ทำความรู้จัก สาร “แอมโมเนียมไนเตรท”

ทำความรู้จัก สาร “แอมโมเนียมไนเตรท” ต้นตอโศกนาฏกรรมระเบิดนองเลือดที่กรุงเบรุต เลบานอน

สารแอมโมเนียมไนเตรท ถือเป็นสารเคมีที่ถูกมนุษย์คิดค้นขึ้นมานานกว่า 200 ปีแล้ว แอมโมเนียมไนเตรท เป็นสารประกอบ ระหว่าง “แอมโมเนีย” กับ “กรดไนตริก” มีลักษณะเป็น “ผลึกใสไร้กลิ่น” โดยจุดประสงค์แรกเริ่มของการคิดค้นสารเคมีชนิดนี้ขึ้นมา แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ

1.ใช้ผลิตเป็นปุ๋ยเคมี ประเภทเน้นสารไนโตรเจนสูง บำรุงการเติบโตของพืช
2.ใช้ในอุตสาหกรรมการระเบิด ภายในเหมืองถ่านหิน เหมืองทองคำ และเหมืองหินอ่อน ทั่วโลก

ทั้งนี้ กรดไนตริก ที่อยู่ภายในสารแอมโมเนียมไนเตรท ถือเป็นสารอันตรายที่มีความ “ไวไฟสูง” และสามารถก่อให้เกิดการระเบิดได้อย่างรุนแรงเมื่อทำปฏิกิริยากับ “ประกายไฟ” และ “ออกซิเจน” ในอากาศ

อย่างไรก็ดี ตลอดระยะเวลาราว 50 ปีที่ผ่านมา มีรายงานว่า สารแอมโมเนียมไนเตรท ถูกบรรดากลุ่มติดอาวุธและผู้ก่อการร้ายทั่วโลก นำไปใช้ในการก่อเหตุโจมตีนองเลือด ที่ทำให้มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตจำนวนมาก รวมถึงเหตุระเบิดโจมตีอาคารรัฐบาลกลางสหรัฐ ที่เมืองโอกลาโฮมา ซิตี้ มลรัฐโอกลาโฮมา เมื่อวันที่ 19 เมษายน ปี ค.ศ.1995 ซึ่งส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตในครั้งนั้น 168 ราย และมีผู้ได้รับบาดเจ็บมากกว่า 680 คน

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- โกดังเลบานอนระเบิดครั้งใหญ่ ดับแล้ว 78 ราย เจ็บนับ 4 พัน
- เปิดภาพความเสียหาย โกดังระเบิดกลางเมืองเลบานอน แรงเท่าแผ่นดินไหวขนาด 3.3
- ก.แรงงาน สั่งดูแลแรงงานไทยในเลบานอน ยังไม่พบบาดเจ็บจากระเบิด
- "แองจี้ เฮสติ้งส์" เผยภาพอพาร์ตเมนต์พังยับ! จากแรงระเบิดในเลบานอน

ทั้งนี้ เหตุระเบิด 2 ครั้งซ้อน บริเวณท่าเรือกรุงเบรุต เมืองหลวงของเลบานอน ถูกระบุว่า มีต้นตอจากสาร แอมโมเนียมไนเตรทจำนวน 2,750 ตัน ซึ่งมีความรุนแรงเทียบเท่ากับ “ระเบิดทีเอ็นที” น้ำหนัก 3,000 ตัน

โดยทางการเลบานอนระบุว่า การจัดเก็บสารชนิดนี้แบบไม่เหมาะสมนานกว่า 6 ปี ตั้งแต่ปี 2014 คือต้นเหตุของโศกนาฏกรรมครั้งนี้ ที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 110 ราย และบาดเจ็บอีกมากกว่า 4,000 คน

ก่อนหน้านี้ เคยเกิดเหตุคลังเก็บสารแอมโมเนียมไนเตรท ระเบิดอย่างรุนแรงมาแล้ว 2 ครั้ง คือ ครั้งที่ 1 เหตุระเบิดที่คลังเก็บสารแอมโมเนียมไนเตรท 2,300 ตัน ที่มลรัฐเทกซัสของสหรัฐฯ เมื่อปี ค.ศ.1974 มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 500 คน

ครั้งที่ 2 เหตุระเบิดที่โกดังเก็บสารแอมโมเนียมไนเตรท 1,000 ตัน ที่ท่าเรือเมืองเทียนจิน ของจีน เมื่อปี ค.ศ. 2015 ทำให้มีผู้เสียชีวิต 173 ราย