ไบโอเมทริกซ์คืออะไร หลัง ตม.ยอมรับปล่อยต่างชาติ17ล้านคนเข้าไทยมาเป็นปี

ไบโอเมทริกซ์ คืออะไร หลัง ตม.ยอมรับปล่อยต่างชาติ 17 ล้านคน เข้าไทยแบบระบบแมนนวลมานาน 1 ปีแล้ว

จากกรณีที่ คณะกรรมาธิการความมั่นคงแห่งรัฐ กิจการชายแดนไทย ยุทธศาสตร์ชาติและการปฏิรูปประเทศ ที่มีนายรังสิมันต์ โรม เป็นประธานกรรมาธิการฯ เรียก พ.ต.อ.เนติ ขันบุญ ผู้กำกับการฝ่ายจัดการระบบและฐานข้อมูล ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศตรวจคนเข้าเมือง เข้ามาชี้แจงปมเก็บอัตลักษณ์แก๊งคอลเซ็นเตอร์จากเมียวดี ประเทศเมียนมา ที่รับตัวเข้ามายังด่านชายแดนไทยจังหวัดตาก ก่อนที่ทางการจีนจะส่งเครื่องบินมารับกลับประเทศ ทำให้เกิดข้อกังวลว่าจะไม่ได้เก็บอัตลักษณ์บุคคลเพื่อเป็นฐานของทางการไทย ในการตรวจสอบประวัติอาชญากร ป้องกันการเดินทางกลับเข้าไทยโดยใช้พาสปอร์ตและสัญชาติอื่น

พ.ต.อ.เนติ ขันบุญ ชี้แจงว่า ณ ขณะนี้ระบบข้อมูลไลเซนส์ไบโอเมทริกซ์เต็ม เดิมระบบไบโอเมทริกซ์ของไทยสามารถจัดเก็บข้อมูลอัตลักษ์บุคคลได้ 30 ล้านไลเซนส์ หรือ 30 ล้านคน และมีการจัดซื้อเติม 2 ครั้ง รวมเป็น 50 ล้านไลเซนส์ ซึ่งมีการจัดเก็บหมดไปแล้ว และยังไม่มีการซื้อเพิ่ม เพราะกำลังพัฒนาระบบเก็บอัตลักษณ์บุคคลใหม่ กรอบเวลา 29 เดือน วงเงินงบประมาณ 3,000 ล้านบาท ตม.ต้องพิจารณาถึงความคุ้มค่าของงบประมาณ 500 ล้านบาท ในการซื้อลิขสิทธิ์แบบไม่จำกัดจำนวน ดังนั้นในตอนนี้การจัดเก็บอัตลักษณ์บุคคลจะจัดเก็บเป็นภาพถ่ายใบหน้า และพิมพ์ลายนิ้วมือ และการบันทึกข้อความ โดยในปี 2567 มีผู้เดินทางเข้าออกประเทศโดยไม่มีไลเซนส์ 17 ล้านคน

เรื่องนี้ทำให้ประชาชนตั้งข้อสงสัยถึงมาตรการรักษาความปลอดภัย และระบบจัดซื้อจัดจ้างของทางการไทยที่ไม่มีการรับมือหรือเตรียมการล่วงหน้า ปล่อยให้ระบบไบโอเมทริกซ์เต็ม ต้องรออีก 29 เดือน หรือเกือบ 2 ปีครึ่งถึงจะใช้ได้ ทำให้รู้สึกเป็นกังวลถึงความปลอดภัย และหวาดกลัวว่าจะมีกลุ่มอาชญากรข้ามชาติแฝงตัวเข้ามาพำนักหรือกบดานในประเทศ

ไบโอเมทริกซ์ คืออะไร

ไบโอเมทริกซ์ (Biometrics) คือ เทคโนโลยีที่ใช้ลักษณะเฉพาะทางกายภาพหรือพฤติกรรมของบุคคลในการระบุตัวตน เช่น ลายนิ้วมือ, ใบหน้า, เส้นเลือด, และม่านตา โดยการทำงานของไบโอเมทริกซ์มีดังนี้

• การสแกนลายนิ้วมือ ใช้เซ็นเซอร์เพื่ออ่านและเปรียบเทียบลายนิ้วมือกับข้อมูลที่บันทึกไว้

• การจดจำใบหน้า เทคโนโลยีจะวิเคราะห์ลักษณะต่าง ๆ ของใบหน้า เช่น รูปทรงของดวงตาและจมูก

• การอ่านเส้นเลือด ใช้รังสีอินฟราเรดในการตรวจสอบลักษณะเฉพาะของหลอดเลือดในนิ้วมือ

ประเทศไทยได้มีการใช้ระบบไบโอเมทริกซ์ในสนามบิน เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายและความปลอดภัยในการเช็กอินเข้าประเทศ และจุดตรวจต่างๆ ช่วยให้การเดินทางราบรื่นยิ่งขึ้น ไม่ต้องพกบัตรประชาชนหรือหยิบพาสปอร์ตขึ้นมาบ่อยครั้ง เพียงใช้ใบหน้า สแกนลายนิ้วมือ หรือม่านตา ทุกข้อมูลสำคัญของคุณก็พร้อมสำหรับการเข้าถึงบริการอย่างรวดเร็วและปลอดภัย

ไบโอเมทริกซ์ มีจุดเด่นสำคัญ คือ การระบุตัวตนที่แม่นยำ ด้วยการตรวจสอบทางชีวภาพ เช่น ใบหน้า ลายนิ้วมือ หรือม่านตา ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ปลอมแปลงยาก จึงเป็นระบบที่นำไปใช้อย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ซึ่งที่เห็นชัดและเชื่อว่าหลายคนคุ้นเคยนั่นคือ แอปพลิเคชั่นของธนาคาร ที่ลูกค้าสามารถสแกนลายนิ้วมือหรือใบหน้าเพื่อยืนยันตัวตนเมื่อทำธุรกรรมออนไลน์ ช่วยลดปัญหาการลืมรหัสผ่านและป้องกันการเข้าถึงข้อมูลของผู้อื่นได้เป็นอย่างดี

การไม่มีระบบไบโอเมทริกซ์ในระบบตรวจคนเข้าเมืองมีข้อเสียอย่างไร

การไม่มีระบบไบโอเมตริกซ์ในระบบตรวจคนเข้าเมืองมีข้อเสียหลายประการ ดังนี้

ความเสี่ยงด้านความมั่นคง

• ขาดเครื่องมือในการเก็บข้อมูลอัตลักษณ์นักท่องเที่ยว ทำให้มีโอกาสผิดพลาดในการตรวจสอบบุคคลที่อาจเป็นภัยต่อความมั่นคง

• เพิ่มความเสี่ยงที่อาชญากรข้ามชาติจะใช้ประเทศเป็นทางผ่านในการก่ออาชญากรรม

• ยากต่อการระบุตัวตนของบุคคลที่อยู่ในบัญชีดำ (แบล็กลิสต์) หรือบุคคลที่กระทำความผิดซ้ำ

ประสิทธิภาพในการตรวจคนเข้าเมือง

• การตรวจสอบบุคคลด้วยวิธีการแบบดั้งเดิม เช่น การถ่ายภาพและการพิมพ์ลายนิ้วมือ ใช้เวลานานกว่าและมีความแม่นยำน้อยกว่าระบบไบโอเมทริกซ์

• ทำให้เกิดความล่าช้าในการตรวจคนเข้าเมือง โดยเฉพาะในช่วงที่มีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก

• เพิ่มความเสี่ยงที่นักท่องเที่ยวจะใช้ประเทศไทยเป็นทางผ่านในการก่ออาชญากรรม โดยที่ตัวเขาเองมีสัญชาติที่แตกต่างกัน

การจัดการข้อมูล

• การไม่มีระบบไบโอเมทริกซ์ทำให้ยากต่อการจัดการและจัดเก็บข้อมูลบุคคลอย่างมีประสิทธิภาพ

• เพิ่มความเสี่ยงในการสูญหายหรือการรั่วไหลของข้อมูลส่วนบุคคล

ผลกระทบต่อภาพลักษณ์ของประเทศ

• การไม่มีระบบไบโอเมทริกซ์อาจส่งผลต่อความเชื่อมั่นของนานาชาติในระบบรักษาความปลอดภัยของประเทศ

• อาจทำให้ประเทศเสียโอกาสในการดึงดูดนักท่องเที่ยวและนักลงทุน

ทั้งนี้ ในระหว่างปี 2567-2569 ที่ต้องรอจัดการจัดซื้อไบโอเมทริกซ์เพิ่มเติม การตรวจสอบบุคคลเข้าออกประเทศจึงต้องใช้วิธีดั้งเดิม เช่น การเก็บข้อมูลจากหนังสือเดินทางและการถ่ายรูป แต่เมื่อไม่มีการเก็บข้อมูลไบโอเมตริกซ์ที่ช่วยเพิ่มความแม่นยำในการระบุตัวตน สิ่งที่ทำได้ตอนนี้นั่นคือ ประชาชนต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตาเพื่อไม่ให้ชาวต่างชาติเข้ามาก่อเหตุในประเทศไทย