตกอยู่ในภวังค์ของความโลภ ผมเตือนไว้เลยว่า การพนันอย่าเข้าไปยุ่งดีกว่า ถ้ารับผิดชอบความโลภของตัวเองไม่ไหว มันจะเดือดร้อนแน่นอน” ตั้ม ฝากทิ้งให้คิด
ตั้ม อาจเป็นเพียงนักพนันวัยใสในจำนวนไม่กี่คน ที่สามารถดึงตัวเองออกจากเส้นทางสีเทาได้ ยังมี “นักพนันหน้าใหม่” อีกจำนวนไม่น้อยที่พาตัวเองเข้าสู่วงจรการพนันและยังถอนตัวไม่ได้ โดยเฉพาะนักพนันหน้าใหม่ที่เป็นกลุ่มเด็กและเยาวชน
สถิติเยาวชนติดพนันพุ่ง
จากรายงานผลศึกษาสถานการณ์ พฤติกรรม และผลกระทบการพนันในประเทศไทย ของศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของ กิจกรรมการพนันในสังคมช่วงโควิด-19 ซึ่งพบว่าการพนันออนไลน์เข้าสู่ยุคเฟื่องฟูอย่างเห็นได้ชัด
โดย ปี 2564 คนไทยที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป เล่นการพนัน 59.6% หรือประมาณ 32 ล้านคน เพิ่มขึ้นประมาณ 1.9 ล้านคน เมื่อเปรียบเทียบกับปี 2562
ในจำนวนนี้เป็นผู้ที่เล่นพนันครั้งแรก หรือเรียกว่า “นักพนันหน้าใหม่” เกือบ 8 แสนคน ทั้งเพศชาย เพศหญิง และทุกช่วงวัยมีสัดส่วนคนเล่นพนันเพิ่มขึ้น
หนี้พนันรายหัวต่อคน กว่า 1.3 หมื่นบาท
โดยกว่า 7 ล้านคน ประเมินว่าตนติดการพนัน และอีกกว่า 5 ล้านคน ระบุว่าประสบปัญหาเรื่องใดเรื่องหนึ่งที่เกิดจากการเล่นพนัน หากมาดูที่จำนวนหนี้สินจากการพนัน ยังพบข้อมูลที่น่าสนใจ ว่านักพนัน 1.127 ล้านคน มีหนี้สินเฉลี่ยคนละ 13,579 บาท
ที่น่ากังวลคือ ร้อยละ 29.5 ของประชากรเด็ก อายุ 15-18 ปี เล่นการพนัน มีวงเงินหมุนเวียนรวม 29,155 ล้านบาท และร้อยละ 54.6 ของเยาวชน อายุ 19-25 ปี เล่นการพนัน มีวงเงินหมุนเวียนรวม 93,321 ล้านบาท โดยทั้งสองกลุ่ม มีสัดส่วนคนเล่นเพิ่มขึ้นและวงเงินพนันหมุนเวียนเพิ่มขึ้นมาก เมื่อเปรียบเทียบกับปี 2562
ต้นเหตุที่ทำวัยใสเข้าถึงพนันออนไลน์พุ่ง
นายณัฐกร วิทิตานนท์ อาจารย์ประจำคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ กล่าวว่า งานวิจัยของต่างประเทศเขียนไว้ว่า ปัจจัยที่ดึงเด็กและเยาวชนเข้ามาสู่วงจรการพนันได้ง่าย เนื่องจากเด็กมีความไวต่อ “เทคโนโลยี” โอกาสที่จะเข้าถึงการพนันออนไลน์จึงเป็นไปได้ง่ายกว่ากลุ่มผู้สูงอายุในวัยเก่าๆ เมื่อเด็กรุ่นใหม่เข้าถึงเทคโนโลยีได้ง่าย จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่จะเห็นตัวเลขของผู้เข้าเล่นการพนันออนไลน์พุ่งสูงขึ้น
ผู้ประกอบการบ่อนการพนันออนไลน์ จึงฉวยโอกาสตรงจุดนี้ สร้างช่องทางที่แยบยล เช่น แอปพลิเคชันเกมออนไลน์บนมือถือ นำมาใช้ในการดึงดูดความสนใจ “ใต้เมนูอาหาร มันมีโฆษณาของเกมออนไลน์เป็นผู้สนับสนุนอยู่” การใช้เกมเป็นสื่อล่อในครั้งแรก พร้อมใช้กลยุทธแจกของฟรี ก่อนให้เติมเงินซื้อ กว่าจะรู้ตัวก็ถลำเข้าไปถึงโหมดที่เป็นการพนัน
สถานการณ์ช่วงโควิด สร้างนักพนันวัยใส
ในช่วง “โควิด-19” ระบาดหนัก ทำให้กิจกรรมทางออนไลน์ขยายตัวมากขึ้น ทั้งเรื่องของการทำธุรกิจซื้อขายออนไลน์ หรือแม้แต่พนันออนไลน์ก็เช่นกัน ที่มีการขยายตัวมากขึ้นเกินกว่า 100 เปอร์เซ็นต์ในช่วงนั้น การพนันจากรูปแบบออนไซท์ ย้ายเข้าสู่พื้นที่ออนไลน์ อีกทั้งล็อตเตอรี่ออนไลน์เองก็เริ่มเข้ามา คนกลุ่มเล็กกลุ่มน้อยได้ตั้งตัวเป็นเจ้ามือในการชักชวนเข้าเล่นการพนัน “คาสิโนออนไลน์” เองก็กลายเป็นคำค้นหาที่พุ่งขึ้นเป็นอันดับหนึ่งตามไปด้วย
นายธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน เปิดเผยว่า การพนันยอดนิยมของคนไทย ยังคงเป็นสลากกินแบ่งรัฐบาล และหวยใต้ดิน โดยมีผู้เล่นอยู่ในทุกกลุ่มอายุ และพบคนอายุต่ำกว่า 20 ปี ซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลมากถึง 7 แสนคน ทั้งที่บนหน้าสลากฯ ระบุว่า “ไม่ขายไม่ซื้อสลากกับคนที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี” นอกจากนี้ยังมีการขยายตัวของจากหวยอื่นๆ โดยเฉพาะหวยต่างประเทศและหวยหุ้น ที่เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด
“การพนันยอดนิยมที่คาดไม่ถึงว่าในกลุ่มของเยาวชนจะเข้ามาเป็นผู้เล่นก็คือ ‘หวย’ ซึ่งเป็นอันดับต้นๆ ไม่ต่างจากผู้ใหญ่ เพราะเป็นการเล่นพนันที่แพร่หลาย ทั้งเป็นผู้ที่เดินโพย ผู้เล่น และผู้ขาย แต่สิ่งที่นำไปสู่ความเสียหายที่มากที่สุดคือ ‘พนันบอล’ ” นายธนากร กล่าว
การเสพติดการพนัน
ผลเสียขั้นหนักสุด ของการติดการพนัน ไม่ใช่แค่ในด้านของพฤติกรรม แต่อาจขยายเป็น “โรคติดการพนัน” อาการคล้ายสิ่งเสพติดที่ไม่สามารถเลิกและควบคุมตัวเองได้ เมื่อถึงเวลาก็จะมีความต้องการเล่น เมื่อมีสิ่งเร้า ก็จะไม่สามารถคุมตัวเองได้ มีเยาวชนจำนวนไม่น้อยที่อยู่ในกลุ่มนี้ และยังไม่มีหน่วยบริการทางสาธารณสุขที่ทำหน้าที่ดูแลโดยเฉพาะ
จากการให้ทำแบบประเมินการติดพนัน พบว่าคนไทยกว่า 1 ล้านคนเป็นโรคติดการพนัน และมีจำนวนกว่าร้อยละ 10 ที่เป็นเยาวชน
เด็กถูกใช้เป็นเครื่องมือเพื่อขยายจำนวนนักพนัน
ในยุคปัจจุบันมีเด็กและเยาวชน ที่ก้าวขึ้นมาเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงบนโลกออนไลน์ หรือ “อินฟลูเอนเซอร์” ซึ่งมักถูกใช้เป็นเครื่องมือในการขยายกลุ่มผู้เล่นพนัน และชักชวนนักพนันหน้าใหม่ได้มากที่สุด แต่เดิมกลุ่มของการพนันออนไลน์มักใช้กลลวงที่คล้ายคลึงกับการขายแพ็คเกจทัวร์ ไม่ว่าจะลดแลก แจก แถม มีมาครบ เพื่อให้หลายคนตกเข้าสู่วงจรที่ถอนตัวได้ยาก
แต่เมื่อก้าวเข้าสู่โลกออนไลน์ การโฆษณาผ่านอินฟลูเอนเซอร์ เป็นเรื่องที่ทำได้ง่าย และน่าสนใจมากกว่า การนำหน้าบัญชีเงินฝากของตัวเอง มาเปิดเผยตัวเลขจำนวนหนึ่งพร้อมกับใช้คำกล่าวอ้างว่า “เพียงเล่นเกม ก็มีรายได้” หรือ “เล่นเกม เพื่อหารายได้ระหว่างเรียน” นับว่าเป็นตัวชูโรงดึงดูดได้เป็นอย่างดี เพราะยังมีคนอีกจำนวนไม่น้อย ที่หลงเข้าสู่ห้วงนี้ เพียงเพราะความต้องการอยากมีรายได้ของตัวเองไปแบ่งเบาภาระของครอบครัว
ข้อกฎหมายที่มี ยังไม่ครอบคลุมไปถึงในการเอาผิด
กฎหมายที่ควบคุมเรื่องของการพนันนั้นมีอยู่แล้ว แต่สำหรับการพนันออนไลน์ยังเป็นเรื่องที่นำกฎหมายเข้าไปใช้ได้ยาก และบางครั้งไม่สามารถหาต้นตอของเว็บไซต์ได้ เพราะถูกเปิดอยู่ในต่างประเทศ
อาจารย์ณัฐกร กล่าวว่า การเอาผิดกับผู้เล่นในหลายประเทศจะถูกมองข้ามไป แต่จะไปเอาโทษกับผู้ที่สนับสนุน และจัดให้เกิดเว็บไซต์ สำหรับประเทศไทยเองจะมีการเอาผิดทั้งผู้เล่นและผู้จัด แต่ผู้เล่นจะต้องโทษในอัตราที่ต่ำ จึงจำเป็นต้องถกในเรื่องนี้กันใหม่อีกครั้ง
สำหรับเยาวชนเอง เมื่อเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับการพนัน ก็จะถูกพิจารณาโทษตามขั้นตอนต่างๆ ของกฎหมาย ศาลเด็ก กระบวนการพิจารณาโทษที่หลีกเลี่ยงไม่ให้เด็กต้องเจอกับเหตุการณ์เลวร้าย ด้วยการไม่ต้องรับโทษในเรือนจำ แต่ให้ไปจบลงที่สถานพินิจฯ แทน
อย่างไรก็ตาม เมื่อถามถึงแนวโน้มว่าปัญหาการพนันในเยาวชนจะลดลงหรือไม่ เหล่านักวิชาการ ต่างให้ความเห็นเป็นเสียงเดียวกันว่า ยังมองไม่เห็นวี่แวว เพราะเป็นปัญหาที่จัดการได้ยาก แต่การทำให้ปัญหาลดลง อาจจะสามารถทำได้ เพียงหวังว่าจะมีการบังคับใช้กฎหมายที่แข็งแรง และปราบปรามผู้ประกอบการอย่างจริงจัง ไปพร้อมๆ การปลูกฝังให้รู้ถึงโทษของการพนันออนไลน์ ที่ไม่ใช่แค่การเสี่ยงโชค แต่มันคือโปรแกรมที่ผู้ประกอบการสามารถควบคุมได้ จนทำให้ผู้ที่ไม่มีประสบการณ์ ต้องตกเป็นเหยื่อ จนยากจะถอนทุนคืน สุดท้ายกลายเป็นถอนตัวไม่ขึ้น
จนท้ายสุดแล้วปัญหาการพนัน อาจไม่ต่างจากเป็นฝุ่นผงใต้ที่อยู่ใต้เปลือกตาของสังคมไทยมาตลอด ใกล้...ก่อให้เกิดความขัดเคือง แต่เราเอง ก็ไม่ได้รู้จักมัน มากเท่ากับการที่พูดถึงมัน ดังนั้นการแก้ปัญหาในเรื่องของการพนัน จึงไม่สามารถทำได้เพียงแค่การปราบปราม แต่อาจต้องทำควบคู่ในหลายๆ ด้านและหลายๆฝ่ายไปพร้อมกัน สิ่งสำคัญคือความจริงจังและเด็ดขาดของภาครัฐ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่จะร่วมกันทำให้ปัญหานี้น้อยลงหรือหมดไป