รู้จัก "สารหน่วงไฟสีชมพู" เจ้าหน้าที่บินขึ้นฟ้าโปรยดับไฟป่าในแอลเอ ท่ามกลางความหวั่นวิตกส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมในระยะยาว
สถานการณ์ไฟป่าลอสแอนเจลิส สหรัฐอเมริกา ยังคงลุกลามต่อเนื่องเป็นเวลา 1 สัปดาห์แล้ว ตัวเลขผู้เสียชีวิตล่าสุดอยู่ที่ 24 ราย ขณะที่เจ้าหน้าที่กู้ภัยราย 15,000 นาย ยังคงทำงานหนักเพื่อดับไฟและเร่งให้ความช่วยเหลือเหยื่อผู้ประสบภัยในพื้นที่ ซึ่งหนึ่งในกลยุทธ์ที่นำมาดับไฟป่านี้คือ "สารหน่วงไฟสีชมพู" ที่มีการบรรทุกขึ้นเครื่องบินแล้วนำไปโปรยในพื้นที่ ทำให้บ้าน ถนน รถยนต์ ต้นไม้ และทุกสิ่งทุกอย่างกลายเป็นสีชมพู จนเกิดคำถามว่าสารหน่วงไฟสีชมพูนี้คืออะไร
สารหน่วงไฟดังกล่าวคือผลิตภัณฑ์ที่เรียกว่า "Phos-Chek" จำหน่ายโดยบริษัทชื่อ Perimeter ซึ่งระบุสูตรไว้ในเอกสารที่ยื่นต่อศาลว่า ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวประกอบด้วยน้ำ 80%, เกลือประเภทปุ๋ย 14%, สารแต่งสี 6% และสารยับยั้งการกัดกร่อน หากฉีดพ่นสารหน่วงไฟก่อนเกิดไฟไหม้ สารนี้จะชะลออัตราการเผาไหม้ด้วยการทำความเย็นและเคลือบพืชพรรณและพื้นผิวอื่นๆ ป้องกันไม่ให้ออกซิเจนเผาไหม้ และสามารถอยู่ได้นาน ไม่ระเหยง่ายเหมือนน้ำ ซึ่ง แอมโมเนียมโพลีฟอสเฟต มีสีขาว แต่เมื่อนำมาใช้ในการดับไฟ จึงต้องย้อมเป็นสีชมพู เพื่อให้เจ้าหน้าที่ดับเพลิงมองเห็นได้ชัดขึ้น หลังจากตากแดดเป็นเวลา 2-3 วัน สีจะค่อยๆ จางลง
สารหน่วงไฟนี้ถูกนำมาใช้ดับไฟป่าในสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ปี 1963 และเป็นสารหลักที่กรมป่าไม้และป้องกันอัคคีภัยของแคลิฟอร์เนีย (Cal Fire) เลือกใช้ ซึ่งวิธีการทำความสะอาดสารหน่วงไฟที่เกาะติด บริษัทระบุว่า พื้นที่ขนาดเล็กสามารถใช้น้ำอุ่นและผงซักฟอกอ่อนๆ ขจัดสารดังกล่าวออกได้ ส่วนพื้นผิวขนาดใหญ่ สามารถใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงได้ฉีดออกได้
มีข้อกังวลด้านสิ่งแวดล้อมบางประการเกี่ยวกับการใช้สารหน่วงไฟ การศึกษาในปี 2024 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Environmental Science and Technology Letters พบว่าสารหน่วงไฟในระยะยาวมีโลหะที่เป็นพิษ ซึ่งรวมถึงตะกั่ว สารหนู และแทลเลียม นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเซาเทิร์นแคลิฟอร์เนีย คาดการณ์ว่าสารหน่วงไฟได้เพิ่มโลหะพิษมากกว่า 400 ตัน (380,000 กิโลกรัม) สู่สิ่งแวดล้อมระหว่างปี 2009-2021 นับว่าปริมาณเกินค่าเกินข้อกำหนดของรัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งสามารถก่อให้เกิดมะเร็ง โรคไต และโรคตับในมนุษย์
การศึกษานี้รวม Phos-Chek LC95W ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ Phos-Chek รุ่นเก่าที่เพิ่งยุติการใช้งานโดยกรมป่าไม้ ซึ่งตัวแทนของกรมป่าไม้เผยว่าในปีนี้จะยุติการใช้ผลิตภัณฑ์ LC95 ทั่วประเทศเพื่อสนับสนุน MVP-Fx รุ่นใหม่ ซึ่งในแคลิฟอร์เนียได้เปลี่ยนมาใช้ MVP-Fx เรียบร้อยแล้ว โดยจากการเก็บข้อมูลพบว่า MVP-Fx ทำให้สิ่งมีชีวิตในน้ำได้รับผลกระทบจากมลพิษน้อยกว่าเดิม
ด้าน Perimeter บริษัทผู้ผลิตสารหน่วงไฟได้ออกมาโต้แย้งว่า สารหน่วงไฟที่ทีมวิจัยตรวจสอบเป็นคนละชนิดกับที่ใช้ใน การดับไฟทางอากาศ พร้อมกับยืนยันว่า สารเหล่านี้ได้ผ่านการทดสอบอย่างเข้มข้นเพื่อยืนยันว่าเป็นไปตามมาตรฐานที่เข้มงวดด้านความปลอดภัยทางน้ำและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อย่างไรก็ตาม Perimeter ได้ระบุไว้ในเอกสารข้อมูลความปลอดภัยของ MVP-Fx ว่าผลิตภัณฑ์ "อาจทำให้เกิดผลเสียในระยะยาวต่อสภาพแวดล้อมทางน้ำ" ห้ามหยดสารหน่วงไฟทางอากาศในบางพื้นที่ รวมถึงทางน้ำและแหล่งที่อยู่อาศัยซึ่งมีสัตว์ใกล้สูญพันธุ์อาศัยอยู่ อย่างไรก็ตาม มีข้อยกเว้นในกรณีที่ไฟป่ารุนแรงในระดับที่เข้าข่ายเป็นภัยคุกคามต่อชีวิตมนุษย์หรือความปลอดภัยของสาธารณชน
Advertisement