หลังมีข่าวว่าจะมีการจัดเก็บ ‘ค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยว’ หรือที่เรียกกันว่า ‘ค่าเหยียบแผ่นดิน’ มาตั้งแต่ปี 2022 ในปีนี้ พิพัฒน์ รัชกิจประการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ออกมาเปิดเผยแล้วว่าวันที่ 1 มิ.ย. ไทยจะเริ่มเก็บค่าเหยียบแผ่นดินจากนักท่องเที่ยวคนละ 300 บาท โดยจะเก็บในอัตราเดียวกันหมดสำหรับชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาโดยใช้พาสปอร์ต ทั้งในทางบก น้ำ หรืออากาศ
การจัดเก็บ “ค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยว” หรือ “ค่าเหยียบแผ่นดิน” เป็นการเก็บเงินของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเพื่อใช้จ่ายในการบริหารและพัฒนาการท่องเที่ยว และให้บริการประกันภัยแก่นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในระหว่างท่องเที่ยวภายในประเทศ ซึ่งไปตามวัตถุประสงค์ที่ระบุไว้ใน พ.ร.บ. นโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ ฉบับปรับปรุง ปี 2019
ตามกฎที่ระบุไว้ใน พ.ร.บ. นโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ ค่าเหยียบแผ่นดินนี้จะถูกจัดเก็บเข้า “กองทุนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวไทย” ซึ่งวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นทุนหมุนเวียนในการพัฒนาการท่องเที่ยว การสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันให้อุตสาหกรรมท่องเที่ยว โดยสามารถใช้ได้ในกิจการดังต่อไปนี้
- เป็นเงินอุดหนุนหรือเงินให้กู้ยืมแก่หน่วยงานของรัฐ เพื่อนำไปใช้ดำเนินงานตามนโยบาย หรือแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ รวมทั้งแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยว
- เป็นค่าใช้จ่ายในการช่วยเหลือหรือสนับสนุนการท่องเที่ยว รวมทั้งเพื่อสนับสนุนการศึกษา การค้นคว้า การวิจัย การฝึกอบรม การประชุม การประชาสัมพันธ์และการเผยแพร่ข้อมูล
- เป็นค่าใช้จ่ายในการจัดให้มีการประกันภัยแก่นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในระหว่างท่องเที่ยวภายในประเทศ
- เป็นค่าใช้จ่ายในการบริหารกองทุน
อย่างไรก็ตาม นี่ก็ไม่ได้หมายความว่านักท่องเที่ยวทุกคนที่เดินทางเข้าไทยจะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยว เพราะค่าธรรมเนียมนี้เก็บกับนักท่องเที่ยวระยะสั้นที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวไทยเท่านั้น ไม่รวมถึง
- ชาวต่างชาติที่เข้าไทยโดยใช้บอร์เดอร์พาสหรือหนังสือผ่านแดน
- ชาวต่างชาติที่เข้าไทยโดยหนังสือเดินทางธรรมดาที่มีใบอนุญาตทำงาน
- ชาวต่างชาติที่เข้าไทยโดยหนังสือเดินทางทูต หรือหนังสือเดินทางราชการ
- ชาวต่างชาติที่นั่งเรือเฟอร์รี่เข้ามาเที่ยวในไทยแบบเช้ามาเย็นกลับ
ชวนดู ปีนี้มีประเทศไหนอีกบ้างกำลังจะเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยว?
ก่อนหน้าที่ไทยจะมีการเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยวนี้ หลายๆ ประเทศในโลก เช่น ออสเตรีย เบลเยี่ยม ภูฏาน สวิตเซอร์แลนด์ และฝรั่งเศส มีการเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยวจากนักท่องเที่ยวอยู่แล้วเพื่อหาเงินทุนมาเป็นค่าประกันภัยและค่าประกันชีวิตของนักท่องเที่ยว รวมไปถึงพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวภายในประเทศให้มีความมั่นคงและพัฒนาได้อย่างยั่งยืน
โดยนอกจากไทยแล้ว ประเทศหรือเมืองที่กำลังจะเริ่มเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยวในปี 2023 เช่นกัน มีดังนี้
- สหภาพยุโรป ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ปี 2023 นักท่องเที่ยวที่ไม่ใช่ประชาชนของประเทศกลุ่มเชงเก้น 26 ประเทศ จะต้องเสียค่าเข้าสหภาพยุโรปเป็นจำนวน 7 ยูโร หรือประมาณ 250 บาท ผู้อายุต่ำกว่า 18 ปี หรือสูงกว่า 70 ปี ไม่ต้องเสีย
- เวนิส, อิตาลี ในช่วงฤดูร้อนปี 2023 นักท่องเที่ยวทุกคนที่เดินทางเข้าเวนิสต้องเสียค่าธรรมเนียมท่องเที่ยวเป็นจำนวนประมาณ 3-8 ยูโร หรือราว 107-287 บาท แล้วแต่ว่าช่วงนั้นเป็นฤดูกาลท่องเที่ยวหรือไม่ เพราะมาตรการนี้เป็นหนึ่งในมาตรการควบคุมจำนวนนักท่องเที่ยว
- วาเลนเซีย, สเปน ในช่วงปลายปี 2023 หรือต้นปี 2024 เมืองวาเลนเซียจะเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยวผ่านค่าที่พัก โดยนักท่องเที่ยวอาจต้องเสียประมาณ 50 เซนต์ ถึง 2 ยูโรต่อคืน แล้วแต่ว่าพักที่ไหน
- บาร์เซโลนา, สเปน ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2023 นักท่องเที่ยวต้องจ่ายค่าธรรมเนียมการท่องเที่ยวคนละ 2.75 ยูโรต่อคน ค่าธรรมเนียมนี้จะเพิ่มขึ้นเป็น 3.75 ในวันที่ 1 เมษายน ปี 2024