เปิดประวัติ “ซินเทีย หม่อง” ผู้ก่อตั้ง “แม่ตาวคลินิก”

จากแพทย์ผู้ลี้ภัยสู่แพทย์หญิงผู้เสียสละเพื่อเพื่อนมนุษย์ ผู้ก่อตั้ง “แม่ตาวคลินิก” คลินิกแห่งความหวังของผู้ลี้ภัยชายแดนไทย-เมียนมา

หลังรัฐบาล “โดนัลด์ ทรัมป์” ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา สั่งระงับการสนับสนุนด้านสาธารณสุขของคณะกรรมการกู้ภัยระหว่างประเทศ (International Rescue Committee -IRC) เกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยจะไม่มีอีกต่อไปทั่วโลกเป็นเวลา 90 วัน นโยบาย “Executive Order” การตัดงบช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมส่งผลกระทบต่อโครงการช่วยเหลือผู้ลี้ภัยทั่วโลก รวมถึงงบประมาณที่ใช้ดูแลค่ายผู้ลี้ภัย และบริการด้านสาธารณสุข

 

ด้านหน่วยงานท้องถิ่นและผู้สนับสนุนอื่นๆ ต้องรับภาระมากขึ้น องค์กร NGOs ที่ทำงานช่วยเหลือผู้ลี้ภัยต้องลดขนาดโครงการหรือลดบริการบางส่วน ส่งผลให้การรักษาพยาบาลและการสนับสนุนผู้ป่วยถูกจำกัด ทั้งคลินิกและโรงพยาบาลที่พึ่งพาเงินทุนจากองค์กรระหว่างประเทศได้รับผลกระทบเป็นวงกว้าง ยังส่งผลไปถึงชายแดนไทยที่ทำให้งานด้านสาธารณสุขในค่ายผู้ลี้ภัยและผู้อพยพจำนวนมากได้รับผลประทบอย่างรุนแรง

 

คำสั่งดังกล่าวได้ส่งผลกระทบต่อการทำงานบริการสาธารณสุขให้แก่ผู้ลี้ภัย รวมทั้งประชาชนผู้พลัดถิ่น (Internally displaced persons-IDPs) ในพม่าตลอดแนวชายแดนไทย ในรัฐกะเหรี่ยง และอีกในหลายพื้นที่ ขณะเดียวกัน “แม่ตาวคลินิก” ของ “แพทย์หญิงซินเทีย หม่อง” สถานพยาบาลที่ให้บริการทางการแพทย์แก่ผู้ลี้ภัย ผู้อพยพ คนพลัดถิ่น และกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ที่อาศัยอยู่ตามแนวชายแดนไทย-เมียนมา ก็กำลังเผชิญกับผลกระทบเช่นเดียวกัน

 

“ซินเทีย หม่อง” ที่พึ่งของผู้ลี้ภัย

 

แพทย์หญิงซินเทีย หม่อง (Dr. Cynthia Maung) เป็นแพทย์ชาวเมียนมา เชื้อสายกะเหรี่ยง ผู้ก่อตั้ง “คลินิกแม่ตาว” (Mae Tao Clinic) สถานพยาบาลแห่งนี้ที่ตั้งอยู่ใน อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ประเทศไทย ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2532 เพื่อให้บริการรักษาพยาบาลฟรี แก่ผู้ลี้ภัยชาวเมียนมา แรงงานข้ามชาติ และผู้ด้อยโอกาสในพื้นที่ชายแดนไทย-เมียนมา

 

"ซินเทีย หม่อง” เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2502 ในรัฐกะเหรี่ยง ประเทศเมียนมา เธอจบการศึกษาจากคณะแพทยศาสตร์ ที่มหาวิทยาลัยย่างกุ้ง เธอเป็นแพทย์ชาวพม่าที่ต้องลี้ภัยออกมาจากประเทศเนื่องจากเหตุการณ์ทางการเมือง หลังเหตุการณ์กองทัพพม่าปราบปรามกลุ่มเรียกร้องประชาธิปไตย (เหตุการณ์ 8888 Uprising) ทำให้มีผู้ลี้ภัยจำนวนมากเข้ามาในไทย

 

แพทย์หญิงซินเทียเติบโตขึ้นในสังคมที่มีความขัดแย้งและสงครามกลางเมือง ทำให้เห็นความทุกข์ยากของประชาชน เล็งเห็นถึงปัญหาสุขภาพของผู้คนและผู้ลี้ภัยชาวเมียนมาจำนวนมาก ที่ไม่มีโอกาสเข้าถึงการรักษาพยาบาล ดังนั้นเธอจึงตัดสินใจก่อตั้งแม่ตาวคลินิก เพื่อให้บริการแก่กลุ่มคนเหล่านี้และมุ่งมั่นที่จะช่วยเหลือผู้คนในพื้นที่ห่างไกล

 

“แม่ตาวคลินิก” สถานพยาบาลแห่งความหวัง

 

“แม่ตาวคลินิก” ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2532 โดยเริ่มจากอาคารไม้ มีอุปกรณ์ทางการแพทย์จำกัด โดยเปิดให้บริการฟรีแก่ผู้ลี้ภัย ช่วยเหลือผู้ป่วยหลากหลายโรค ทั้งโรคติดต่อ และโรคเรื้อรัง สถานที่แห่งนี้ไม่เพียงแต่เป็นสถานพยาบาลเท่านั้น แต่ยังเป็นศูนย์กลางของชุมชนที่ให้ความช่วยเหลือด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการให้คำปรึกษา การสนับสนุนที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของผู้คนในพื้นที่ มีกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพเพื่อให้ความรู้แก่ชุมชม รวมถึงการจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับโอกาสทางการศึกษา

 

สถานพยาบาลแห่งนี้ได้รับการสนับสนุนจากองค์กรด้านมนุษยธรรม เช่น UNHCR, The Global Fund และ NGO ต่างๆ ขณะเดียวกันก็กำลังเผชิญปัญหาด้านงบประมาณจากการตัดงบช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม สวนทางกับความต้องการทางการแพทย์ที่เพิ่มมากขึ้น จำนวนผู้ลี้ภัยและแรงงานข้ามชาติเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้านทรัพยากรของคลินิกที่มีอย่างจำกัด แต่คลินิกยังคงเป็นแหล่งพึ่งพิงสำคัญของผู้ด้อยโอกาสในพื้นที่ชายแดน และยังคงทำงานเพื่อให้คนได้รับการรักษาพยาบาลขั้นพื้นฐานต่อไป

 

 

รางวัลของผู้เสียสละเพื่อมนุษยชาติ

 

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา แพทย์หญิงซินเทีย ได้ทุ่มเทให้กับการทำงานและอุทิศตนเพื่อสิทธิมนุษยชนและการแพทย์ โดยได้รับรางวัลและเกียรติยศมากมาย อาทิ

รางวัล Ramon Magsaysay Award (รามอน แมกไซไซ สาขาบริการสาธารณะ) ปี 2545

รางวัล Right Livelihood Award (รางวัลโนเบลทางเลือก) ปี 2561

รางวัล Jonathan Mann Award for Global Health and Human Rights

 

แรงบันดาลใจที่เปลี่ยนโลก

 

"ซินเทีย หม่อง” เป็นมากกว่าแพทย์หญิงถือเป็นบุคคลสำคัญที่มีบทบาทอย่างยิ่งในด้านสาธารณสุขและสิทธิมนุษยชนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ชายแดนไทย-พม่า เป็นบุคคลสำคัญในการช่วยเหลือผู้ลี้ภัยชาวพม่า และทำงานเพื่อให้คนชายขอบได้รับการรักษาพยาบาลและสิทธิขั้นพื้นฐาน

 

แพทย์หญิงซินเทียเธอเป็นแรงบันดาลใจให้กับคนอีกหลายคนให้เห็นถึงความสำคัญของการช่วยเหลือผู้อื่นร่วมกันสร้างสังคมให้เกิดความเท่าเทียม เธอเป็นตัวอย่างของคนที่เสียสละเพื่อส่วนรวม เรื่องราวของเธอแสดงให้เห็นถึงพลังของความเมตตาและความกล้าหาญในการอยากเปลี่ยนแปลงโลกให้ดียิ่งขึ้น

 

////