หัวใจล้มเหลวฉับพลันในคนอายุน้อย เกิดจากอะไร สัญญาณเตือนต้องรีบพบแพทย์

"หมอวี" นพ.วีระพันธ์ สุวรรณนามัย เผยข้อมูลสุขภาพ "หัวใจล้มเหลวฉับพลัน" ในคนอายุน้อยเกิดจากอะไร สัญญาณเตือนที่ควรพบแพทย์ทันที

จากข่าว อาจารย์ตุล คมกฤช อุ่ยเต็กเค่ง อาจารย์ประจำภาควิชาปรัชญา คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร หรือหลายคนรู้จักอาจารย์ตุลในฐานะ "เชฟหมี" ยูทูบเบอร์ รายการทำอาหาร ชื่อว่า "ครัวกากๆ" ที่จากไปด้วย ภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน ในวัย 43 ปี

เป็นอีกครั้งที่ "ภาวะหัวใจล้มเหลว" พรากบุคคลอันเป็นที่รักของพวกเราไปอย่างกะทันหัน การดูแลสุขภาพไม่ว่าจะเป็น อาหารการกินที่ดี การพักผ่อนอย่างเพียงพอ ออกกำลังกาย ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง

สืบเนื่องจากประเด็นดังกล่าว ล่าสุด "หมอวี" นพ.วีระพันธ์ สุวรรณนามัย เเพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคสมอง และระบบประสาท และทำช่องยูทูบ/ติ๊กต็อก ออกมาให้ความรู้ด้านสุขภาพ เรื่อง "ภาวะหัวใจล้มเหลวฉับพลัน"

ภาวะหัวใจล้มเหลวฉับพลัน เกิดจากสาเหตุใดบ้าง

โดย หมอวี กล่าวว่า ในอนาคตพวกเราจะต้องเจอเรื่องเหล่านี้เยอะขึ้นเรื่อยๆ เพราะว่า โรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ที่จะนำมาซึ่ง หัวใจล้มเหลวเฉียบพลันในคนที่อายุไม่เท่าไหร่ เชื่อว่าจะมีมากขึ้นเรื่อยๆ นั่นเกิดจากการใช้ชีวิตประจำวันของเรา

แต่วิธีป้องกันหัวใจล้มเหลวมันมีวิธี หัวใจล้มเหลวฉับพลันในคนที่ไม่ได้เป็นโรคหัวใจมาก่อน แต่ในคนที่เป็นหัวใจก็อาจพอเข้าใจได้ แต่ในคนที่แข็งแรงดี หรือ อย่าง อ.ตุล เชฟหมี ถ้าจู่ๆ เกิดปุบปับเสียชีวิตโดยหัวใจล้มเหลว อันนี้น่าเสียดาย ซึ่งเราต้องมาดูว่า เกิดจากอะไร และเราพอจะมีวิธีป้องกันได้หรือเปล่า

วิธีป้องกัน หัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน

การที่เราจะป้องกัน หัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute heart failure) ต้องเน้นที่การดูแลสุขภาพของเราเป็นหลัก โดยเน้นไปที่การดูแลสุขภาพหัวใจ ป้องกันความเสี่ยงโดยทั้งหมดส่วนใหญ่มันจะเกิดจากพฤติกรรมสุขภาพ

1. ควบคุมปัจจัยเสี่ยงที่เกิดจากสุขภาพของเราเอง

เช่น ในคนที่เป็น โรคความดันโลหิตสูง อันนี้น่ากลัว ท่านที่เป็นความดันโลหิตสูงหมอต้องบอกเลยว่ามีโอกาสสูงที่จะเกิดหัวใจล้มเหลวเฉียบพลันได้ เพราะฉะนั้นต้องดูแลความดันของท่านให้ดี ความดันไม่ควรเกิน 130/80 จำตัวเลขง่ายๆ

ในผู้ป่วยเบาหวาน หัวใจ ต่างๆ ควรจะคุมประมาณนี้ คนทั่วๆ ไปก็ 140/90 อย่าเกินนี้ แต่ความจริงตัวเลขมันต่ำลงแล้วนะ บางคนใช้ 130/85 หรือ 135/80 แต่อย่าเกิน 140/90 ในบุคคลทั่วไป และหากว่าอยู่ใน 130/80 ได้ ถือว่าดีมาก และอีกปัจจัยหนึ่งนอกเหนือจากความดันก็คือ

ไขมันในเลือด ไขมันในเลือดปัจจุบันเราดูที่ LDL หลายคนที่คุมอาหารดีๆ พยายามกินอะไรที่มันเป็นโลว์คาร์บ คาร์โบไฮเดตรต่ำๆ ลดหวาน ลดมัน LDL จะสูงแล้วคนจะตกใจ หลายคนถามหมอตลอด LDL สูงควรทำอย่างไร

ก็ขอบอกอย่างนี้ละกัน ในคนทั่วๆ ไปที่ไม่ได้ดูแลสุขภาพมาก นานๆ ไปเจาะเลือดที LDL ไม่ควรเยอะ ควรจะน้อยกว่า 130 ถ้าคนที่เคยมีความเสี่ยงด้านต่างๆ เดิมอยู่แล้ว ก็ต้องน้อยลงไปอีก เช่น เป็นเบาหวานต้องน้อยกว่า 100 เคยเป็น สโตรกหรือโรคหัวใจขาดเลือดมาก่อน เอาน้อยกว่า 70 อันนี้คือทั่วๆ ไปเลยนะ ตามหลักวิชาการทางการแพทย์

ทีนี้ในยุคปัจจุบัน เราจะเจอคนที่กินโลว์คาร์บ โลว์คาร์บก็คือคาร์โบไฮเดรตเป็นแหล่งพลังงาน คนเราจะใช้พลังงานได้จาก 2 แหล่ง 1.ก็คือ คาร์โบไฮเดรต 2.คือไขมัน เพราะฉะนั้นคนที่จำกัดคาร์โบไฮเดรต ไปกินอาหารโลว์คาร์บ อาหารเพื่อสุขภาพต่างๆ เน้นไปกินเนื้อ กินโปรตีนที่ปริมาณสูง สังเกตได้เลยเวลาไปเจาะเลือด LDL จะสูง คนก็จะตกใจมาถาม

ที่นี้หมอกำลังจะบอกว่าถ้า LDLสูง ปัจจุบันมันมี LDL อยู่ 2 ชนิด คือ LDL ตัวใหญ่ กับ LDL ตัวเล็ก LDL ตัวใหญ่เขาจะถือว่าไม่ค่อยมีอันตรายเท่าไหร่ แต่ LDL ตัวเล็ก อันตรายต่อหลอดเลือดมาก

แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่า LDL ที่สูงในคนที่คุมอาหารได้ดี เป็น LDL ตัวใหญ่หรือ LDL ตัวเล็ก จริงๆ มันมีวิธีเจาะเลือดตรวจดู แต่มันแพงไม่ต้องไปเจาะหรอก เอาง่ายๆ ว่าไปดูที่ระดับไตรกลีเซอไรด์ ถ้า ไตรกลีเซอไรด์ของท่านต่ำ ซึ่งเจอบ่อยในรายที่คุมคาร์บ ไตรกลีเซอไรด์จะต่ำ LDL จะสูง เพราะร่างกายต้องใช้พลังงานจากไขมันเพราะฉะนั้น LDL จะสูงแน่ๆ แต่ถ้าไตรกลีเซอไรด์ต่ำๆ ไม่ต้องตกใจ ไม่ต้องกังวล เพราะส่วนมากนั้น LDL ตัวนั้นจะเป็นตัวดี เพราะฉะนั้นหลักข้อที่ 2 ก็คือ เรื่องของไขมัน ก็ให้ดูตามนี้

ความเสี่ยงเรื่องเบาหวาน จริงๆ เบาหวานเป็นความเสี่ยงกับทุกโรค ดื้ออินซูลินเป็นความเสี่ยงต่อไขมัน ความดัน ความเสี่ยงอัลไซเมอร์ โรคความเสื่อมหรือแม้แต่โรคมะเร็ง เพราะฉะนั้นเทรนด์ปัจุจบัน ต้องคุมเบาหวานให้ดี

2. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต

เช่น ออกกำลังกาย ลดอาหาร อาจจะต้องเค็มน้อยหน่อย หวานน้อยหน่อย ไขมันทรานส์น้อยหน่อย กินผักผลไม้เพิ่มขึ้น กินเนื้อโปรตีนที่มีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างนี้ เป็นต้น ควบคุมน้ำหนักตัวอย่าให้อ้วนเกิน คนอ้วนเกินมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ มากมาย โดยเฉพาะการอ้วนที่แบบไขมันอยู่ในช่องท้อง เพราะฉะนั้นเรื่องนี้ต้องระวัง รอบเอวผู้ชายไม่น่าจะเกิน 90 ซม. ผู้หญิงไม่ควรเกิน 80 ซม. BMI สัก 18-25 อยู่ในช่วงนี้ ถือว่าอยู่ในช่วงที่พอใช้ได้ ใครสูบบุหรี่ กินเหล้าก็เลิกซะ

บุหรี่คือต้นเหตุที่ชัดเจนที่ทำให้เกิดความเสี่ยงของโรคหลอดเลือด คนที่เป็นโรคหลอดเลือดจะเกิดความเสี่ยง หลอดเลือดพังเกิดจาก 2 อย่างคือ 1.เกิดจากการอักเสบ 2.oxidative stress (ภาวะของร่างกายที่มีสารอนุมูลอิสระสูงมากจนเกินสมดุล) เพราะฉะนั้นการป้องกันไม่ให้เกิดการอักเสบและoxidative stress มันก็คือพฤติกรรมการใช้ชีวิต หลีกเลี่ยงสารพิษต่างๆ โดยเฉพาะบุหรี่และเหล้า ความเครียดต้องควบคุมความเครียดให้ดี มีอะไรก็หัดปล่อยวาง แล้วก็นอนให้เพียงพอ ฝึกสมาธิ โยคะ

3. ตรวจร่างกาย

แนะนำว่าต้องไปตรวจร่างกายบ้าง ถ้ากลัวเรื่องหัวใจเราก็ต้องไปตรวจหัวใจ เป็นระยะๆ เช่นการทำ Stress Test สักครั้งในคนที่อายุ 30-35 ขึ้นไป ตรวจ EKG มีอาการอะไรที่ดูผิดปกติก็ต้องรีบไปพบแพทย์

4. ถ้าเรารู้ว่ามีสัญญาณเตือนควรรีบไปพบแพทย์ทันที

สัญญาณเตือนอะไร เช่น เจ็บ แน่นหน้าอกทันทีทันใด ไม่เคยเป็นมาก่อน หรือร้าวขึ้นมาคาง หลังหู อันนี้น่ากลัว
หายใจเหนื่อยหอบ หายใจลำบาก หน้ามืด เวียนหัว หรือ เป็นลม อันนี้คือ สัญลักษณ์อย่างหนึ่งว่า หัวใจปั๊มเลือดได้ไม่ดี แล้วอาจจะปั๊มเลือดขึ้นไปที่สมองไม่เพียงพอ หรือในบางคนมีลักษณะของขาบวม ท้องบวม น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นเร็วผิดปกติที่มันเกิดจากน้ำ น้ำในร่างกายที่มันเพิ่มขึ้น หัวใจที่ปั๊มไม่ดีมันจะน้ำท่วมไปที่ปอด ท่วมไปที่อวัยวะต่างๆ เช่น ขา เป็นต้นพวกนี้คืออาการเตือน ก็ควรรีบไปโรงพยาบาล รีบไปพบแพทย์ก็น่าจะได้ประโยชน์

ข้อมูลจาก : Dr.V Channel