สหรัฐอเมริกา ประเทศที่เชิดชูเรื่อง ‘เสรีภาพ และความเท่าเทียม’ ได้ออกแคมเปญ ‘เหรียญเชิดชูเกียรติสตรีอเมริกัน (American Women Quarters Program)’ ซึ่งเป็นการถ่ายทอดความสำเร็จ และคุณูปการของสตรีคนสำคัญของสหรัฐจากแวดวงต่างๆ ซึ่งหนึ่งในผู้หญิงที่ถูกยกย่อง และคัดเลือกมาให้มีใบหน้าอยู่บนเหรียญ 25 เซนต์ (คิดเป็น ¼ ของดอลลาร์ เป็นที่มาของชื่อ ควอเตอร์ นั่นเอง) ก็คือ ‘แอนนา เมย์ หว่อง ’ นักแสดงหญิงเชื้อสายเอเชียคนแรกของ Hollywood เราจะมาทำความรู้จักนักแสดงสาวระดับตำนานคนนี้ ผ่านเกร็ดความรู้ 5 ข้อเกี่ยวกับเธอกัน
แม้สื่อร่วมสมัยหลายแห่งมักนิยามเธอว่าเป็นชาวจีน อย่างเช่นที่นิตยาสาร Look มอบชื่อฉายาให้เธอว่าเป็น ‘หญิงสาวชาวจีนที่สวยที่สุดในโลก’ แต่อันที่จริงเธอเป็นชาวสหรัฐเชื้อสายจีนรุ่นที่ 3 เกิดในลอส แอนเจลิส ในวันที่ 3 มกราคม 1905 ชื่อจริงของเธอคือ หว่อง หลิว ซง (黃柳霜) ก่อนจะใช้ชื่อในวงการว่า ‘แอนนา เมย์ หว่อง’ ตั้งแต่ตอนอายุ 11 ปี โดยชื่อ แอนนา เป็นชื่อภาษาอังกฤษที่พ่อแม่ของเธอตั้งให้
การที่ได้เติบโตในลอส เอนเจลิส ทำให้เธออยากที่จะเป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมภาพยนต์ตั้งแต่วัยเยาว์ เธอมักจะโดดเรียนเพื่อแอบเข้าไปดูการทำงานของผู้คนหลากหลายหน้าที่ในกองถ่าย จนทำให้เธอได้ฉายา ‘อาหมวยช่างสงสัย’ (C.C.C., or "Curious Chinese Child")
ครั้งหนึ่งเธอเคยให้สัมภาษณ์ว่า เธอมักจะโดดเรียนเพื่อมาดูการทำงานในกองถ่าย ถึงจะรู้ว่าจะต้องโดนคุณครูตี และคุณพ่อตีแน่ เธอจะซอกแซกฝ่าฝูงชนในกองถ่าย เพื่อเข้าไปใกล้ๆ กล้องเท่าที่จะทำได้ และเฝ้ามองผู้คนที่แต่งตัวสวยๆ ผู้กำกับ ตากล้อง ผู้ช่วย และนักแสดงที่แต่งแต้มด้วยเครื่องสำอาง ที่พากันเดินทางมายังเมืองที่เธออยู่เพื่อถ่ายทำภาพยนตร์
แอนนา เมย์ หว่อง มีโอกาสได้เข้าสู่วงการตั้งแต่ปี 1919 ในบทเล็กๆ ในภาพยนตร์เรื่อง “ผู้หญิงคนที่สี่ชิงโคมแดง” (The Red Lantern) ก่อนจะได้รับบทนักแสดงนำในเรื่อง The Toll of the Sea ในปี 1922 ซึ่งนับเป็นภาพยนตร์เรื่องแรกๆ ที่ที่ถ่ายทำด้วยระบบสี (Technicolor) ซึ่งนับเป็นนักแสดงชาวเอเชียคนแรกๆ ที่ได้รับบทนำในภาพยนตร์อีกด้วย
โดยเธอปรากฏตัวในภาพยนตร์มากกว่า 60 เรื่อง ทั้งยังกลายเป็นนักแสดงนำชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียคนแรกที่ปรากฎตัวในละครโทรทัศน์ของสหรัฐฯ เรื่อง The Gallery of Madame Liu-Tsong เมื่อปี 1951 อีกด้วย
การเป็นนักแสดงเอเชียใน Hollywood เมื่อ 100 ปีที่แล้วไม่ใช่เรื่องง่ายเลย ตลอดชีวิตของเธอ เธอได้ออกมาบอกเล่าถึงข้อจำกัดด้านบทบาทที่เธอมักจะได้รับว่ามักจะถูกจำกัดอยู่แค่ 2 อย่าง ก็คือ ‘สาวหมวยขี้อาย’ กับ ‘อาซ้อกี่เพ้าลายมังกร’ ซึ่งเธอเคยให้สัมภาษณ์ในปี 1933 ว่าเธอเบื่อหน่ายกับการได้รับบทที่แฝงไปด้วยการตีตราเหล่านี้ เพราะชาวเอเชียไม่ได้มีเพียงมิติเดียวอย่างที่ภาพยนตร์บอก นอกจากนี้ ตัวละครของเธอมักจะมีชะตากรรมจะต้องตายก่อนจบเรื่องอีกด้วย จนเธอกล่าวว่า “ตอนฉันตาย ป้ายหลุมศพของฉันควรจะเขียนว่า ฉันตายมาแล้วพันครั้ง”
หนึ่งเหตุการณ์ที่ทำกับเธอไว้อย่างเจ็บแสบ ก็คือภาพยนตร์เรื่อง ‘The Good Earth’ ที่เสนอให้เธอเล่นบทอาซ้อตัวร้าย แต่ยกบทคู่พระนางของเรื่องนี้ให้กับ ‘นักแสดงผิวขาวที่แต่งหน้าให้เป็นคนจีน’ แถมพระนางคู่นี้ยังได้รางวัลออสการ์จากภาพยนตร์เรื่องนี้ด้วย!
เธอตอบโปรดิวเซอร์ของค่าย MGM ที่เสนอบทนี้ให้กับเธอว่า “คุณขอให้ฉัน ซึ่งมีเลือดเนื้อเชื้อไขของชาวจีน ให้เล่นบทตัวร้ายตัวเดียวในหนังที่แสดงโดยคนอเมริกันผิวขาว เล่นเป็นชาวจีนอย่างนั้นเหรอ?” และแน่นอน เธอปฏิเสธบทดังกล่าว
ในปี 2021 แอนนา เมย์ หว่อง ได้รับเลือกโดยโรงกษาปณ์สหรัฐฯ (U.S. Mint) ผู้ผลิตเหรียญกษาปณ์ในประเทศ ให้เป็น 1 ใน 5 สตรีที่สร้างคุณูปการให้กับสหรัฐ ที่จะถูกนำใบหน้ามาสลักไว้บนเหรียญ 25 เซนต์ในโครงการ "American Women Quarters Program" ซึ่งจะถูกแจกจ่ายให้ประชาชนแลกได้ในปีนี้ โดยโครงการนี้เป็นโครงการที่มีระยะเวลา 4 ปี ตั้งแต่ปี 2022 - 2025 ซึ่งจะคัดเลือกสตรีที่มีคุณูปการต่อแวดวงทั้งวิทยาศาสตร์ ศิลปะ การเมือง สิทธิมนุษยชน ฯลฯ จากหลากหลายชาติพันธุ์ และถิ่นกำเนิด มาอยู่บนเหรียญ 25 เซนต์ของสหรัฐ
Ventris c gibson ผู้อำนวยการโรงกษาปณ์ฯ กล่าวว่าเหรียญรุ่นที่ 5 ในโครงการดังกล่าว มีขึ้นเพื่อเชิดชูเกียรติแก่แอนนา เมย์ หว่อง ผู้สนับสนุนกล้าหาญซึ่งประสบความสำเร็จในการเพิ่มความหลากหลายและบทบาทในมิติที่หลากหลายมากขึ้นสำหรับนักแสดงอเมริกันเชื้อสายเอเชีย พร้อมเสริมว่าเหรียญนี้ได้รับการออกแบบขึ้นเพื่อสะท้อนความยิ่งใหญ่และความล้ำลึกของความสำเร็จของแอนนา เมย์ หว่อง ผู้ซึ่งเอาชนะความท้าทายและอุปสรรคที่เธอเผชิญมาตลอดช่วงชีวิต
ที่มา : US Mint, Mental Floss, Factinate