วิกฤต! Gen Z ใช้ชีวิตเดือนชนเดือน อนาคต ไม่ มีวันเกษียณ?

ในยุคสมัยที่สังคมขับเคลื่อนด้วยพลวัต และเต็มไปด้วยความผันผวน อนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัยเกษียณ อาจดูเป็นเรื่องราวที่ห่างไกลสำหรับคนรุ่นใหม่หรือ Gen Z ผู้ซึ่งกำลังมุ่งมั่นกับการใช้ชีวิตในปัจจุบันและให้ความสำคัญกับการแสวงหาประสบการณ์ มากกว่าการวางแผนระยะยาว

วัยเกษียณ เป็นช่วงเวลาที่ทุกคนไม่อาจหลีกเลี่ยงและการเตรียมความพร้อมอย่างเหมาะสม ตั้งแต่วัยเริ่มต้นทำงาน ย่อมเป็นหลักประกันสำคัญในการดำรงชีวิตอย่างมีคุณภาพและมีความสุข เมื่อถึงวัยที่ต้องวางมือจากหน้าที่การงาน ทว่า

ล่าสุด รายงานการวิจัย พบว่า คน Gen Z จำนวนไม่น้อยกำลังเผชิญกับอุปสรรคสำคัญในการวางแผนทางการเงินเพื่อวัยเกษียณโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปัญหาด้านค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้น ภาระหนี้สิน และรายได้ที่ไม่สอดคล้องกับรายจ่าย ส่งผลให้คนรุ่นใหม่จำนวนมาก มองไม่เห็นอนาคต ของตนเองในวัยเกษียณ

วิกฤต! Gen Z ใช้ชีวิตเดือนชนเดือน อนาคต ไม่ มีวันเกษียณ?

แม้คน Gen Z จะเป็นกำลังสำคัญของสังคมในปัจจุบัน แต่จากรายงานฉบับใหม่ของสถาบัน TIAA และ UTA's NextGen Practice พบว่าคนกลุ่มนี้จำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ กำลังเผชิญกับความท้าทายในการวางแผนทางการเงินเพื่อการเกษียณอายุ โดยมีสัดส่วนเพียง 20% เท่านั้นที่ระบุว่ากำลังออมเงินเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว

รายงานดังกล่าวชี้ ให้เห็นว่า คน Gen Z ในช่วงอายุต่ำกว่า 27 ปี มีแนวโน้มที่จะไม่เกษียณอายุในรูปแบบเดิมที่สังคมคุ้นเคย สอดคล้องกับข้อมูลก่อนหน้าที่บ่งชี้ว่าคนหนุ่มสาวเกือบครึ่งหนึ่ง ไม่ปรารถนาที่จะเกษียณ, เชื่อว่าตนเองจะไม่สามารถเกษียณได้ หรือไม่ได้คำนึงถึงการเกษียณอายุเลย

ประเด็นที่น่ากังวล คือ คน Gen Z ในวัยทำงานมีเพียง 20% ที่ออมเงินเพื่อการเกษียณอายุ ในขณะที่การวางแผนทางการเงินเพื่อวัยเกษียณถือเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนรุ่นนี้ที่มีแนวโน้มอายุยืนยาวกว่า 100 ปี อย่างไรก็ตาม ปัจจัยด้านค่าครองชีพที่สูงขึ้นอาจเป็นอุปสรรคสำคัญที่ส่งผลต่อความสามารถในการออม

จากการศึกษา พบว่า คน Gen Z เกือบหนึ่งในสาม (29%) กำลังประสบปัญหาทางการเงินโดยมีรายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย ส่งผลให้เงินส่วญ่ถูกใช้ไปกับค่าใช้จ่ายพื้นฐาน ทำให้การบรรลุเป้าหมายทางการเงินระยะยาว เช่น การมีที่อยู่อาศัยเป็นของตนเอง และการออมเงินเพื่ออนาคต เป็นเรื่องที่ยากลำบากยิ่งขึ้น

พฤติกรรมการใช้จ่ายที่หลีกเลี่ยงได้ กำลังก่อให้เกิด "วิกฤตการณ์วัยเกษียณ"

"คน Gen Z กำลังเผชิญหน้ากับวิกฤตการณ์ทางการเงินที่อาจส่งผลกระทบรุนแรงต่ออนาคต" นี่คือ เสียงเตือนจาก Surya Kolluri หัวหน้าสถาบัน TIAA ที่ได้ให้สัมภาษณ์กับ FOX Business ถึงผลสำรวจที่น่าตกใจ โดย 36% ของคน Gen Z ยอมรับว่า ปัญหาหนี้สินพะรุงพะรังและรายได้ที่ไม่เพียงพอ เป็นอุปสรรคสำคัญที่ฉุดรั้งพวกเขาจากการออมเงินเพื่อวัยเกษียณ

Kolluri อธิบายเพิ่มเติมว่า คน Gen Z มีภาระค่าใช้จ่ายจำเป็นในชีวิตประจำวันสูงกว่าคนรุ่นก่อนๆ ไม่ว่าจะเป็นค่าอาหาร ค่าที่พัก ค่าเดินทาง หรือค่ารักษาพยาบาล ซึ่งล้วนแล้วแต่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องตามภาวะเงินเฟ้อ นอกจากนี้ ข้อมูลยังบ่งชี้ว่า คน Gen Z กำลังเผชิญกับแรงกดดันจากเงินเฟ้อที่รุนแรงกว่าคนรุ่นอื่นๆ ในช่วงวัยเดียวกัน โดยอัตราเงินเฟ้อเฉลี่ยต่อปีของพวกเขาสูงกว่าถึง 0.5% หมายความว่า รายได้ที่พวกเขาหามาได้นั้น มีมูลค่าลดลงอย่างรวดเร็วทำให้ยิ่งเหลือเงินเก็บออมน้อยลงไปอีก

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด คือ ราคาสินค้าอุปโภคบริโภคที่เพิ่มสูงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน หรืออาหารการกินล้วนส่งผลกระทบโดยตรงต่อค่าครองชีพของคน Gen Z ขณะที่รายได้ของพวกเขากลับไม่เพิ่มขึ้นในอัตราเดียวกัน ส่งผลให้ Gen Z จำนวนมากต้องดิ้นรน ใช้ชีวิตแบบเดือนชนเดือน และไม่มีเงินเหลือพอที่จะเก็บออม ภาวะเช่นนี้ จึงเป็นเหมือนภัยเงียบที่กำลังคืบคลานเข้ามา และอาจทำลายความฝันของคน Gen Z ในการมีชีวิตที่มั่นคงหลังเกษียณ หากพวกเขาไม่ตระหนักถึงปัญหา และเริ่มวางแผนการเงินอย่างจริงจังตั้งแต่วันนี้

Gen Z กับมุมมองเรื่องการออม อิสรภาพทางการเงิน สำคัญกว่าวัยเกษียณ

แม้ภาพรวมของคนรุ่นใหม่ (Gen Z) ในเรื่องการออมเพื่อเกษียณจะดูน่ากังวล แต่ Surya Kolluri หัวหน้าสถาบัน TIAA ได้ชี้ให้เห็นถึงมุมมองเชิงบวกบางประการจากผลสำรวจเช่นกัน จากข้อมูล พบว่า แม้จะมีคน Gen Z เพียง 1 ใน 5 เท่านั้น ที่กำลังออมเงินเพื่อวัยเกษียณ แต่ในกลุ่มนี้ 66% เลือกใช้แผนการออมเงินแบบ 401(k) ซึ่งเป็นแผนการออมเพื่อการเกษียณที่นายจ้างในสหรัฐอเมริกาเป็นผู้สนับสนุน สะท้อนให้เห็นว่า คนรุ่นใหม่เริ่มตระหนักถึงความสำคัญของการวางแผนทางการเงินในระยะยาว

ยิ่งไปกว่านั้น คน Gen Z ส่วนใหญ่ (84%) มีพฤติกรรมการออมเงินเป็นประจำทุกเดือน แม้จะไม่ได้เจาะจงว่า เพื่อวัยเกษียณก็ตาม และ 57% มีการจัดทำงบประมาณรายรับรายจ่ายส่วนตัว ซึ่งถือเป็นพื้นฐานที่ดีในการสร้างวินัยทางการเงิน อย่างไรก็ตาม ประเด็นที่น่าสนใจ คือ คน Gen Z กว่าครึ่ง (52%) เลือกที่จะเก็บเงินไว้ในบัญชีออมทรัพย์ เนื่องจากให้ความสำคัญกับสภาพคล่องทางการเงิน ที่เอื้อต่ออิสรภาพทางการเงินในปัจจุบัน มากกว่าการออมเพื่อวัยเกษียณในระยะยาว

Kolluri กล่าวว่า "คน Gen Z ไม่ได้มองว่า การออมเพื่อการเกษียณ เป็นเครื่องมือที่จะช่วยสร้างอิสรภาพทางการเงินในอนาคต พวกเขาให้ความสำคัญกับคำว่า 'อิสระ' ต้องการความยืดหยุ่น และเข้าถึงเงินออมได้ทุกเมื่อที่ต้องการ"

จะเห็นได้ว่า คน Gen Z มีมุมมองต่อการออมที่แตกต่างจากคนรุ่นก่อนๆ พวกเขาให้ความสำคัญกับอิสรภาพทางการเงินในปัจจุบัน และมองว่า การมีเงินเก็บสำรองไว้ใช้จ่ายยามฉุกเฉิน หรือเพื่อบรรลุเป้าหมายส่วนตัว เป็นเรื่องสำคัญกว่าการออมเพื่อวัยเกษียณในระยะยาว ซึ่งอาจเป็นผลมาจากสภาพเศรษฐกิจ สังคม และความไม่แน่นอนในชีวิต ที่ทำให้คนรุ่นใหม่ เลือกที่จะ "ใช้ชีวิตในปัจจุบันให้เต็มที่" มากกว่าการวางแผนเพื่ออนาคตที่ยังมาไม่ถึง

Gen Z กับอนาคตทางการเงิน ก้าวข้ามความท้าทาย สู่วัยเกษียณที่มั่นคง

จากข้อมูลที่ปรากฏ สะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายของคน Gen Z ในการวางแผนทางการเงินเพื่อวัยเกษียณ ซึ่งเป็นประเด็นที่สังคมควรให้ความสำคัญ และร่วมกันหาทางออก เพื่อช่วยให้คนรุ่นใหม่สามารถสร้างหลักประกันที่มั่นคงให้กับอนาคตของตนเองได้

แม้จะมีปัจจัยหลายอย่างที่เป็นอุปสรรคต่อการออม เช่น ค่าครองชีพที่สูงขึ้น ภาระหนี้สิน และรายได้ที่ไม่เพียงพอ แต่สิ่งสำคัญคือการสร้างความตระหนักรู้ และปลูกฝังแนวคิดการออมให้กับคนรุ่นใหม่ตั้งแต่วันนี้

ภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันการศึกษา ควรมีบทบาทในการส่งเสริม และสนับสนุนให้คน Gen Z เข้าถึงข้อมูลความรู้ เครื่องมือ และโอกาสในการออมเงินอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การจัดอบรม สัมมนา การให้คำปรึกษาทางการเงิน การพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่ตอบโจทย์คนรุ่นใหม่ และการส่งเสริมการลงทุนในรูปแบบต่างๆ

ในขณะเดียวกัน คน Gen Z เองก็ต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และทัศนคติ โดยหันมาให้ความสำคัญกับการวางแผนทางการเงิน การจัดทำงบประมาณ การควบคุมค่าใช้จ่าย และการออมเงินอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงการแสวงหาความรู้ และพัฒนาทักษะทางการเงิน เพื่อให้สามารถบริหารจัดการเงินได้อย่างชาญฉลาด

ท้ายที่สุดแล้ว การเตรียมความพร้อมสำหรับวัยเกษียณ ไม่ใช่เพียงแค่การออมเงิน แต่ยังรวมถึงการดูแลสุขภาพ การพัฒนาตนเอง และการสร้างเครือข่ายทางสังคม เพื่อให้สามารถใช้ชีวิตหลังเกษียณได้อย่างมีความสุข มีคุณค่า และมีอิสรภาพอย่างแท้จริง

ถึงเวลาแล้วที่เราต้องร่วมมือกัน เพื่อสร้างอนาคตที่มั่นคง และยั่งยืน ให้กับคนรุ่นใหม่ เพราะพวกเขาคือ "อนาคตของชาติ"

อ้างอิง Foxktvu