สหรัฐอเมริกา ประเทศที่เชิดชูเรื่อง ‘เสรีภาพ และความเท่าเทียม’ ได้ออกแคมเปญ ‘เหรียญเชิดชูเกียรติสตรีอเมริกัน (American Women Quarters Program)’ ซึ่งเป็นการถ่ายทอดความสำเร็จ และคุณูปการของสตรีคนสำคัญของสหรัฐจากแวดวงต่างๆ ซึ่งหนึ่งในผู้หญิงที่ถูกยกย่อง และคัดเลือกมาให้มีใบหน้าอยู่บนเหรียญ 25 เซนต์ (คิดเป็น ¼ ของดอลลาร์ เป็นที่มาของชื่อ ควอเตอร์ นั่นเอง) ก็คือ ‘แอนนา เมย์ หว่อง ’ นักแสดงหญิงเชื้อสายเอเชียคนแรกของ Hollywood เราจะมาทำความรู้จักนักแสดงสาวระดับตำนานคนนี้ ผ่านเกร็ดความรู้ 5 ข้อเกี่ยวกับเธอกัน
แอนนา เมย์ หว่อง เป็นเชื้อสายจีน-สหรัฐ รุ่นที่ 3
แม้สื่อร่วมสมัยหลายแห่งมักนิยามเธอว่าเป็นชาวจีน อย่างเช่นที่นิตยาสาร Look มอบชื่อฉายาให้เธอว่าเป็น ‘หญิงสาวชาวจีนที่สวยที่สุดในโลก’ แต่อันที่จริงเธอเป็นชาวสหรัฐเชื้อสายจีนรุ่นที่ 3 เกิดในลอส แอนเจลิส ในวันที่ 3 มกราคม 1905 ชื่อจริงของเธอคือ หว่อง หลิว ซง (黃柳霜) ก่อนจะใช้ชื่อในวงการว่า ‘แอนนา เมย์ หว่อง’ ตั้งแต่ตอนอายุ 11 ปี โดยชื่อ แอนนา เป็นชื่อภาษาอังกฤษที่พ่อแม่ของเธอตั้งให้
แสนรู้ แสนซน จนได้ฉายา ‘อาหมวยช่างสงสัย’
การที่ได้เติบโตในลอส เอนเจลิส ทำให้เธออยากที่จะเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมภาพยนต์ตั้งแต่วัยเยาว์ เธอมักจะโดดเรียนเพื่อแอบเข้าไปดูการทำงานของผู้คนหลากหลายหน้าที่ในกองถ่าย จนทำให้เธอได้ฉายา ‘อาหมวยช่างสงสัย’ (C.C.C., or "Curious Chinese Child")
ครั้งหนึ่งเธอเคยให้สัมภาษณ์ว่า เธอมักจะโดดเรียนเพื่อมาดูการทำงานในกองถ่าย ถึงจะรู้ว่าจะต้องโดนคุณครูตี และคุณพ่อตีแน่ เธอจะซอกแซกฝ่าฝูงชนในกองถ่าย เพื่อเข้าไปใกล้ๆ กล้องเท่าที่จะทำได้ และเฝ้ามองผู้คนที่แต่งตัวสวยๆ ผู้กำกับ ตากล้อง ผู้ช่วย และนักแสดงที่แต่งแต้มด้วยเครื่องสำอาง ที่พากันเดินทางมายังเมืองที่เธออยู่เพื่อถ่ายทำภาพยนตร์
นักแสดงนำหญิงคนแรกๆ บนภาพยนตร์สี
แอนนา เมย์ หว่อง มีโอกาสได้เข้าสู่วงการตั้งแต่ปี 1919 ในบทเล็กๆ ในภาพยนตร์เรื่อง “ผู้หญิงคนที่สี่ชิงโคมแดง” (The Red Lantern) ก่อนจะได้รับบทนักแสดงนำในเรื่อง The Toll of the Sea ในปี 1922 ซึ่งนับเป็นภาพยนตร์เรื่องแรกๆ ที่ที่ถ่ายทำด้วยระบบสี (Technicolor) ซึ่งนับเป็นนักแสดงชาวเอเชียคนแรกๆ ที่ได้รับบทนำในภาพยนตร์อีกด้วย
โดยเธอปรากฏตัวในภาพยนตร์มากกว่า 60 เรื่อง ทั้งยังกลายเป็นนักแสดงนำชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียคนแรกที่ปรากฎตัวในละครโทรทัศน์ของสหรัฐฯ เรื่อง The Gallery of Madame Liu-Tsong เมื่อปี 1951 อีกด้วย
ถ่ายทอดความไม่เท่าเทียมในวงการ เพื่อปูทางให้นักแสดงรุ่นหลัง
การเป็นนักแสดงเอเชียใน Hollywood เมื่อ 100 ปีที่แล้วไม่ใช่เรื่องง่ายเลย ตลอดชีวิตของเธอ เธอได้ออกมาบอกเล่าถึงข้อจำกัดด้านบทบาทที่เธอมักจะได้รับว่ามักจะถูกจำกัดอยู่แค่ 2 อย่าง ก็คือ ‘สาวหมวยขี้อาย’ กับ ‘อาซ้อกี่เพ้าลายมังกร’ ซึ่งเธอเคยให้สัมภาษณ์ในปี 1933 ว่าเธอเบื่อหน่ายกับการได้รับบทที่แฝงไปด้วยการตีตราเหล่านี้ เพราะชาวเอเชียไม่ได้มีเพียงมิติเดียวอย่างที่ภาพยนตร์บอก นอกจากนี้ ตัวละครของเธอมักจะมีชะตากรรมจะต้องตายก่อนจบเรื่องอีกด้วย จนเธอกล่าวว่า “ตอนฉันตาย ป้ายหลุมศพของฉันควรจะเขียนว่า ฉันตายมาแล้วพันครั้ง”
หนึ่งเหตุการณ์ที่ทำกับเธอไว้อย่างเจ็บแสบ ก็คือภาพยนตร์เรื่อง ‘The Good Earth’ ที่เสนอให้เธอเล่นบทอาซ้อตัวร้าย แต่ยกบทคู่พระนางของเรื่องนี้ให้กับ ‘นักแสดงผิวขาวที่แต่งหน้าให้เป็นคนจีน’ แถมพระนางคู่นี้ยังได้รางวัลออสการ์จากภาพยนตร์เรื่องนี้ด้วย!
เธอตอบโปรดิวเซอร์ของค่าย MGM ที่เสนอบทนี้ให้กับเธอว่า “คุณขอให้ฉัน ซึ่งมีเลือดเนื้อเชื้อไขของชาวจีน ให้เล่นบทตัวร้ายตัวเดียวในหนังที่แสดงโดยคนอเมริกันผิวขาว เล่นเป็นชาวจีนอย่างนั้นเหรอ?” และแน่นอน เธอปฏิเสธบทดังกล่าว
หญิงเชื้อสายเอเชียคนแรกที่ได้อยู่บนเหรียญกษาปณ์สหรัฐ
ในปี 2021 แอนนา เมย์ หว่อง ได้รับเลือกโดยโรงกษาปณ์สหรัฐฯ (U.S. Mint) ผู้ผลิตเหรียญกษาปณ์ในประเทศ ให้เป็น 1 ใน 5 สตรีที่สร้างคุณูปการให้กับสหรัฐ ที่จะถูกนำใบหน้ามาสลักไว้บนเหรียญ 25 เซนต์ในโครงการ "American Women Quarters Program" ซึ่งจะถูกแจกจ่ายให้ประชาชนแลกได้ในปีนี้ โดยโครงการนี้เป็นโครงการที่มีระยะเวลา 4 ปี ตั้งแต่ปี 2022 - 2025 ซึ่งจะคัดเลือกสตรีที่มีคุณูปการต่อแวดวงทั้งวิทยาศาสตร์ ศิลปะ การเมือง สิทธิมนุษยชน ฯลฯ จากหลากหลายชาติพันธุ์ และถิ่นกำเนิด มาอยู่บนเหรียญ 25 เซนต์ของสหรัฐ
Ventris c gibson ผู้อำนวยการโรงกษาปณ์ฯ กล่าวว่าเหรียญรุ่นที่ 5 ในโครงการดังกล่าว มีขึ้นเพื่อเชิดชูเกียรติแก่แอนนา เมย์ หว่อง ผู้สนับสนุนกล้าหาญซึ่งประสบความสำเร็จในการเพิ่มความหลากหลายและบทบาทในมิติที่หลากหลายมากขึ้นสำหรับนักแสดงอเมริกันเชื้อสายเอเชีย พร้อมเสริมว่าเหรียญนี้ได้รับการออกแบบขึ้นเพื่อสะท้อนความยิ่งใหญ่และความล้ำลึกของความสำเร็จของแอนนา เมย์ หว่อง ผู้ซึ่งเอาชนะความท้าทายและอุปสรรคที่เธอเผชิญมาตลอดช่วงชีวิต
ที่มา : US Mint, Mental Floss, Factinate