ชายแดนสหรัฐฯ-เม็กซิโกอันตรายแค่ไหน เมื่อแก๊งขนยา-ค้ามนุษย์ครองเมือง
เม็กซิโก เป็นประเทศที่เชื่อมต่ออเมริกาใต้และสหรัฐฯเข้าด้วยกัน ด้วยภูมิศาสตร์ที่เป็นใจ ปัญหาความยากจน และอื่นๆ ส่งผลทำให้แก๊งอาชญากรรมขยายอิทธิพล ลักลอบขนยาเสพติดและค้ามนุษย์ ชายแเดนเม็กซิโกติดกับสหรัฐฯ จึงกลายเป็นหนึ่งใน “พรมแดนที่อันตรายที่สุดบนโลกนี้”
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
เกือบ 80% ของโคเคนและ 90% ของกัญชาที่ลักลอบเข้าสู่สหรัฐอเมริกามีแหล่งกำเนิดจากลาตินอเมริกา ยาเสพติดเหล่านี้ผลิตขึ้นในเขตเทือกเขาแอนดีส ซึ่งรวมถึงประเทศโบลิเวีย เปรู และโคลอมเบีย ก่อนถูกลำเลียงผ่าน อเมริกากลาง และเม็กซิโก ซึ่งเป็นศูนย์กลางการค้ายาเสพติดของกลุ่มมาเฟียระดับนานาชาติที่มีความร่วมมือกับแก๊งค้ายาโคลอมเบียที่มีอิทธิพลในภูมิภาค
ต้นกำเนิดของแก๊งยาเสพติดในเม็กซิโก
ต้นกำเนิดของแก๊งค้ายาเสพติดในเม็กซิโกส่วนใหญ่มักย้อนกลับไปถึง มิเกล อังเคล เฟลิกซ์ กายาร์โด (Miguel Ángel Félix Gallardo) อดีตเจ้าหน้าที่ตำรวจสหพันธรัฐแห่งเม็กซิโก ซึ่งเป็นที่รู้จักในฉายา "El Padrino" หรือ "เจ้าพ่อ"
ในปี 1980 เฟลิกซ์ กายาร์โด ได้ก่อตั้งแก๊งกัวดาลาฮารา (Guadalajara Cartel) และกลายเป็นผู้ควบคุมอุตสาหกรรมยาเสพติดผิดกฎหมายในเม็กซิโก รวมถึงเส้นทางลำเลียงข้ามพรมแดนเม็กซิโก–สหรัฐฯ
ปัจจุบัน แก๊งค้ายาเสพติดของเม็กซิโกกระจายเป็นหลายแก๊ง แต่แก๊งใหญ่ที่มักเกิดเหตุความรุนแรง และการสู้รบกับฝ่ายตรงข้ามอยู่บ่อยๆก็คือ แก๊งซินาโลอา
แก๊งซินาโลอา ตั้งชื่อตามรัฐซินาโลอา ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของเม็กซิโก ความรุนแรงจากกลุ่มค้ายาเสพติดทวีความรุนแรงขึ้นจนชาวบ้านมองว่า รัฐไร้น้ำยา แก๊งนี้มีบทบาทหลักในการลักลอบขนส่งและจำหน่ายยาเสพติดจากอเมริกาใต้
ปัญหาแก๊งอาชญากรรมทำให้เมืองชายแดนอย่าง ซิวดัด ฮัวเรซ (Ciudad Juárez) เสื่อมโทรมลง และต้องเผชิญกับอัตราการเกิดเหตุความรุนแรงสูง การลักพาตัว และฆาตกรรม
สำหรับชาวซินาโลอา ที่ต้องเผชิญกับสงครามระหว่างกลุ่มค้ายาภายในรัฐ ซึ่งคร่าชีวิตผู้คนนับร้อยในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา หลายคนกำลังเริ่มหมดหวัง จนต้องออกมาประท้วง ร้องขอความช่วยเหลือจากโลกภายนอก
ไอร์มา การ์เซีย ผู้ประท้วงเล่าว่า “รัฐบาล ความช่วยเหลือจากสหรัฐฯ ความช่วยเหลือจากยุโรป นานาชาติ ใครก็ได้ที่สามารถช่วยเราได้ ถ้าหากรัฐบาลของเราเองช่วยไม่ได้ ถ้าเป็นเช่นนั้นเราก็ต้องก้มหัวเอาไว้ และทำตัวนอบน้อม และขอความช่วยเหลือ เพราะว่าความจริงก็คือ เหตุความรุนแรงเต็มไปหมด และเราต้องการใครสักคนมาช่วยเหลือและแก้ปัญหานี้”
ขณะที่ยาเน็ต ผู้ประท้วงอีกคน ตั้งคำถามว่า “อาชญากรจะสามารถมีอำนาจเหนือความยุติธรรมได้อย่างไร มากกว่ากองทัพ มากกว่านาวิกโยธิน มากกว่าเจ้าหน้าที่ความมั่นคงทั้งหมดในรัฐของเรา ประเทศเม็กซิโกของเรา เป็นไปได้อย่างไร พวกเขาจะส่งทหารมาตั้ง 600 นาย 400 นาย หรือหลายพันนาย เพื่ออะไร ไหนล่ะทหาร คุณอาจจะเห็นพวกเขาลาดตระเวนเป็นบางครั้ง แต่มันจะดีอะไรที่ทหารมาเมื่อทุกสิ่งทุกอย่างมันเกิดขึ้นไปแล้ว ตอนที่มาเก็บศพงั้นเหรอ?”
อุโมงค์เถื่อนใช้ลักลอบขนคนและของผิดกฎหมายไปสหรัฐฯ
9 มกราคม 2025 เจ้าหน้าที่ลาดตระเวนชายแดนสหรัฐฯ ไปพบอุโมงค์ลักลอบข้ามแดนที่มีความซับซ้อนสูง เชื่อมต่อระหว่าง เมืองซิวดัด ฮัวเรซ ประเทศเม็กซิโก กับเมืองเอลพาโซ รัฐเท็กซัส สหรัฐฯ เข้าไว้ด้วยกัน
อุโมงค์ดังกล่าว ติดตั้งระบบไฟฟ้าและการระบายอากาศ โดยเจ้าหน้าที่สามารถค้นพบได้ หลังจากเปิดแผ่นโลหะที่ปิดทางเข้า ซึ่งเชื่อมต่อกับระบบระบายน้ำของเมืองเอลพาโซ
สหรัฐฯ สามารถตรวจรยึดยาเสพติดและสิ่งของผิดกฎหมายที่ชายแดนเม็กซิโกได้อยู่เสมอ โดยเมื่อปี 2023 สามารถยึดยาเสพติดอันตรายอย่าง เฟนทานิล (Fentanyl) ซึ่งมีฤทธิ์แรงกว่ามอร์ฟีนถึง 100 เท่า เพิ่มขึ้นถึง 480% จากปี 2020
หน่วยงานศุลกากรและป้องกันชายแดนของสหรัฐฯ (CBP) และ หน่วยลาดตระเวนชายแดน (Border Patrol) รวมถึงสำนักงานปฏิบัติการภาคสนาม (OFO) รายงานว่า ในปี 2023 มีการยึดยาเสพติดผิดกฎหมายทั่วประเทศรวม 249,022 กิโลกรัม โดยแบ่งเป็น กัญชา เมทแอมเฟตามีนและเฟนทานิล และเมื่อยาเสพติดเหล่านั้น ทะลักเข้าสหรัฐฯ รัฐบาลสหรัฐฯก็ต้องรับมือกับปัญหาที่ตามมาหลังจากนั้น
แก๊งค้ามนุษย์คุมชายแดน
นอกจากยาเสพติด แก๊งเหล่านี้ยังควบคุมเส้นทางลักลอบเข้าเมือง และรับเงินจากผู้อพยพ รับจ้างพาเข้าสหรัฐฯอย่างผิดกฎหมาย
แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐฯมองว่า นโยบายเข้มงวดที่รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กำลังใช้ จะทำให้อุบัติเหตุ การไล่ล่าผู้อพยพ และศพที่พบในแม่น้ำเพิ่มขึ้น เนื่องจากผู้คนพยายามหลบเลี่ยงด่านตรวจโดยใช้เส้นทางผ่านพุ่มไม้และฟาร์มปศุสัตว์ และถ้าหากเกิดปัญหาอะไรขึ้นที่ไม่ถูกใจแก๊งเหล่านั้น พวกเขาก็มักจะจัดการผู้อพยพได้ง่ายๆ
โรเบิร์ต แดนลีย์ (Robert Danley) หัวหน้าสายตรวจชายแดนสหรัฐฯ ในเขต เดล ริโอ (Del Rio) มองว่า เมื่อแก๊งค้ายาเจออุปสรรคจากเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ พวกเขาก็มักจะใช้ความรุนแรงเพิ่มขึ้น
ทั้งนี้ นับตั้งแต่วันแรกที่กลับมาดำรงตำแหน่งผู้นำสหรัฐฯ ทรัมป์ประกาศให้ ปัญหาคนเข้าเมืองผิดกฎหมายเป็นภาวะฉุกเฉินแห่งชาติ และมอบหมายให้ กองทัพสหรัฐฯ มีบทบาทในการรักษาความปลอดภัยชายแดน ซึ่งริมชายแดนสหรัฐฯ เม็กซิโก เต็มไปด้วยปัญหาผู้อพยพและยาเสพติด
