Facebook (Meta), Google, TikTok และ LINE 4 แพลตฟอร์มใหญ่จากต่างชาติที่สร้างรายได้มหาศาลจาก ‘ธุรกิจโฆษณา’ เพราะเป็นแพลตฟอร์มที่คนไทยใช้เวลาด้วยหลายชั่วโมง ต่อวัน ในยุคที่การโฆษณาออนไลน์แข่งขันกันดุเดือดขึ้นเรื่อยๆ รายได้ของทั้ง 4 บริษัท เป็นดังนี้
ข้อมูลจาก Creden Data แพลตฟอร์มรวบรวมข้อมูลบริษัทจดทะเบียนของประเทศไทย เผยว่า รายได้และกำไรสุทธิของทั้ง 4 บริษัท เป็นดังนี้
นอกจากรายได้ - กำไร ของแต่ละบริษัทแล้ว สิ่งที่จะสามารถสะท้อนความแข็งแกร่งของแพลตฟอร์มได้คือ ตัวเลขการใช้จ่ายกับโฆษณา (Ad Spending) ซึ่งจากข้องมูลของสมาคมโฆษณาดิจิทัล (ประเทศไทย) หรือ Digital Advertising Association (Thailand) (DAAT) พบว่า เม็ดเงินที่ธุรกิจ แบรนด์ และนักการตลาดชาวไทยใช้จ่ายบนแต่ละแพลตฟอร์มเป็นดังนี้
คุณป้อม ภาวุธ พงษ์วิทยภานุ ซีอีโอของ TARAD.com ผู้คร่ำหวอดในวงการ Ecommerce ได้ตั้งข้อสังเกตว่าข้อมูลเม็ดเงินโฆษณาที่ไหลเข้าสู่แต่ละบริษัทแพลตฟอร์มยักษ์ในประเทศไทย และข้อมูลรายได้ของบริษัทนั้นจะเห็นถึงความไม่สัมพันธ์กัน บริษัทอย่าง Facebook และ Google ได้รับเม็ดเงินโฆษณาหลักหลายพันล้านบาท แต่กลับรับรู้เป็นรายได้ผ่านบริษัทในประเทศไทยเพียงหลักร้อยล้านบาท หรือพันล้านต้นๆ เท่านั้น ในขณะที่ LINE รับรู้รายได้กว่าหกพันล้านบาทในประเทศไทย ซึ่งคาดว่ามาจากธุรกิจและบริการอื่นๆ ของไลน์ด้วย
สิ่งที่ตามมาคือ ‘เม็ดเงินภาษีเข้าประเทศที่ไม่เท่ากัน’ บริษัทที่รับรู้รายได้ในประเทศมาก ก็ต้องจ่ายภาษีเข้าประเทศมากเช่นกัน ซึ่งคุณป้อมคาดหวังให้บริษัทที่สร้างรายได้จากประเทศไทยมาก ก็ควรจะเสียภาษีให้รัฐมากเช่นกัน แต่อันที่จริง ข้อได้เปรียบของบริษัทระดับโลกที่มีเหนือกว่าบริษัทขนาดเล็กที่อยู่ในประเทศ คือการบริหารภาษี ซึ่งเป็นต้นทุนสำคัญของการทำธุรกิจเช่นกัน
หนึ่งวิธีที่บริษัทระดับโลกมักทำ คือการตั้งบริษัทลูกในหลายประเทศ ซึ่งในแต่ละประเทศนั้นจะมีอัตราภาษีนิติบุคคลที่แตกต่างกัน บริษัทแม่จึงอาจรับรู้รายได้ในประเทศต่างๆ มากน้อยต่างกัน เพิ่มการรับรู้รายได้ในประเทศที่มีอัตราภาษีต่ำกว่า ลดการรับรับรู้รายได้ในประเทศที่มีอัตราภาษีสูงกว่า ก็จะทำให้บริษัทประหยัดภาษีได้
อย่างไรก็ตาม นอกจากเรื่องการประหยัดภาษีแล้ว ยังมีเรื่องการปฏิบัติตามนโยบายและกฎหมายของแต่ละประเทศ รวมถึงแนวทางการทำธุรกิจของแต่ละบริษัทที่แตกต่างกันไป จึงไม่อาจฟันธงได้เต็มที่ว่า การมุ่งประหยัดภาษีให้ได้มากที่สุดจะส่งผลดีต่อบริษัท หรือบริษัทที่รับรู้รายได้มากหรือน้อยในแต่ละประเทศนั้น สะท้อนธรรมาภิบาลของแต่ละประเทศได้มากน้อยแค่ไหน
แต่ก็เชื่อได้ว่า ภาพในฝันของหลายบรษัท คือการเป็นที่ยอมรับ และรักใคร่ของประเทศปลายทางที่เข้าไปทำธุรกิจ จากประโยชน์ที่บริษัทสร้างไว้ให้กับประเทศนั้นๆ มากกว่าการเข้าไปทำธุรกิจเพื่อหวังผลกำไรเพียงอย่างเดียว
ที่มา : Creden Data, DAAT