ทำความรู้จัก เหล้าเถื่อน เมทานอล เหล้าต้นทุนต่ำสุดอันตราย หากดื่มโดยไม่ระวังจะเป็นมหันตภัยร้ายคร่าชีวิต อ้างสรรพคุณชูกำลัง แต่ทำอันตรายให้ผู้ดื่ม
เหล้าเถื่อน มหันตภัยร้ายคร่าชีวิต ดื่มเหล้าเถื่อน = ตาย จากสถิติตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551-2562 พบผู้ป่วยทั้งหมด 573 ราย ผู้ป่วยที่ได้รับพิษจากเมทานอลมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น จากโครงสร้างมาตรฐานข้อมูลสุขภาพทั้งหมด 43 แฟ้ม พบว่าผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มากกว่าเพศหญิงถึงสองเท่า อาการที่พบในผู้ป่วยจากการดื่มเหล้าเถื่อน ที่พบได้มาที่สุดคือ สับสน คลื่นไส้ และหมดสติ สำหรับผู้ที่รับการรักษาไม่ทัน อาจทำให้เสียชีวิตได้
สุราเถื่อน ส่วนใหญ่เกิดจากการที่ผู้ผลิตต้มและกลั่นเองโดยไม่มีมาตรฐาน พบบ่อยในยาดองเหล้า ซึ่งชาวบ้านคนทำอาจนำสารแปลกปลอมมาผสม เพื่ออ้างสรรพคุณด้านชูกำลังหรือเสริมสมรรถภาพทางเพศ อาทิ พิษจากสัตว์มีพิษจำพวกแมงป่อง สารเคมีกำจัดวัชพืช สารเคมีกำจัดแมลง ผงซักฟอก เป็นต้น ซึ่งเหล้าเถื่อนที่มีการผสมแอลกอฮอล์ชนิดที่เป็นพิษ หรือราคาต้นทุนต่ำ จะถูกเรียกว่า เมทิลแอลกอฮอล์ หรือ เมทานอล
เมทานอล คืออะไร ?
เมทานอล เป็นแอลกอฮอล์ชนิดหนึ่ง ไม่มีสี ที่ถูกนำมาใช้เป็นตัวทำละลายอินทรีย์ เป็นเชื้อเพลิง หรือสารตั้งต้นในการผลิตพลาสติก ยา และสารประกอบอินทรีย์อื่น เมทานอลเป็นพิษต่อร่างกายมนุษย์ สามารถเข้าสู่ร่างกายได้ทางการหายใจ รับประทาน และการสัมผัสทางผิวหนัง เมื่อเมทานอลเข้าสู่ร่างกาย จะทำให้เกิดการระคายเคืองทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ตาพร่ามัว สูญเสียการมองเห็น ปวดหัว เวียนศีรษะ และอ่อนเพลีย หากร่างกายได้รับเมทานอลในปริมาณมาก อาจส่งผลให้เลือกเป็นกรด เกิดอาการชัก หมดสติ และเสียชีวิตในเวลาต่อมา
อ่านต่อ : เมทานอลคืออะไร ทำไมมักพบในเหล้าเถื่อน-ยาดอง อันตรายถึงตายได้
วัตถุมีพิษที่พบในเหล้าเถื่อน
โดยทั่วไปแล้ววัตถุมีพิษ ที่มักพบในเหล้าเถื่อน โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 ประเภท
- วัตถุมีพิษที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ จากกระบวนการผลิต : เช่น ฟูเซลอย, ไรโตรซามีน, ไอโซเอมิลแอลกอฮอล์, ไอโซบิวธิล แอลกอฮอล์ และเอ็นโปรปิแอลกอฮอล์
- วัตถุมีพิษที่ผู้ผลิตจงใจผสม หรือเติมระหว่างกระบวนการผลิต : เช่น ยาฆ่าหญ้า ยาฆ่าแมลง และผงซักฟอก เป็นต้น โดยเป็นการกระทำที่หวังผลประโยชน์ ไม่ได้ตระหนักถึงอันตรายที่จะเกิดแก่ผู้บริโภค
ปริมาณเหล้าเถื่อน เมทานอล ที่เข้าสู่ร่างกายกับผลที่ตามมา
- 30 มิลลิกรัม : สนุกสนาน หรือร่างเริงกว่าปกติ การยับยั้งชั่งใจลดลง
- 50 มิลลิกรัม : การมองเห็นลดลง ความสามารถในการควบคุมร่างกายช้าลง
- 100 มิลลิกรัม : คลื่นไส้ อาเจียน เดินเซ พูดไม่รู้เรื่อง การตอบสนองและการตัดสินใจช้าลง
- 200 มิลลิกรัม : สูญเสียความจำบางส่วน เศร้า อารมณ์ฉุนเฉียวง่าย
- 300 มิลลิกรัม : มองไม่ชัด มึนงง ควบคุมสติไม่ได้ หายใจลำบาก หัวใจเต้นผิดปกติ
- 400 มิลลิกรัม : ตาพร่า ขาดสติโดยสมบูรณ์ หมดสติ อาจถึงขั้นเสียชีวิต
หมายเหตุ ปริมาณแอลกอฮอล์ในร่างกาย แตกต่างหรือเหมือนกัน ขึ้นอยู่กับเพศ ส่วนสูง และน้ำหนัก
สถานการณ์ผู้ป่วยได้รับสารพิษเมทานอล
จากข้อมูลกรมควบคุมโรค ข้อมูล ณ วันที่ 25 สิงหาคม 2567 มีจำนวนผู้ป่วยรวมผู้เสียชีวิตทั้งหมด 21 ราย ผู้เสียชีวิต 1 ราย โดยแบ่งความรุนแรงเป็นระดับสีแดง 13 ราย ระดับสีเขียว 4 ราย ระดับสีเหลือง 3 ราย และระดับสีดำ 1 ราย ทั้งนี้ผู้ป่วยที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจทั้งหมด 12 ราย ผู้ป่วยที่ต้องได้รับการฟอกไต 17 ราย และผู้ป่วยที่ต้องได้รับการปั๊มหัวใจ 6 ราย
ลักษณะอาการผู้ป่วยทางการระบาด
- ภาวะเลือดเป็นกรด
- หายใจเหนื่อย
- ภาวะไตวาย
- ตาพร่ามัว
- ชัก
- หมดสติ
สังเกตอาการหลังดื่ม เหล้าเถื่อน เมทานอล
กรมการแพทย์ได้ออกประกาศเตือน ผู้ที่ดื่มเหล้าเถื่อน เหล้าไม่ได้มาตรฐาน เหล้าผลิตเอง ยาดองเหล้า ยาดอง ต้องระมัดระวังตนเอง พร้อมทั้งต้องสังเกตคนใกล้ชิด หากมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปโรงพยาบาลที่ใกล้และเร็วที่สุด โดยมีอาการดังต่อไปนี้
- ช่วงแรกจะมีอาการมึนเมาทั่วไป
- มึนเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรง
- หายใจเร็ว หอบ เหนื่อย จากภาวะเลือดเป็นกรด
- ตามองเห็นผิดปกติ 2 ข้าง เริ่มจากเห็นแสงสีฝ้าขาว ไปจนถึงมืดบอด มองไม่เห็น
- มีอาการชักเกร็ง มีอาการกระตุกทั้งตัว
- มีอาการซึม ปลุกไม่ตอบ ปลุกไม่ตื่น ไม่รู้สึกตัว
ทั้งนี้ หากผลตรวจเลือดหลังจากการดื่มเหล้าเบื้องต้น พบค่าเลือดเป็นกรดโดยไม่มีสาเหตุ และมีอาการอื่นรุนแรงขึ้น ร่างกายจะเกิดภาวะทำงานล้มเหลว อาจเป็นเหตุให้เสียชีวิตในเวลาต่อมาได้ หากได้รับการรักษา จะได้รับเพียงการรักษาโดยการประคับประคอง อาจร่วมกับการใช้เอทานอลรักษา ซึ่งไม่ได้เป็นการต้านพิษโดยตรง แต่เป็นการชะลอการเกิดพิษ สิ่งที่จะช่วยให้ปลอดภัยได้คือการล้างไต
หากไม่อยากเสี่ยงภาวะเป็นพิษจากเมทานอล ควรเลือกดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดจากแหล่งผลิตที่น่าเชื่อถือ หรือถ้าจะให้ดีควรงดหรือลดการดื่มแอลกอฮอล์ไปเลยก็จะปลอดภัย และดีต่อสุขภาพที่สุด
ที่มา : กรมควบคุมโรค (ddc.moph.go.th)