GDP ไทยปี 68 เหลือเท่าไหร่? หาก "ทรัมป์" ขึ้นภาษีตอบโต้กับไทยจริง

ใกล้เข้ามาทุกทีแล้ว สำหรับ “วันปลดแอก” หรือ Liberation Day ของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ที่จะมีการเปิดเผยอัตราภาษีนำเข้า และมาตรการกีดกันทางการค้าอื่นๆ ที่ทรัมป์จะนำมาใช้ “ปรับสมดุลดุลการค้า” ของสหรัฐฯ ให้เท่าเทียมกับประเทศคู่ค้า 

แหล่งข่าวจากสื่อต่างประเทศเผยว่า งานแถลงข่าวจะมีขึ้นที่สวนกุหลาบในทำเนียบขาว เวลา 16.00 น. ตามเวลานิวยอร์ก หรือตรงกับ 04.00 น. ตามเวลาไทย ซึ่งตรงกับช่วงเวลาที่ตลาดหุ้นสหรัฐฯ ปิดการซื้อขายพอดี ขณะที่ทีมเศรษฐกิจของทรัมป์กำลังเร่งมือสรุปรายละเอียดขั้นสุดท้ายเกี่ยวกับ “ขนาด” และ “รัศมีทำการ” ของมาตรการภาษีเหล่านี้

แม้จะยังไม่มีใครรู้แน่ชัดว่าแผนของทรัมป์จะมีอะไรบ้าง แต่สิ่งที่ถูกพูดถึงมากที่สุดคือ “ภาษีตอบโต้” (reciprocal tariffs) ซึ่งยึดแนวคิดว่า หากประเทศใดเก็บภาษีสินค้าจากสหรัฐฯ ในอัตราสูง หรือมียอดเกินดุลการค้ามหาศาล สหรัฐฯ ก็จะ “ตอบโต้” ด้วยการเก็บภาษีในอัตราเท่ากันหรือมากกว่า

ท่ามกลางรายชื่อประเทศคู่ค้าของสหรัฐฯ “ไทย” คือหนึ่งในชาติที่ไม่อาจนิ่งนอนใจได้ เพราะเราถูกจัดให้อยู่ในอันดับที่ 10 ของประเทศที่มีดุลการค้าเกินดุลกับสหรัฐฯ สูงที่สุดในโลก ด้วยมูลค่าสูงถึง 1.6 ล้านล้านบาท ตัวเลขนี้เพียงพอที่จะทำให้ไทยติดโผกลุ่มเสี่ยงที่อาจถูกสหรัฐฯ ขึ้นภาษีนำเข้าในการประกาศมาตรการครั้งใหม่

คำถามใหญ่ที่ยังไร้คำตอบในเวลานี้คือ ไทยจะได้รับผลกระทบหนักแค่ไหน? มาตรการภาษีที่ทรัมป์เตรียมงัดออกมาจะเป็นแบบครอบคลุมทั้งประเทศ หรือจะเลือกยิงตรงเป้าไปยังบางอุตสาหกรรมแบบเฉพาะเจาะจง?

ก่อนที่ภาพทั้งหมดจะกระจ่างในเช้าตรู่วันที่ 3 เมษายน SPOTLIGHT ขอพาผู้อ่านไปสำรวจมุมมองและการประเมินจากนักวิเคราะห์หลากหลายสำนัก ว่าไทยอาจต้องเผชิญอะไร และจะเตรียมรับมือได้อย่างไร

Innovest X มองหากขึ้นภาษีจริง กระทบหนักกว่า “แผ่นดินไหว” 

จากรายงานของ Innovest X สำนักวิจัย Goldman Sachs ประเมินว่า กลุ่มประเทศที่อยู่ใน “Dirty 15” ซึ่งรวมถึงไทย อาจถูกสหรัฐฯ เก็บภาษีนำเข้าในอัตรา 15-16% ภายใต้นโยบาย “Reciprocal Tariffs” หรือการจัดเก็บภาษีตอบโต้

การวิเคราะห์ฉากทัศน์ (Scenario Analysis) ของ Innovest X พบว่า หากรัฐบาลสหรัฐฯ เลือกไม่ขึ้นภาษีเพิ่มเติม และธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ลดดอกเบี้ยอีก 1 ครั้งจากระดับ 2.0% เศรษฐกิจไทยในปี 2568 ยังมีแนวโน้มขยายตัวได้ที่ราว 2.5%

อย่างไรก็ตาม หากสหรัฐฯ ใช้มาตรการภาษีในระดับต่างๆ เศรษฐกิจไทยอาจชะลอตัวลงจากคาดการณ์ที่ 2.5% ตามระดับภาษีที่ถูกเรียกเก็บ ดังนี้

• ภาษีโต้ตอบ 6% (โอกาส 30%) จะทำให้ GDP ลดเหลือ 1.9 - 2.0%
• ภาษีโต้ตอบ 10% (โอกาส 20%) จะทำให้ GDP ลดเหลือ 1.4–1.5%
• ภาษีโต้ตอบ 16% (โอกาส 10% ) จะทำให้ GDP ลดเหลือ 0.9–1.0%

นี่ทำให้การชะลอตัวของเศรษฐกิจในระดับที่ Innovest X คาดการณ์ รุนแรงกว่าผลกระทบของ “แผ่นดินไหว” ที่เพิ่งเกิดขึ้นในวันที่ 28 มีนาคมที่ผ่านมาเสียอีก เพราะ Innovest X ประเมินว่า ความเสียหายจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวจะอยู่ในวงจำกัดและไม่กระทบต่อโครงสร้างหลักของระบบเศรษฐกิจ รวมถึงไม่กระทบกับ GDP ไทยอย่างมีนัยสำคัญ 

KKP Research มองไทยเสี่ยงถูกสหรัฐฯ เก็บภาษีเพิ่ม อาจกระทบ 0.2-0.4% ของ GDP

ศูนย์วิจัย KKP Research ประเมินว่า ประเทศไทยมีแนวโน้มสูงที่จะได้รับผลกระทบจากนโยบายการค้าของสหรัฐอเมริกา โดยเฉพาะหากมีการบังคับใช้มาตรการ "ภาษีตอบโต้" ซึ่งเป็นนโยบายที่สหรัฐฯ ภายใต้การบริหารของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ มีแนวโน้มสูงที่จะกลับมาใช้อีกครั้ง โดยไทยอาจอยู่ในกลุ่มประเทศแรกที่ถูกบังคับใช้มาตรการนี้ในภูมิภาคเอเชีย จาก 2 เหตุผลหลัก ได้แก่

1. ไทยมีการเกินดุลการค้ากับสหรัฐฯ ในระดับสูง โดยในแต่ละปี ไทยส่งออกไปยังสหรัฐฯ ในมูลค่าที่สูงกว่าการนำเข้าสินค้าจากสหรัฐฯ อย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งสหรัฐฯ มองว่าเป็นความไม่สมดุลทางการค้า และอาจใช้เป็นเหตุผลในการเก็บภาษีตอบโต้
2. ช่องว่างของอัตราภาษีที่ทั้งสองประเทศเรียกเก็บซึ่งต่างกันมาก โดยหากพิจารณาอัตราภาษีเฉลี่ยตามน้ำหนักการค้า (trade-weighted average tariff) พบว่า ไทยอยู่ในกลุ่มประเทศที่มีช่องว่างภาษีสูงเป็นอันดับต้นๆ ของกลุ่มประเทศกำลังพัฒนา (Emerging Markets) และยังเป็นอันดับหนึ่งในกลุ่มอาเซียน อีกทั้งไทยยังใช้มาตรการกีดกันทางการค้าที่ไม่ใช่ภาษี (non-tariff measures) เพิ่มเติมอีกด้วย ซึ่งยิ่งเพิ่มความเสี่ยงในการถูกตอบโต้ทางการค้า

KKP Research ระบุว่า ผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยจากมาตรการนี้มีความไม่แน่นอนสูง และยังไม่สามารถรวมไว้ในการคาดการณ์ GDP ซึ่งอยู่ในระดับ 2.3% ได้ในขณะนี้ 

ทั้งนี้ จากการประเมินเบื้องต้น หากสหรัฐฯ ใช้นโยบายเก็บภาษีตอบโต้จริง ไทยอาจเผชิญภาษีนำเข้าในช่วง 10-20% ซึ่งคำนวณจากส่วนต่างระหว่างอัตราภาษีเฉลี่ยที่ไทยเรียกเก็บกับสหรัฐฯ และที่สหรัฐฯ เรียกเก็บกับไทย และผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยอาจอยู่ในช่วง 0.2-0.4% ของ GDP ซึ่งยังไม่รวมผลกระทบจากการเจรจาหรือข้อเสนอที่อาจตามมา เช่น การที่ไทยอาจต้องยอมปรับลดภาษีนำเข้าสินค้าจากสหรัฐฯ เพื่อลดแรงกดดันทางการค้า

ทั้งนี้ KKP เตือนว่า การเก็บภาษีนำเข้าสินค้าไทยจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อภาคการส่งออก โดยเฉพาะในกลุ่มอุตสาหกรรมหลักอย่าง ยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ เครื่องใช้ไฟฟ้า และอาหารแปรรูป ซึ่งพึ่งพาตลาดสหรัฐฯ เป็นหลัก

หากสหรัฐฯ ดำเนินมาตรการภาษีดังกล่าวอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี โดยไม่มีความพยายามในการเจรจาหรือมาตรการรองรับจากภาครัฐ ผลกระทบทางเศรษฐกิจต่อไทยอาจยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้น

K Research มองภาษีทรัมป์ฉุดอุตสาหกรรมไทยหดตัว 1% แรงส่งท่องเที่ยวเอาไม่อยู่

บริษัท ศูนย์วิจัยกสิกรไทย จำกัด หรือ K Research เปิดเผยว่า หากสหรัฐฯ ภายใต้การนำของโดนัลด์ ทรัมป์ กลับมาใช้นโยบายขึ้นภาษีตอบโต้ ไทยจะเผชิญแรงกระแทกทางเศรษฐกิจชัดเจน โดยภาคการผลิตอุตสาหกรรมอาจหดตัวราว 1% ในปี 2568

นอกจากนี้ หากไทยถูกเก็บภาษีเพิ่ม 10% จะกระทบ GDP ราว -0.3% ซึ่งรวมอยู่ในประมาณการ GDP ปี 2568 ที่ 2.4% แล้ว แต่หากสหรัฐฯ กดภาษีขึ้นถึง 25% อาจฉุด GDP ลงไปถึง -0.6% และการเติบโตทั้งปีอาจเหลือใกล้เพียง 2.0%

กลุ่มที่ได้รับผลกระทบตรงคือผู้ส่งออกอิเล็กทรอนิกส์และเครื่องใช้ไฟฟ้า ซึ่งพึ่งพาตลาดสหรัฐฯ สูง คำสั่งซื้อที่ลดลงและภาษีนำเข้าที่เพิ่มขึ้นจะซ้ำเติมต้นทุนและรายได้ ขณะที่อุตสาหกรรมรถยนต์ เหล็ก และอะลูมิเนียม จะได้รับผลกระทบทางอ้อมจากการแข่งขันที่รุนแรงขึ้นในสภาวะเศรษฐกิจโลกชะลอตัว

ด้านผลกระทบต่อแรงงานและการจ้างงาน แรงงานทักษะต่ำในภาคการผลิตจะเป็นกลุ่มเปราะบางที่สุด โดยเฉพาะโรงงานขนาดกลางและใหญ่ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์และยานยนต์ที่เริ่มมีสัญญาณปิดกิจการเพิ่มขึ้น

ขณะเดียวกัน ไทยก็ไม่สามารถพึ่งพาการท่องเที่ยวได้เท่าปีก่อน หลังนักท่องเที่ยวจากจีนและมาเลเซียชะลอตัว อีกทั้งการแข่งขันระดับภูมิภาคและพฤติกรรมการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนไป ทำให้การฟื้นกลับสู่ระดับก่อนโควิดยังเป็นเรื่องยาก