มีลูก รับเงินเพิ่ม 3,000 บาท รมว.แรงงานชูนโยบายแก้วิกฤตประชากร

ประเทศไทยกำลังเผชิญหน้ากับ "ระเบิดเวลา" ทางประชากร! เมื่อจำนวนประชากรเกิดใหม่ลดต่ำลง ขณะที่สัดส่วนผู้สูงอายุเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ ซึ่งนำมาซึ่งความท้าทาย โดยเฉพาะปัญหาการขาดแคลนแรงงาน ที่ส่งผลกระทบต่อภาคธุรกิจ และการพัฒนาเศรษฐกิจโดยรวม

ล่าสุด กระทรวงแรงงานได้เสนอนโยบาย "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" เพื่อหวังกระตุ้นให้ประชาชนมีบุตรมากขึ้น โดยเพิ่มเงินสงเคราะห์บุตรให้กับผู้ประกันตนมาตรา 33 ซึ่งแม้จะเป็นแนวคิดที่มุ่งแก้ปัญหาเฉพาะหน้า แต่ก็ก่อให้เกิดคำถามตามมา ว่านโยบายดังกล่าวจะสามารถแก้ไขวิกฤตขาดแคลนแรงงานได้อย่างยั่งยืนจริงหรือ?

มีลูก รับเงินเพิ่ม 3,000 บาท รมว.แรงงาน ชูนโยบายแก้วิกฤตประชากร

นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน ได้นำเสนอนโยบายเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานในอนาคต โดยมุ่งเน้นการเพิ่มแรงจูงใจในการมีบุตร สำหรับนโยบายดังกล่าวประกอบด้วยการเพิ่มเงินสงเคราะห์บุตรจากเดิม 1,000 บาท เป็น 3,000 บาทต่อเดือน เป็นระยะเวลา 7 ปี แก่ผู้ประกันตนมาตรา 33 ภายใต้เงื่อนไขที่ว่าจะต้องนำบุตรไปเลี้ยงดูในชนบทหรือต่างจังหวัด

ทั้งนี้ นายพิพัฒน์ ได้กล่าวถึงที่มาของนโยบายนี้ว่า "ปัจจุบันสำนักงานประกันสังคม (สปส.) จ่ายเงินสงเคราะห์บุตรอยู่ที่ 800 บาทต่อเดือน และมีมติเห็นชอบที่จะปรับเพิ่มเป็น 1,000 บาทในปี 2568 แต่กระทรวงแรงงานเล็งเห็นว่า จำนวนเงินดังกล่าวอาจไม่เพียงพอที่จะจูงใจให้ผู้ประกันตนมีบุตรเพิ่ม จึงได้เสนอแนวทางนี้ เพื่อเป็นการแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่าย และกระตุ้นให้ประชากรไทยมีบุตรมากขึ้น"

รมว.แรงงาน ชูนโยบาย 3,000 หวังปั๊มประชากรไทย

นายพิพัฒน์ กล่าวว่า ได้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับมาตรการเพิ่มค่าเลี้ยงดูบุตรจาก 1,000 บาท เป็น 3,000 บาทต่อเดือน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกระตุ้นให้เกิดอัตราการเกิดในประเทศไทยที่กำลังประสบปัญหาจำนวนประชากรเกิดใหม่ลดลง ซึ่งสวนทางกับอัตราการเสียชีวิตที่เพิ่มสูงขึ้น โดยนายพิพัฒน์ ระบุว่าสำนักงานประกันสังคมมีบทบาทสำคัญในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว และเชื่อว่าการเพิ่มค่าเลี้ยงดูบุตรจะช่วยสร้างแรงจูงใจให้แก่ผู้ประกันตน

ทั้งนี้ มาตรการดังกล่าวไม่ได้มีการจำกัดจำนวนบุตร ผู้ประกันตนมาตรา 33 จะได้รับสิทธิ์นี้โดยไม่จำกัดว่าจะมีบุตรกี่คน นอกจากนี้ นายพิพัฒน์ ยังได้เสนอให้มีการส่งเสริมให้บุตรที่เกิดจากแรงงานในเมืองไปอยู่ในการดูแลของปู่ย่าตายายในชนบท ซึ่งเป็นการช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายของครอบครัว และเป็นการกระจายรายได้สู่ภูมิภาค

อย่างไรก็ตาม นายพิพัฒน์ ย้ำว่า "นโยบายนี้ยังอยู่ในขั้นตอนการหารือร่วมกับคณะกรรมการกองทุนประกันสังคม เพื่อพิจารณาความเป็นไปได้และผลกระทบในด้านต่างๆ ก่อนที่จะดำเนินการต่อไป" นายพิพัฒน์ กล่าวเสริม

นโยบาย มีลูกเพิ่ม รับ 3,000 หากเกิดขึ้นจริง จะแก้ปัญหาขาดแคลนแรงงานได้ดีจริงหรือไม่?

นโยบาย "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" ของกระทรวงแรงงาน ที่เสนอเพิ่มเงินสงเคราะห์บุตรแก่ผู้ประกันตนมาตรา 33 มีวัตถุประสงค์เพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนแรงงานในอนาคต โดยหวังว่าจะกระตุ้นให้ประชาชนมีบุตรมากขึ้น อย่างไรก็ตาม นโยบายนี้มีทั้งผลดีและผลเสียที่ควรพิจารณาอย่างรอบด้าน ดังนี้

ทั้งนี้ นโยบาย "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" กับผลกระทบต่อสถานการณ์แรงงานไทย
นโยบาย "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" ซึ่งกระทรวงแรงงานนำเสนอเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานในอนาคต โดยมุ่งหวังที่จะเพิ่มอัตราการเกิดผ่านการยกระดับเงินสงเคราะห์บุตรสำหรับผู้ประกันตนมาตรา 33 นั้น แม้แนวคิดดังกล่าวจะมีเจตนาที่ดี แต่จำเป็นต้องพิจารณาผลกระทบเชิงลึกอย่างรอบด้าน ทั้งในมิติของผลประโยชน์และข้อจำกัด เพื่อประเมินความเหมาะสมในการนำมาบังคับใช้

ประโยชน์ที่อาจเกิดขึ้น

• การเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากร: นโยบายนี้อาจช่วยกระตุ้นให้ประชาชนตัดสินใจมีบุตรมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลต่อการเพิ่มจำนวนประชากรวัยแรงงานในอนาคต บรรเทาปัญหาการขาดแคลนแรงงาน และชะลอความรุนแรงของปัญหาสังคมผู้สูงอายุ อันจะนำไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน
• การลดภาระค่าครองชีพ: การเพิ่มเงินสงเคราะห์บุตร ถือเป็นการแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูบุตร ช่วยให้ครัวเรือนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และมีศักยภาพในการลงทุนเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต การศึกษา และสุขอนามัยของบุตร
• การกระตุ้นเศรษฐกิจ: การเพิ่มขึ้นของจำนวนบุตร ย่อมนำไปสู่ความต้องการสินค้าและบริการที่เกี่ยวข้อง เช่น สินค้าอุปโภคบริโภคสำหรับเด็ก ของเล่น และบริการด้านการศึกษา ซึ่งจะช่วยกระตุ้นการผลิต การจ้างงาน และการหมุนเวียนของเม็ดเงินในระบบเศรษฐกิจ
• การลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม: เงื่อนไขการรับสิทธิ์ที่กำหนดให้เลี้ยงดูบุตรในชนบท อาจเป็นปัจจัยที่ช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจในภูมิภาค ลดความเหลื่อมล้ำระหว่างเมืองกับชนบท และส่งเสริมการกระจายโอกาสทางการศึกษา สาธารณสุข และการพัฒนาคุณภาพชีวิตสู่ประชากรในพื้นที่ต่างๆ

ผลเสียและข้อจำกัดที่อาจจะเกิดขึ้น

• ภาระทางการคลัง: การเพิ่มเงินสงเคราะห์บุตร ย่อมก่อให้เกิดภาระทางการคลังของรัฐบาล ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อเสถียรภาพทางเศรษฐกิจมหภาค และการจัดสรรงบประมาณเพื่อการพัฒนาในด้านอื่นๆ
• ความยั่งยืนของนโยบาย: การแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงานโดยอาศัยการเพิ่มจำนวนประชากร อาจไม่สามารถตอบโจทย์ในระยะยาว เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาในการพัฒนาศักยภาพของบุตรจนกว่าจะเติบโตเป็นกำลังแรงงาน และอาจไม่สอดคล้องกับสถานการณ์การลดลงของอัตราการเกิด ซึ่งเป็นแนวโน้มที่เกิดขึ้นทั่วโลก
• ความเสี่ยงด้านคุณภาพประชากร: การมุ่งเน้นที่ปริมาณประชากร อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพ หากพ่อแม่ขาดความพร้อมในการเลี้ยงดู ทั้งในด้านเวลา ความรู้ และฐานะทางเศรษฐกิจ ย่อมส่งผลต่อพัฒนาการของเด็ก และอาจก่อให้เกิดปัญหาสังคมในระยะยาว
• ความเหลื่อมล้ำในสังคม: นโยบายนี้อาจเอื้อประโยชน์ต่อผู้ประกันตนมาตรา 33 ซึ่งเป็นแรงงานในระบบ แต่กลุ่มแรงงานนอกระบบ เช่น เกษตรกร และแรงงานอิสระ อาจไม่ได้รับประโยชน์ ซึ่งอาจขยายช่องว่างความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคมให้กว้างขึ้น

มองไกลกว่า "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" สู่การแก้ปัญหาขาดแคลนแรงงานอย่างยั่งยืน

นโยบาย "มีลูกเพิ่ม รับ 3,000" แม้จะเป็นจุดเริ่มต้นที่มุ่งหวังแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงาน แต่การพึ่งพาการเพิ่มจำนวนประชากรเพียงอย่างเดียวนั้น ไม่อาจตอบโจทย์ความท้าทายในระยะยาวได้ การวางแผนกำลังคน จำเป็นต้องอาศัย "มิติเชิงรุก" ที่ครอบคลุม และมองไปข้างหน้าอย่างเป็นระบบ เพื่อสร้าง "ภูมิคุ้มกัน" ให้กับตลาดแรงงานไทย ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลก

• พัฒนาศักยภาพทุนมนุษย์: การลงทุนใน "คน" คือ หัวใจสำคัญ เริ่มตั้งแต่การพัฒนาเด็กปฐมวัย สร้างพื้นฐานการศึกษาที่แข็งแกร่ง ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต พัฒนาทักษะแห่งอนาคต (Future Skills) ที่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน เช่น ทักษะดิจิทัล ทักษะการคิดวิเคราะห์ และทักษะการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน เพื่อให้แรงงานไทยมีศักยภาพในการแข่งขัน และปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
• ยกระดับผลิตภาพแรงงาน: มุ่งเน้นการนำเทคโนโลยี และนวัตกรรม มาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ลดการพึ่งพาแรงงานเข้มข้น ส่งเสริมระบบอัตโนมัติ (Automation) และปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในภาคการผลิต และภาคบริการ เพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ และสร้างโอกาสในการทำงานรูปแบบใหม่
• ปรับโครงสร้างแรงงาน: ส่งเสริมการเคลื่อนย้ายแรงงาน ทั้งภายในประเทศ และระหว่างประเทศ เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาด พัฒนา "ระบบข้อมูลแรงงาน" ที่ทันสมัย เพื่อให้สามารถวิเคราะห์ และคาดการณ์แนวโน้มการจ้างงาน และทักษะที่ต้องการในอนาคต
• สร้างหลักประกันทางสังคม: ขยายความคุ้มครอง และสวัสดิการ ให้ครอบคลุมแรงงานทุกกลุ่ม รวมถึงแรงงานนอกระบบ และแรงงานอิสระ เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ และสร้างความมั่นคงในการดำรงชีวิต
• ส่งเสริมการมีส่วนร่วม: เปิดพื้นที่ให้ทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และสถาบันการศึกษา มีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย และขับเคลื่อนการพัฒนาแรงงาน เพื่อให้เกิดความสอดคล้อง และตอบโจทย์ความต้องการของประเทศอย่างแท้จริง

การแก้ไขปัญหาการขาดแคลนแรงงาน จึงไม่ใช่แค่การเพิ่มจำนวนประชากร แต่ต้องอาศัย "วิสัยทัศน์" และ "ความร่วมมือ" จากทุกภาคส่วน ในการสร้าง "ระบบนิเวศ" ของตลาดแรงงาน ที่เอื้อต่อการพัฒนา "คน" ให้เป็น "ทรัพยากรที่มีคุณค่า" และเป็นรากฐานสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศไทย สู่การเติบโตอย่างยั่งยืนในอนาคต

อ้างอิง กระทรวงแรงงาน