ชุมชนบ้านโป่งแค ทอผ้าฝ้ายกะตุ่ย อนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น สร้างอาชีพ สร้างรายได้
ชุมชนบ้านโป่งแค ตำบลด่านช้าง อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู จัดตั้ง “วิสาหกิจกลุ่มทอผ้าฝ้ายกะตุ่ยบ้านโป่งแค” ภายใต้การส่งเสริมและสนับสนุนจากสำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดหนองบัวลำภู (ส.ป.ก.หนองบัวลำภู) เป็นวิสาหกิจกลุ่มทอผ้าฝ้ายกะตุ่ยในวิถีแบบดั้งเดิม อนุรักษ์ รักษาและสืบสานภูมิปัญญาของท้องถิ่น ผลิตผ้าทอกะตุ่ยบ้านโป่งแคให้มีคุณภาพมากขึ้น สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับชุมชน ซึ่งคนในชุมชนส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ ให้ผู้สูงอายุได้ถ่ายทอดศักยภาพภูมิปัญญาดั้งเดิมแก่ลูกหลาน ทำให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และสืบทอด ตลอดจนสร้างอาชีพ สร้างรายได้
นางสาวฐิตติยาภรณ์ เพลินจิตต์ ประธานวิสาหกิจกลุ่มทอผ้าฝ้ายกะตุ่ยบ้านโป่งแค กล่าวว่า สืบเนื่องจากสมัยก่อนบรรพบุรุษได้มีการปลูกฝ้าย ทอผ้าฝ้าย และนำมาเป็นเครื่องนุ่งห่ม ถือเป็นวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของชาวบ้านโป่งแค แต่เมื่อชุมชนและเมืองเจริญขึ้น ชาวบ้านส่วนใหญ่นิยมสวมใส่ผ้าสำเร็จรูปมากขึ้น ประกอบกับกระบวนการผลิตผ้าฝ้ายนั้นมีขั้นตอนมากมาย ทำให้คนรุ่นใหม่ไม่สนใจที่จะสืบทอด จนในปี พ.ศ. 2557 ตนได้เกิดประกายความคิดอยากรื้อฟื้น และอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น สืบสานและต่อยอดองค์ความรู้ในการผลิตผ้าฝ้าย ไว้ให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และสืบทอดตลอดจนสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน จึงได้จัดตั้ง “วิสาหกิจชุมชนกลุ่มทอผ้าฝ้ายบ้านโป่งแค” ขึ้น ในปี พ.ศ. 2559 ต่อมาได้รับการพัฒนาศักยภาพ ซึ่ง ส.ป.ก.หนองบัวลำภู เข้าส่งเสริมและสนับสนุนในด้านต่าง ๆ เช่น ให้องค์ความรู้ในเรื่องการย้อมสีผ้าฝ้าย นำผู้เชี่ยวชาญให้ความรู้ในด้านปักผ้า ทั้งจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชนและการสนับสนุน จากภาคประชาชนในพื้นที่ ทำให้สมาชิกกลุ่มสามารถมีรายได้ ได้ถ่ายทอดศักยภาพภูมิปัญญาแก่ลูกหลาน และจุดเด่นของกลุ่มที่น่าสนใจคือการผลิตเส้นใยฝ้ายจากธรรมชาติ ซึ่งเป็นอัตลักษณ์ที่หายากในปัจจุบัน ทางกลุ่มได้รับการพัฒนาศักยภาพในการแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า รวมไปถึงสามารถที่จะเชื่อมโยงวิถีชีวิต และวัฒนธรรมเพื่อก่อให้เกิดรายได้แก่ชาวบ้านในชุมชน
นางสาววนารัตน์ คำกล่อมใจ นักวิชาการปฏิรูปที่ดินชำนาญการพิเศษ และผู้อำนวยการกลุ่มยุทธศาสตร์และการปฏิรูปที่ดิน กล่าวว่า ส.ป.ก.หนองบัวลำภู มีพื้นที่ดำเนินการ 960,000 ไร่ จัดสรรที่ดินทำกินให้กับเกษตรกรไปแล้ว 84,000 ราย ซึ่งในจำนวนนี้เป็นกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ปฏิรูปที่ดิน หมู่ 3 บ้านโป่งแค ตำบลด่านช้าง อำเภอนากลาง จำนวน 328 ราย 401 แปลง เกษตรกรส่วนใหญ่ทำการเกษตรด้วยการปลูกอ้อย ปลูกข้าว และปลูกฝ้าย เมื่อหลังจากเสร็จสิ้นภารกิจในการทำการเกษตร เกษตรกรได้รวมตัวกันเพื่อทอผ้า สร้างรายได้เสริมให้กับครัวเรือน ซึ่งทางจังหวัดหนองบัวลำภู ได้เล็งเห็นถึงศักยภาพอย่างก้าวกระโดดของกลุ่มทอผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติบ้านโป่งแค จึงส่งเสริมให้เป็นวิชชาลัยผ้าทอหนองบัวลำภู แห่งที่ 3 “ผ้าฝ้ายกะตุ่ยโป่งแค” ซึ่งได้รับการพัฒนาศักยภาพบุคลากร สถานที่ ผลิตภัณฑ์และส่งเสริมด้านการตลาด สร้างการรับรู้เพื่อให้เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป และในปี พ.ศ. 2566 ได้รับการสนับสนุนจาก ส.ป.ก.หนองบัวลำภู โดยนำเอาโครงการพัฒนาธุรกิจชุมชน เข้ามาพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์ผ้า วิธีการทำให้ผ้าที่ทอมีความนุ่ม เพื่อเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์ และมีการอบรมด้านการตลาดออนไลน์ การเป็นผู้ประกอบการธุรกิจ เพื่อให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น ส.ป.ก.หนองบัวลำภู มุ่งหวังให้กลุ่มได้รับการพัฒนาศักยภาพควบคู่ไปกับการสร้างรายได้ให้กับกลุ่มอย่างต่อเนื่อง
_2.jpg)
