โครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อม 3 สนามบิน เป็นหนึ่งในโครงสร้างพื้นฐานเชื่อมโยงระหว่างท่าอากาศชยานหลักของประเทศ คือ ท่าอากาศยานดอนเมือง ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ และท่าอากาศยานนานาชาติอู่ตะเภา มีระยะทางประมาณ 220 กิโลเมตร เงินลงทุน 224,544 ล้านบาท
โดยเป็นการร่วมลงทุนระหว่างภาครัฐและเอกชน (PPP) ซึ่งการรถไฟฯ ได้ลงนามสัญญาร่วมลงทุนกับบริษัท เอเชีย เอรา วัน จำกัด ในฐานะบริษัทร่วมทุนในการบริหารจัดการ และก่อสร้างโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2562
“ โครงการนี้เป็นหนึ่งในเป้าหมายสำคัญของการพัฒนาระบบราง เพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ลดต้นทุนโลจิสติกส์ ประชาชนได้รับบริการด้านขนส่งที่มีคุณภาพ เพิ่มประสิทธิภาพการขยายตัวทางการค้าซึ่งจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ”นายเอกรัช ศรีอาระยันพงษ์ ผู้อำนวยการศูนย์ประชาสัมพันธ์ การรถไฟแห่งประเทศไทย กล่าว
ในปัจจุบันหลังจากได้มีการลงนามสัญญาร่วมทุนแล้ว บริษัท เอเชีย เอรา วัน จำกัด ในฐานะบริษัทร่วมทุนในการบริหารจัดการและก่อสร้างโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน มีภารกิจในการดำเนินการแบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลัก คือ
- เป็นการสนับสนุนการเดินรถและซ่อมบำรุงรถไฟฟ้า แอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ภายใต้การกำกับดูแลของ บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท.จำกัด ซึ่งในปัจจุบัน บริษัท เอเชีย เอรา วัน จำกัด ได้เข้าทำการสนับสนุนการเดินรถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ตั้งแต่วันที่ 25 ตุลาคม 2564
โดยได้จัดสรรงบประมาณเพิ่มเติมจากสัญญากว่า 1,700 ล้านบาท ในการปรับปรุงและพัฒนาระบบวิศวกรรมการเดินรถ เพื่อความปลอดภัยของผู้โดยสาร รวมถึงปรับปรุงและเพิ่มเติมสิ่งอำนวยความสะดวก ทั้งภายในและภายนอกสถานี ซึ่งให้ความสำคัญกับกลุ่มผู้พิการ และกลุ่มเปราะบาง ด้วยการออกแบบอารยสถาปัตย์ (universal design) ซึ่งเป็นการออกแบบเพื่อทุกคน นอกจากนี้ ยังได้ฝึกอบรมพนักงานผู้ให้บริการในสถานี เพื่อให้มีความมั่นใจได้ว่าจะสามารถอำนวยความสะดวกและความปลอดภัยให้แก่ผู้โดยสารทุกคน
2. เป็นการเตรียมความพร้อมในการก่อสร้าง โครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน ขณะนี้บริษัทได้ทำงานร่วมกับบริษัท อาหรับ (Arup) ซึ่งเป็นบริษัทชั้นนำด้านการออกแบบ วิศวกรรม วางแผน และพัฒนาธุรกิจ ติดอันดับ 1 ใน 3 ของโลก เข้ามาเป็นที่ปรึกษาด้านการออกแบบ และก่อสร้างโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อม 3 สนามบิน
ทั้งนี้ การดำเนินงานออกแบบดังกล่าวมีความคืบหน้าไปแล้วกว่า 90 % และยังมีการเตรียมพื้นที่ในการก่อสร้างโครงการ ได้แก่ งานเวนคืนที่ดิน รื้อย้ายสาธารณูปโภค ย้ายผู้บุกรุก งานถ่ายโอนแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ งานเตรียมก่อสร้างโครงการรถไฟความเร็วสูง (HSR) ทั้ง 4 ช่วง งานโครงการเกี่ยวกับรถไฟแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ส่วนต่อขยาย ดอนเมือง-พญาไท และ งานพัฒนาพื้นที่ สนับสนุนสถานีรถไฟความเร็วสูง หรือ TOD ที่มักกะสันและศรีราชาตามสัญญา
ขณะนี้ภาพรวมงานโยธาโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อมสามสนามบิน แบ่งการก่อสร้างออกเป็น 4 ช่วง ดังนี้
- ช่วงสุวรรณภูมิ - อู่ตะเภา >> อยู่ระหว่างการเตรียมงานก่อสร้าง คาดว่าจะเริ่มก่อสร้างได้ หลังจากการแก้ไขสัญญาร่วมทุนเรียบร้อย
- ช่วงสุวรรณภูมิ - พญาไท หรือ รถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ปัจจุบัน บริษัท เอเชีย เอรา วัน จำกัด เอกชนผู้ร่วมทุน เป็นผู้สนับสนุนการเดินรถและซ่อมบำรุง
- ช่วงพญาไท - บางซื่อ อยู่ระหว่างดำเนินการเวนคืน รื้อย้ายสาธารณูปโภค คาดว่าจะเริ่มก่อสร้างได้ในปี 2566
- ช่วงบางซื่อ - ดอนเมือง กำหนดให้เอกชนก่อสร้างโครงสร้างร่วม ในส่วนของโครงการรถไฟความเร็วสูงไทย-จีน ด้วย
ทั้งนี้ การรถไฟแห่งประเทศไทย ได้กำหนดราคากลางแล้วเสร็จ อยู่ระหว่างเจรจาแก้ไขสัญญากับเอกชน และเตรียมขออนุมัติจากคณะรัฐมนตรี
โดยโครงการก่อสร้างรถไฟความเร็วสูง เชื่อม 3 สนามบิน ช่วงดอนเมือง-สุวรรณภูมิ-อู่ตะเภา ให้แล้วเสร็จและคาดว่าจะสามารถเปิดให้บริการรถไฟความเร็วสูงเชื่อม 3 สนามบินได้ในปี 2572 ซึ่งช่วยประหยัดเวลาในการเดินทาง และยังช่วยกระจายการเติบโตทางเศรษฐกิจไปยังภูมิภาคตามยุทธศาสตร์ชาติ ตลอดจนพลิกโฉมการคมนาคมขนส่งของประเทศ ให้ไทยเติบโตเป็นศูนย์กลางด้านคมนาคมและโลจิสติกส์ของภูมิภาคอาเซียนต่อไป