แตรรถยนต์ คือ อุปกรณ์ที่ติดตั้งในรถยนต์เพื่อใช้ในการส่งสัญญาณเสียงให้กับผู้ขับขี่หรือผู้เดินทางในถนน โดยปกติจะใช้แตรเพื่อเตือนหรือแจ้งเตือนความไม่ปลอดภัย เช่น ใช้ในกรณีที่ต้องการให้คนอื่นรู้ว่าเรากำลังจะผ่านหรือขับใกล้เข้ามา หรือในกรณีที่ต้องการแจ้งเตือนให้ระมัดระวังอันตราย โดยเสียงแตรมักจะเป็นเสียงดังชัดเจนเพื่อให้ผู้คนได้ยินได้ชัดเจนและตอบสนองต่อสถานการณ์นั้นๆ
แตรรถยนต์มีสองประเภท
- แตรแบบไฟฟ้า ซึ่งใช้พลังงานจากระบบไฟฟ้าของรถ
- แตรแบบใช้ลม ซึ่งจะใช้ลมจากระบบลมในรถยนต์ในการสร้างเสียง
การใช้งานแตรในหลายๆ ประเทศมีกฎระเบียบที่กำหนดไว้อย่างเคร่งครัด เช่น ห้ามใช้แตรในที่ที่ไม่จำเป็นหรือในเวลาที่ไม่ได้เกิดเหตุฉุกเฉินเพื่อไม่ให้รบกวนผู้อื่น การบีบแตรรถมีหลายเหตุผลขึ้นอยู่กับสถานการณ์และวัฒนธรรมของแต่ละที่ โดยทั่วไปแล้ว
การใช้แตร
- เตือนภัย แจ้งให้ผู้ใช้ถนนคนอื่นรู้ถึงอันตราย เช่น มีรถออกจากซอยกะทันหัน หรือมีคนเดินข้ามถนนโดยไม่ระวัง
- แจ้งเตือนผู้ขับขี่คนอื่น เช่น เมื่อรถคันหน้าออกตัวช้าเกินไปที่ไฟเขียว หรือขับผิดเลน
- ป้องกันอุบัติเหตุ ใช้ในกรณีที่จำเป็น เช่น มีรถเปลี่ยนเลนโดยไม่เปิดไฟเลี้ยว หรือมีสิ่งกีดขวางข้างหน้า
- ใช้เป็นสัญญาณทักทาย ในบางประเทศ การบีบแตรอาจใช้เป็นการทักทายกันระหว่างคนรู้จักหรือแสดงความขอบคุณ
- แสดงความไม่พอใจ ในบางครั้ง ผู้ขับขี่ใช้แตรเพื่อแสดงความไม่พอใจต่อการขับขี่ของคนอื่น (ย้ำ! ไม่ควรทำ) ผู้เขียนไม่สนับสนุน เตือนแล้วนะ!
ในหลายประเทศมีสถานที่ที่ห้ามบีบแตร เพื่อป้องกันเสียงรบกวนหรือความไม่เหมาะสม
- บริเวณโรงพยาบาล เพื่อไม่ให้รบกวนผู้ป่วยและบุคลากรทางการแพทย์
- วัดหรือสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เพื่อรักษาความสงบและเคารพสถานที่
- โรงเรียน โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่นักเรียนกำลังเรียนหรือพักผ่อน
- เขตชุมชนที่มีกฎห้ามใช้เสียงดัง เช่น หมู่บ้านที่มีกฎห้ามรบกวน
- อุโมงค์ ในบางพื้นที่ห้ามบีบแตรเว้นแต่ในกรณีฉุกเฉิน
- บางเมืองหรือบางประเทศที่มีกฎควบคุมเสียงแตร เช่น บางเมืองในยุโรปที่ห้ามใช้แตรโดยไม่จำเป็น
- เขตพระราชฐาน
- บริเวณที่ติดป้ายห้าม
การบีบแตรในเขตที่ห้ามอาจถูกปรับหรือมีโทษตามกฎหมาย ดังนั้นควรสังเกตป้ายจราจรและปฏิบัติตามกฎของแต่ละพื้นที่ สำหรับในประเทศไทย กฎหมายเกี่ยวกับการใช้แตรรถยนต์ ถูกกำหนดไว้ใน พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ซึ่งมีข้อบังคับเกี่ยวกับการใช้แตรดังนี้:
ข้อบังคับเกี่ยวกับการใช้แตร
- มาตรา 14 ผู้ขับขี่ต้องใช้เสียงแตร เมื่อจำเป็นเพื่อความปลอดภัย เท่านั้น
- มาตรา 15 ห้ามใช้แตรเสียงดังเกินสมควร หรือใช้ในลักษณะที่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญ
บทลงโทษ
- มาตรา 148 หากฝ่าฝืนข้อกำหนดเรื่องการใช้แตร อาจถูกปรับเป็นเงิน ไม่เกิน 500 บาท
ตัวอย่างพฤติกรรมที่ผิดกฎหมาย
- บีบแตรเพื่อเร่งรถคันหน้าโดยไม่มีเหตุจำเป็น
- บีบแตรเสียงดังหรือบ่อยเกินไปในเขตชุมชน
- บีบแตรยาว ๆ หรือใช้แตรแบบต่อเนื่องเพื่อแสดงอารมณ์
หากพบเห็นการใช้แตรผิดกฎหมายหรือก่อความเดือดร้อน สามารถแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจรหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้