สถานการณ์หนี้คนไทย จ่ายไหว ไร้ปัญหาแค่ 25% ที่เหลือหนี้เกินตัวและNPL

ช่วงนี้สถานการณ์การเป็นหนี้ถูกพูดถึงบนหน้าสื่อหลายข่าว ทั้งกรณีอดีตนายกฯทักษิณที่เสนอไอเดียการซื้อหนี้จากประชาชนโดยเป็นการซื้อหนี้เสียจากธนาคารพาณิชย์ อีกข่าวนึงเป็นประเด็นร้อนในวงการบันเทิงเมื่อดาราสาวท่านหนึ่งติดหนี้บุคคลรอบข้างจนต้องมีการออกมาทวงถามผ่านสื่อและเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสนใจอยู่ในขณะนี้ 

ทำให้ผู้เขียนกลับมาดูสถานการณ์หนี้ของคนไทยอีกครั้งและพบข้อมูลที่น่าเป็นห่วงเพราะสถานการณ์หนี้คนไทยมีกลุ่มเสี่ยงและเป็นหนี้เสียแล้ว มากถึง 17% ของจำนวนประชากรที่มีหนี้ทั้งหมด หรือคิดเป็นประมาณ 3.4 ล้านคน ส่วนคนที่มีสุขภาพหนี้ดี จ่ายหนี้ไหวไม่มีปัญหาการเงินอยู่ที่ 25% ของจำนวนคนที่เป็นหนี้ทั้งหมด 

ข้อมูลเหล่านี้อาจทำหน่วยงานที่ออกมาตรการแก้หนี้ในอนาคตใช้ตัดสินใจได้ว่าควรช่วยเหลือกลุ่มลูกหนี้สถานะการณ์แบบไหน ?  โดยผู้บริหารของบริษัทเครดิตบูโรออกมาระบุว่า กลุ่มหนี้เสียเพราะได้รับผลกระทบตั้งแต่โควิด-19 เป็นกลุ่มที่ควรจะได้รับการช่วยเหลือเพราะคนกลุ่มนี้เคยมีประวัติการจ่ายดีมาตลอดแต่มาถูกกระทบกับสถานการณ์ที่ยังไม่สามารถทำให้สถานะทางการเงินกลับมาฟื้นตัวได้

SPOTLIGHT จึงได้นำข้อมูลของสถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ เก็บสถิติจากเครดิตบูโรจำนวนกว่า 27 ล้านลูกหนี้ไปแยกแยะสุขภาพทางการเงินจากภาระหนี้สินโดยแบ่งได้เป็น 6 กลุ่มดังนี้ 

1. กลุ่ม Healthy (ลูกหนี้ที่มีสถานะดี)

สัดส่วน:25% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 4.7 ล้านคน)
มีลักษณะ: สามารถชำระหนี้ได้ตามปกติ ไม่มีปัญหาทางการเงิน /หนี้ที่มีอยู่ไม่เกินศักยภาพทางการเงิน
ข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 450,000 บาท (SD 3.2 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 3.6 บัญชี (SD 3.2)

แนวโน้ม: กลุ่มนี้ถือว่าเป็นลูกหนี้ที่แข็งแกร่ง สามารถบริหารจัดการหนี้ได้ดี

2. กลุ่ม Over Leverage (เริ่มมีหนี้เกินศักยภาพ)

สัดส่วน: 20% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 3.8 ล้านคน)
ลักษณะ: ชำระหนี้ได้ตามปกติ แต่เริ่มมีหนี้เกินศักยภาพทางการเงิน/อาจมีความเสี่ยงในการชำระหนี้ในอนาคตข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 280,000 บาท (SD 2.3 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 2.3 บัญชี (SD 2.5)

แนวโน้ม: แม้ยังชำระหนี้ได้ตามปกติ แต่หากรายได้ลดลงอาจเข้าสู่กลุ่มเสี่ยงได้

3. กลุ่ม At Risk (เริ่มมีความเสี่ยงเป็นหนี้เสีย)

สัดส่วน: 13% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 2.4 ล้านคน)
ลักษณะ: มีความเสี่ยงที่จะกลายเป็นหนี้เสีย/ยังสามารถชำระหนี้ได้ แต่เริ่มมีภาระหนักขึ้น
ข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 1,120,000 บาท (SD 6.1 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 5.2 บัญชี (SD 3.8)

แนวโน้ม: หากไม่มีมาตรการช่วยเหลือหรือปรับโครงสร้างหนี้ อาจกลายเป็นหนี้เสียได้ในอนาคต

4. กลุ่ม Constrained/At Risk (มีความเสี่ยงสูงและมีหนี้เกินศักยภาพ)

สัดส่วน: 25% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 4.8 ล้านคน)
ลักษณะ:มีความเสี่ยงเป็นหนี้เสียสูง/มีภาระหนี้เกินศักยภาพทางการเงิน
ข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 790,000 บาท (SD 2.9 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 4.8 บัญชี (SD 4.0)

แนวโน้ม: เป็นกลุ่มที่มีความเปราะบางทางการเงินสูง อาจเข้าสู่หนี้เสียได้ง่าย

5. กลุ่ม NPL (เป็นหนี้เสียแต่ยังพอมีศักยภาพชำระหนี้)

สัดส่วน: 1% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 0.3 ล้านคน)
ลักษณะ: มีอย่างน้อย 1 บัญชีที่เป็นหนี้เสีย (NPL)/แต่ยังพอมีศักยภาพในการชำระหนี้อยู่
ข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 660,000 บาท (SD 1.9 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 4.0 บัญชี (SD 3.1)

แนวโน้ม: หากไม่มีการฟื้นฟูทางการเงิน อาจเข้าสู่ภาวะหนี้เสียถาวรได้

6. กลุ่ม Constrained NPL (เป็นหนี้เสียและมีหนี้เกินศักยภาพ)

สัดส่วน: 16% ของประชากรที่มีหนี้ (ประมาณ 3.1 ล้านคน)
ลักษณะ:มีอย่างน้อย 1 บัญชีที่เป็น NPL/และมีภาระหนี้เกินศักยภาพ
ข้อมูลทางการเงิน:

• ยอดหนี้คงค้างเฉลี่ย: 540,000 บาท (SD 1.6 ล้าน)
• จำนวนบัญชีหนี้เฉลี่ย: 3.9 บัญชี (SD 3.2)

แนวโน้ม: เป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงทางการเงินสูงสุด อาจต้องได้รับความช่วยเหลือจากมาตรการภาครัฐหรือการปรับโครงสร้างหนี้

สรุปภาพรวมของสถานการณ์หนี้ของคนไทย

• กลุ่มที่ยังสามารถชำระหนี้ได้ (Healthy + Over leverage): 45%
• กลุ่มที่มีความเสี่ยง (At Risk + Constrained/At Risk): 38%
• กลุ่มที่เป็นหนี้เสีย (NPL + Constrained NPL): 17%

ดังนั้นมีเพียง 25% ของผู้ที่มีหนี้เท่านั้นที่ถือว่าอยู่ในสถานะที่แข็งแกร่ง (Healthy) สถานการณ์หนี้ในไทยจึงยังคงน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะกลุ่มที่มีความเสี่ยงและเป็นหนี้เสีย ซึ่งมีจำนวนมากถึง 17% ของประชากรที่มีหนี้ทั้งหมด!

“ สุรพล เสนอให้ช่วยกลุ่ม NPL ช่วงโควิด 19 ”

นายสุรพล โอภาสเสถียร ผู้จัดการใหญ่ บริษัท ข้อมูลเครดิตแห่งชาติ (เครดิตบูโร) ได้โพสต์เฟซบุ๊ก เสนอแนวทางการช่วยเหลือลูกหนี้ NPL หลังจากก่อนหน้านี้มีแนวคิดจากอดีตนายกฯทักษิณ ให้ซื้อประชาชนจากธนาคารพาณิชย์ว่า ควรช่วยเหลือกลุ่มหนี้เสียที่เกิดจาก​ covid-19​ หรือ​ NPLs​ รหัส​ 21 ที่มีอยู่ 2.9 ล้านบัญชีก่อน เพระาจะช่วยสะสางหนี้ในระบบให้ลดลงได้ 

โดยข้อมูลของคุณสุรพล ได้แบ่งเป็น 3 ส่วนคือ 

1.หนี้เสียหรือหนี้​ NPLs จำนวน​ 1.22ล้านล้านบาท​ มีลักษณะ​การค่อยๆเพิ่มมาต่อเนื่องตั้งแต่ไตรมาส​ 4 ปี​2565​ อันเป็นช่วงเวลาสิ้นสุดการระบาด​ Covid-19​ แบ่งเป็น​

2. 7แสนล้านบาทคือสินเชื่อรถยนต์, 2.8แสนล้านบาทคือสินเชื่อส่วนบุคคล,​ 2.4แสนล้านบาทคือสินเชื่อบ้าน​ ลักษณะ​ MoM​ เติบโต​เพียง​ 0.6% เราอาจเทียบกับปี​ 2567ไม่ได้​ เพราะใครๆก็ทราบว่า​ 2ไตรมาสแรกปีที่แล้วมันเต็มไปด้วยปัญหามากมายมีเรื่องงบประมาณ​มาประกอบด้วย

2.หนี้กำลังจะเสียหรือ​ SM ก็มาหยุดอยู่ที่​ 5.9แสนล้านบาท​ เติบโต​ MoM​ 3.1% ทิศทางดีขึ้น​ เพราะการปรับโครงสร้างหนี้เชิงป้องกันหรือ​ DR. ทำกันอย่างเป็นล่ำเป็นสัน​ ตามกติกาการให้กู้อย่างรับผิดชอบ​

3.หนี้เสียที่เกิดจาก​ covid-19​หรือ​ NPLs​ รหัส​ 21​ ลูกหนี้กลุ่มนี้เมื่อป​ี​ 2562 ก่อนโรคระบาด​ จ่ายหนี้ได้ทุกบัญชี​เป็นเวลาอย่างน้อย​ 12เดือนติดต่อกันครับ​ ระดับเกรด​ A.​แต่ประสบปัญหาหมดแรง​ หมดลม​ หมดเงินครับ​ กลุ่มนี้มีอยู่​ 2.2ล้านลูกหนี้​ 2.9ล้านบัญชี​ ยอดหนี้คงค้าง​ 2แสนล้านบาท​ 

คุณสุรพล ระบุว่า กลุ่มนี้ในความเห็นของคนตัวเล็ก​ เสียงไม่ดัง​ ไม่มีอำนาจสั่งการใดๆ​ เห็นว่าควรต้องช่วยเขาเป็นลำดับต้นๆครับ​ เขาสู้เต็มที่แล้ว​ เขาทำดีมาตลอด​ ช่วยตรงนี้สำหรับคนที่มียอดภาระหนี้ไม่เกิน​ 1แสน​ 3แสนจะดีหรือไม่ครับ​

“เราลองคิดตามนะครับ​ เป็นแม่ค้าขายเสื้อผ้าในตลาดในเมืองท่องเที่ยว​ โควิดมาตลาดปิด​ นักท่องเที่ยวไม่มาเลย​ สู้ด้วยการขายออนไลน์​ เอาเงินเก็บมาสู้​ แต่สุดท้ายไม่ไหว​ หากหลวงท่านจะได้ยื่นมือมาช่วยตรงนี้​ ปรับโครงสร้างหนี้แบบมีส่วนลดจะทำได้หรือไม่ครับ​ น่าคิดนะครับว่า​ เราจะได้ถือโอกาสนี้สะสางคนที่เป็น​ Long​ covid ด้านการเงินเลยดีมั้ย”