อาจารย์เจษฎ์ เบรกปม "อุทยานแห่งชาติทับลาน" เป็นแหล่งโอโซนอันดับ 7 ของโลก ชี้ โอโซนเป็นก๊าซพิษ ใช้คำผิดความหมาย
ปม อุทยานแห่งชาติทับลาน ยังเป็นประเด็นร้อนต่อเนื่อง ล่าสุดมีประเด็นแยกที่น่าสนใจ โดย อาจารย์เจษฎ์ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์จุฬาฯ นักสื่อสารวิทยาศาสตร์ชื่อดัง ออกโรงอธิบาย ชี้ โอนโซนเป็นก๊าซพิษ การที่จะบอกว่า "อุทยานแห่งชาติทับลาน" เป็นแหล่งโอโซนอันดับ 7 ของโลก จึงเป็นการใช้คำที่ผิดความหมาย
อาจารย์เจษฎ์ อธิบายเพิ่มว่า พูดเป็นสิบๆ ครั้งแล้วนะเรื่องนี้ ว่า #โอโซน เป็นก๊าซพิษ เอาบทความเกี่ยวกับอันตรายจากโอโซน มาให้อ่านกันนะครับ จะได้เลิกเอาไปโปรโมตแหล่งท่องเที่ยวกันอย่างผิดๆ อีก
"อันตรายของโอโซน ที่หลาย ๆ คนยังไม่รู้"
เชื่อว่าหลาย ๆ คน คงเคยได้ยินคำว่า โอโซน โดยเฉพาะเวลาที่ไปเที่ยวมักพูดกันเคยชินว่าไปเที่ยวเพื่อพักผ่อนสูดโอโซน ซึ่งใช้แทนคำว่า อากาศบริสุทธิ์ หรือ ออกซิเจน แต่เป็นการใช้ที่ไม่ถูกต้อง เพราะหลายคนเชื่อว่าโอโซน เป็นก๊าซที่มีประโยชน์ต่อคน แต่ในความเป็นจริงแล้ว โอโซนมีทั้งข้อดี และข้อเสีย
โอโซน คืออะไร
โอโซน (O3) คือ ก๊าซที่ถือกำเนิดขึ้นมาโดยธรรมชาติ เช่น เกิดจากปรากฏการณ์ฟ้าผ่า แสงจากดวงอาทิตย์ เป็นต้น ซึ่งโอโซนมีโมเลกุลที่ประกอบจากออกซิเจน 3 อะตอม เกิดจากการรวมตัวกันของก๊าซออกซิเจน 1 โมเลกุลกับอะตอมออกซิเจนอิสระ 1 อะตอมที่แตกตัวจากก๊าซออกซิเจนโดยการกระตุ้นของรังสีอัลตร้าไวโอเลตซี (UV-C) ปรากฏอยู่ในชั้นบรรยากาศของโลก ที่ชั้นสตราโทสเฟียร์ (Stratosphere) ซึ่งเป็นบรรยากาศที่ระดับความสูงระหว่าง 10 – 50 กิโลเมตร จากผิวดินเป็นชั้นบรรยากาศที่มีโอโซนหนาแน่นที่สุด หรือเรียกได้ว่าเป็นชั้นที่ผลิตแหล่งก๊าซโอโซน
โดยชั้นโอโซนดังกล่าวทำหน้าที่เป็นเกราะคุ้มกัน ปกป้องพืช และสัตว์จากรังสีที่แผ่ออกมาจากดวงอาทิตย์ โดยเฉพาะรังสีอัลตร้าไวโอเลตบี (UV-B) ซึ่งเป็นรังสีที่เป็นอันตรายต่อชีวิต และธรรมชาติหากได้รับในปริมาณที่มากเกินไป
ก๊าซโอโซนจัดเป็นก๊าซพิษ ที่ได้ถูกนำไปใช้ประโยชน์ในหลายๆ ด้าน เช่น นำไปใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตเคมีภัณฑ์ นำไปใช้เป็นสารซักฟอก ใช้ฆ่าแบคทีเรีย เป็นต้น
นอกจากนี้คำว่า โอโซน บางครั้งถูกใช้ในบริบทของการท่องเที่ยวหรือการพักผ่อนหย่อนใจ เช่นในวลีว่า สูดโอโซน Ozone รับโอโซน หรือ แหล่งโอโซน เป็นต้น ถือว่าเป็นการใช้โอโซนผิดความหมาย เพราะความจริงแล้วโอโซนมีความเป็นพิษต่อมนุษย์
บริเวณที่มีโอโซนมากในประเทศไทย ได้แก่ นิคมอุตสาหกรรมแก่งคอย นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด และย่านถนนสีลมในกรุงเทพมหานคร คำว่าโอโซนที่ใช้กันผิด ๆ จะหมายถึง ออกซิเจนหรืออากาศบริสุทธิ์ ซึ่งดีต่อระบบการหายใจ ไม่ใช่ก๊าซโอโซนที่เป็นพิษ มีอันตรายต่อสุขภาพ
ประโยชน์ของโอโซน
- ช่วยกำจัดกลิ่นเหม็นอันไม่พึงประสงค์ได้อย่างรวดเร็ว และดีมาก ๆ
- ช่วยยับยั้ง และทำลายการเจริญเติบโตของเชื้อโรคต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะกับเชื้อแบคทีเรีย
- ช่วยให้อากาศบริสุทธิ์ สลายก๊าซพิษต่าง ๆ ออกไปได้ดี
- ช่วยในการฟอกสี และบำบัดน้ำเสียให้น้ำสะอาด และใสขึ้น
- ไม่ก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในอากาศ
อันตรายของโอโซน
- อาจเกิดอันตรายแก่ปอดได้โดยเฉพาะในเด็กที่ระบบภูมิต้านทานยังไม่แข็งแรงเพียงพอ
- อาจเกิดผลเสียหรืออันตรายแก่ระบบพันธุกรรม หรืออวัยวะสืบพันธุ์ได้ หากมีปริมาณโอโซนสูงมากเกินไปจะก่อให้เกิดเป็นก๊าซพิษที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพ
- หากมีการสัมผัสโอโซนในรูปของของเหลวที่ความเข้มข้นสูงบริเวณดวงตาหรือผิวหนังอาจก่อให้เกิดการระคายเคือง ทำให้รู้สึกปวดแสบปวดร้อนได้ไปจนถึงอาการไหม้ที่รุนแรงขึ้นได้
- อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงอย่างปวดศีรษะ, แน่นท้อง, ท้องเสีย, คลื่นไส้อาเจียน หรือแน่นหน้าอก เป็นต้น
โอโซนเป็นก๊าซที่เกิดได้เองตามธรรมชาติ แต่มนุษย์ก็สามารถผลิตโอโซนขึ้นมาได้เองโดยใช้อากาศ และไฟฟ้า ยิ่งถ้าใช้สนามแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูงก็จะยิ่งได้โอโซนที่มีความเข้มข้นมาก ทำให้โอโซนสามารถนำมาใช้ทำประโยชน์ต่างๆ ได้มากมาย ไม่ว่าจะใช้ในการบำบัดน้ำเสียได้ ช่วยกำจัดก๊าซพิษ มลพิษต่างๆ ในอากาศ ทำให้อากาศบริสุทธิ์ ฆ่าเชื้อโรคได้อย่างดีเยี่ยม และรวดเร็ว โดยที่ไม่มีสารอันตรายตกค้าง
แต่ถึงอย่างนั้น โอโซนก็จัดเป็นก๊าซพิษ ดังนั้น การนำโอโซนมาใช้ไม่ว่าจะเพื่ออะไร ก็มีข้อควรระวัง อย่างไม่ควรใช้โอโซนมากเกินไป เพราะจะกลายเป็นก๊าซพิษได้ โอโซนในรูปแบบของเหลวที่มีความเข้มข้นสูง ถ้าเข้าตาหรือโดนผิวหนัง จะก่อให้เกิดการระคายเคืองได้ บางคนอาจแพ้แล้วมีอาการข้างเคียงได้ เช่น ปวดศีรษะ คลื่นไส้ เป็นต้น
