ไม่อยากเข้า ICU ต้องรู้ 6 วัคซีนนี้ แนะคนวัย60+ ควรรู้จักและได้ฉีด

ไข้หวัดใหญ่ ปีนี้ระบาดแน่! หมอเจด เตือน หวัดธรรมดาที่ไม่ธรรมดาสำหรับผู้สูงอายุ รีบเลย! ไม่อยากเข้า ICU ต้องรู้ 6 วัคซีนนี้

หมอเจด นายแพทย์ เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา เผยว่า "ไม่อยากเข้า ICU ต้องรู้ 6 วัคซีนนี้

1. เริ่มจากเรื่องจริงที่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิด

ผมอยากเริ่มจากเรื่องที่หลายคนอาจได้ยินข่าวกันมาแล้วนะครับ ก็คือการจากไปของ คุณแม่ผ่องศรี วรนุช ศิลปินแห่งชาติที่อยู่ในใจใครหลายคน ท่านเสียชีวิตด้วยวัย 85 ปี หลังจากนอนรักษาตัวในโรงพยาบาลนานถึง 2 เดือน เพราะ ปอดอักเสบติดเชื้อ หลายคนอาจไม่เคยรู้เลยว่าโรคพวกนี้มันอันตรายขนาดไหน โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุ

คุณแม่ผ่องศรีน้ำหนักลดเหลือแค่ 20 กิโลกรัมก่อนเสียชีวิต ซึ่งมันสะท้อนให้เห็นว่า การติดเชื้อในปอดสำหรับผู้สูงอายุ ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ บางทีแค่หวัดธรรมดา ไอ เจ็บคอที่เราคิดว่าไม่น่ากลัว กลับลุกลามไปจนถึงชีวิตได้เลย

เรื่องนี้เลยกลายเป็นเหมือนสัญญาณเตือนให้ผมยากชวนทุกคนหันมาดูแลตัวเองและคนในบ้านให้มากขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มที่อายุมากแล้วครับ

2. ทำไม "หวัด" ถึงกลายเป็นเรื่องใหญ่ในผู้ใหญ่ (โดยเฉพาะวัย 60+)

ไวรัสทางเดินหายใจพวกนี้ อย่าง ไข้หวัดใหญ่, RSV, โควิด-19 บางทีมันเริ่มต้นจากอาการเล็ก ๆ เหมือนไม่มีอะไร

แต่ในคนที่อายุมาก ระบบภูมิคุ้มกันจะอ่อนลง ทำให้ร่างกายสู้กับเชื้อไม่ค่อยไหว

พอไวรัสลงปอด ก็จะกลายเป็น ปอดอักเสบ ปอดติดเชื้อ ซึ่งในคนอายุน้อยอาจพอไหว แต่ในคนสูงวัยนี่อันตรายมาก

ยังไม่รวมถึง เชื้อแบคทีเรียอย่างนิวโมคอคคัส ที่เป็นตัวการหลักของ “ปอดบวม” ที่บางครั้งทำให้ต้องใส่ท่อช่วยหายใจเลยนะครับ

เพราะงั้นหมอเลยอยากเน้นย้ำว่า ถ้ามีวัคซีนที่สามารถช่วยป้องกัน หรืออย่างน้อยก็ลดความรุนแรงของโรคได้

3. วัคซีนที่แนะนำ คนวัย 60+ ควรต้องรู้จักและได้ฉีด ถ้าบ้านไหนมีผู้สูงอายุอยู่ แนะนำให้ฉีดไว้นะครับ

1. วัคซีนไข้หวัดใหญ่

• ป้องกันหวัดใหญ่ที่ระบาดทุกปี

• มีทั้งสูตร 3 สายพันธุ์, 4 สายพันธุ์ และแบบ High dose สำหรับคนอายุเยอะ

• คนอายุ 65 ปีขึ้นไปฉีดฟรี ที่โรงพยาบาลของรัฐ

2. วัคซีนป้องกันนิวโมคอคคัส

• ช่วยป้องกัน “ปอดบวมจากเชื้อแบคทีเรีย”

• ถ้าไม่ฉีดแล้วติดเชื้อ บางคนต้องเข้า ICU เลยนะครับ

3. วัคซีนโควิด-19

• แม้สถานการณ์จะเบาลง แต่กลุ่ม 608 (60+ หรือมีโรคเรื้อรัง) ควรฉีดนะครับ เพราะภูมิคุ้มกันต่ำ

4. วัคซีน RSV

• หลายคนยังไม่คุ้นชื่อ แต่จริง ๆ มันเป็นไวรัสตัวแรงอีกตัวที่ทำให้ปอดอักเสบได้

• ก่อนหน้านี้จะเจอในเด็กเยอะ แต่ผู้ใหญ่ก็เสี่ยงเหมือนกัน โดยเฉพาะผู้สูงอายุ

5. วัคซีนคอตีบ-ไอกรน-บาดทะยัก (Tdap)

• ต้องฉีดทุก 10 ปี ถึงจะเคยฉีดตอนเด็กก็ตาม

• ป้องกัน 3 โรคในเข็มเดียวเลย

6. วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี

• หลายคนฉีดตั้งแต่เด็ก แต่ภูมิอาจหมดแล้ว

• แนะนำให้ตรวจ ถ้าภูมิต่ำ ควรฉีดกระตุ้นใหม่

• ป้องกันโรคตับเรื้อรัง และมะเร็งตับ

4. วัคซีนไม่ใช่ยาแก้โรค แต่เป็นเกราะกันร่างพัง

ผมอธิบายแบบนี้นะครับว่า วัคซีน ไม่ใช่ของวิเศษที่ฉีดแล้วกันไม่ให้ติด 100% แต่สิ่งที่มันทำได้แน่ ๆ คือ

• ช่วยให้ถ้าติดแล้ว อาการไม่หนัก

• ลดโอกาสต้องนอนโรงพยาบาล

• ลดโอกาสใส่ท่อช่วยหายใจ

• และที่สำคัญ ลดโอกาสเสียชีวิต

พูดง่ายๆ คือ ฉีดแล้วติดได้เหมือนเดิม แต่ร่างกายพร้อมรับมือมากกว่าเดิมเยอะ โดยเฉพาะผู้สูงวัย ถ้าได้ฉีดวัคซีนครบๆ ตามที่แนะนำ จะช่วยลดโอกาสเสียชีวิตได้

5. ปีนี้ระบาดแน่! ใครมีผู้ใหญ่ในบ้าน ต้องรีบเลย

กรมควบคุมโรคออกมาแจ้งเตือนว่า ปีนี้ ไข้หวัดใหญ่ มีแนวโน้มจะกลับมาระบาดหนัก ในหลาย ๆ ประเทศ เช่น ญี่ปุ่น ตอนต้นปีมีผู้ติดเชื้อสูงมาก และมีคนเสียชีวิตหลายราย รวมถึงกรณีของ "ต้าเอส F4" ที่เสียชีวิตจากปัญหาทางเดินหายใจ ก็เป็นอีกเรื่องที่เตือนใจมาก ๆ

ที่สำคัญคือ เมืองไทยเองก็เริ่มมีเคสไข้หวัดใหญ่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หลายคนรอจนป่วยก่อนถึงจะคิดเรื่องวัคซีน แต่พอถึงตอนนั้น บางทีมันอาจจะไม่ทันแล้วก็ได้ การป้องกันที่ดีสุด คือฉีดไว้ก่อนเลยครับ ถ้าบ้านไหนมีผู้สูงอายุอยู่ อย่าลืมดูแลเรื่องวัคซีนตามที่บอกไปนะครับ"

กดติดตามข้อมูลสาระสุขภาพได้ที่เพจฯ หมอเจด