ข่าวร้ายที่สุดของมนุษยชาติในปี 2020 คงหนีไม่พ้นการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่มีผู้ติดเชื้อหลายล้านคนทั่วโลก และหลายประเทศก็กำลังเร่งหาวัคซีนเพื่อรักษาและป้องกัน ซึ่งเมื่อเร็วๆนี้ได้มีข่าวดีว่าอาจจะสามารถสร้างวัคซีนได้ดีมากขึ้น แต่ถือเป็นข่าวร้ายสำหรับสัตว์ร่วมโลกอย่างฉลาม เพราะส่วนผสมหลักของวัคซีนทำมาจาก "น้ำมันปลาฉลาม" นั่นเอง
"น้ำมันปลาฉลาม" หรือ "สควอลีน" โดยทั่วไปจะถูกใช้ในการทำเครื่องสำอางหรือครีมกันแดด แต่ยังสามารถเป็นตัวช่วยให้วัคซีนแข็งแรงขึ้นได้อีกด้วย ซึ่งสควอลีนจะช่วยเข้าไปกระตุ้นระบบคุ้มกันของร่างกาย ให้ทำงานได้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น แต่ว่านี่อาจเป็นข่าวร้ายสำหรับฉลาม เพราะทั่วโลกต่างแข่งขันกันคิดค้นและผลิตวัคซีนโควิด ซึ่งอาจต้องใช้ฉลามถึง 3 พันตัวต่อการผลิตสควอลีน 1 ตัน โดยกรมอนามัยโลกเปิดเผยว่ามีอย่างน้อย 5 บริษัทที่ใช้สควอลีนเป็นส่วนผสมหลักของวัคซีน หนึ่งในนั้นคือบริษัทเวชภัณฑ์ขนาดใหญ่ในอังกฤษอย่าง GlaxoSmithKine (GSK) ที่ประกาศว่าจะใช้สควอลีนจำนวน 1 พันล้านโดสเพื่อรับรองการผลิต จากการประเมิน ถ้ามอบวัคซีนให้กับคนทั่วโลกคนละ 1 โดส อาจต้องฆ่าฉลามเกือบ 250,000 ตัว แต่นักวิจัยเชื่อว่าหากต้องการจะสร้างภูมิคุ้มกันน่าจะต้องใช้ถึง 2 โดสต่อคน เป็นเหตุให้อาจต้องฆ่าฉลามกว่า 500,000 ตัว
องค์กรอนุรักษ์ได้แสดงความกังวลถึงเรื่องนี้ เพราะฉลามมีความสำคัญกับระบบนิเวศ โดยฉลามจะช่วยให้ทะเลไม่มีปลาชนิดใดชนิดหนึ่งมากจนเกินไป รวมถึงทำหน้าที่ช่วยกำจัดซากสัตว์น้ำที่ตายแล้ว เพื่อป้องกันโรคระบาดในทะเลอีกด้วย ซึ่งการผลิตวัคซีนโควิด-19 ด้วยสควอลีนนั้นจะทำลายระบบนิเวศอยางมหาศาลอย่างแน่นอน เนื่องจากก่อนที่ไวรัสโควิด-19 จะแพร่ระบาดมนุษย์ได้ฆ่าฉลามในอุตสาหกรรมยาและเครื่องสำอางอยู่แล้วปีละ 3 ล้านตัว จึงได้มีการร้องเรียนให้บริษัทเวชภัณฑ์ต่างๆคิดค้นสารที่ทำมาจากธรรมชาติแทน เพื่อความยั่งยืนของการทดลองและขั้นตอนการผลิตในอนาคต โดยปัจจุบันมีการเริ่มทดลองหาสารสควอลีนกับ "อ้อยหมัก" อยู่
Advertisement