ภาวะเงินฝืดเคืองไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป เมื่อข้อมูลล่าสุดเผยให้เห็นว่า คนไทยกว่า 70% มีเงินเก็บสำรองไม่พอใช้จ่ายถึง 3 เดือน! นี่ไม่ใช่แค่ปัญหาส่วนบุคคล แต่สะท้อนถึงความเปราะบางทางการเงินของครัวเรือนไทยโดยรวม โดยเฉพาะกลุ่มผู้มีรายได้น้อยที่กำลังเผชิญกับวิกฤตนี้หนักหนาสาหัสที่สุด
วิกฤตเงินออมคนไทย SCB EIC เผย 70% เงินเก็บไม่พอ 3 เดือน! สะท้อนความเหลื่อมล้ำ
จากข้อมูลการสำรวจของ SCB EIC Consumer Survey ในปี 2566 เผยให้เห็นภาพที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่งของภาวะการเงินครัวเรือนไทย โดยเฉพาะกลุ่มผู้มีรายได้น้อย ที่กำลังตกอยู่ในสภาวะเปราะบางอย่างหนัก สะท้อนให้เห็นชัดเจนถึงความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจที่ยังคงกัดกินสังคมไทยอย่างต่อเนื่อง
เงินออมไม่พอใช้ ระเบิดเวลาที่รอวันระเบิด
ตารางเงินเก็บสำรองฉุกเฉินเผื่อเหตุการณ์ไม่คาดคิด
| รายได้ต่อเดือน | ยังไม่มีเงินสำรองฉุกเฉิน | 1-3 เดือน | 4-6 เดือน | 7-12 เดือน | 13-24 เดือน | มากกว่า 24 เดือน |
| ต่ำกว่า 15,000 บาท | 51% | 3ุุ5% | 6% | 4% | 3% | 1% |
| 15,001-30,000 บาท | 39% | 40% | 10% | 5% | 3% | 3% |
| 30,001-50,000 บาท | 22% | 39% | 18% | 12% | 4% | 6% |
| 50,001-100,000 บาท | 13% | 34% | 17% | 17% | 8% | 11% |
| 100,001-200,000 บาท | 7% | 32% | 18% | 11% | 10% | 22% |
| มากกว่า 200,000 บาท | 9% | 23% | 15% | 14% | 9% | 30% |
| เฉลี่ยนรายได้ต่อเดือนทั้งหมด | 30% | 36% | 13% | 9% | 5% | 7% |
กว่า 70% ของผู้ตอบแบบสอบถามมีเงินออมสำรองฉุกเฉินไม่ถึง 3 เดือน นั่นหมายความว่า หากเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เช่น การเจ็บป่วยร้ายแรง หรือการตกงานกะทันหัน ครัวเรือนเหล่านี้จะประสบปัญหาทางการเงินอย่างรุนแรงทันที ยิ่งไปกว่านั้น กลุ่มผู้มีรายได้ต่ำกว่า 30,000 บาทต่อเดือน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นวัยทำงานและกำลังสร้างครอบครัว กลับมีสัดส่วนผู้ไม่มีเงินออมสำรองฉุกเฉินเลยสูงถึง 39% เปรียบเสมือนการเดินอยู่บนเส้นด้ายที่พร้อมจะขาดลงได้ทุกเมื่อ ส่วนกลุ่มผู้มีรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาทต่อเดือนไม่มีเงินออมสำรองฉุกเฉินไม่ถึง 51 %
ขาดหลักประกันความเสี่ยง ความเสี่ยงที่ซ้ำเติมความเปราะบาง
| ประเภทประกัน | ยังไม่มีประกัน | มีประกันชีวิต | มีประกันอุบัติเหตุ | มีประกันสุขภาพ |
มีประกันบำนาญเพื่อการเกษียณ
|
| ต่ำกว่า 15,000 บาท | 37.2% | 22.2% | 21.8% | 15.0% | 3.8% |
| 15,001-30,000 บาท | 31.0% | 26.7% | 21.9% | 15.1% | 5.4% |
| 30,001-50,000 บาท | 22.7% | 30.3% | 24.3% | 17.4% | 5.3% |
| 50,001-100,000 บาท | 14.3% | 31.8% | 24.9% | 20.5% | 8.5% |
| 100,001-200,000 บาท | 7.5% | 34.8% | 22.6% | 24.5% | 10.7% |
| มากกว่า 200,000 บาท | 5.3% | 36.5% | 23.3% | 23.1% | 11.9% |
| เฉลี่ยนรายได้ต่อเดือนทั้งหมด | 17.0% | 31.4% | 23.4% | 20.0% | 8.2% |
ไม่เพียงแต่ปัญหาการขาดเงินออมเท่านั้น แต่ครัวเรือนที่มีรายได้น้อยยังขาดหลักประกันความเสี่ยงที่สำคัญอีกด้วย ตัวอย่างเช่น กลุ่มผู้มีรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาทต่อเดือน มีเพียง 3.8% เท่านั้น ที่มีประกันบำนาญเพื่อการเกษียณ ขณะที่กลุ่มผู้มีรายได้มากกว่า 200,000 บาทต่อเดือน มีสัดส่วนผู้มีประกันบำนาญสูงถึง 11.9% ความแตกต่างนี้แสดงให้เห็นว่า ผู้มีรายได้น้อยมีความเสี่ยงที่จะต้องเผชิญกับความยากลำบากในวัยเกษียณ เนื่องจากขาดแหล่งรายได้ที่มั่นคง
วัยทำงาน กลุ่มเสี่ยงที่ถูกหลงลืม
น่าเป็นห่วงว่า กลุ่มผู้มีรายได้น้อยที่กำลังเผชิญกับความเปราะบางทางการเงินนี้ ส่วนใหญ่เป็นวัยทำงาน อายุระหว่าง 31-40 ปี ซึ่งเป็นวัยที่ควรจะมีความมั่นคงทางการเงินเพื่อรองรับภาระค่าใช้จ่ายในครอบครัวและการวางแผนอนาคต แต่ความเปราะบางทางการเงินที่พวกเขาเผชิญอยู่ในปัจจุบัน อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและความสามารถในการลงทุนเพื่ออนาคต เช่น การศึกษาของบุตร หรือการซื้อบ้าน
ความเหลื่อมล้ำ รากเหง้าของปัญหาที่ต้องถอนรากถอนโคน
ภาวะเปราะบางทางการเงินของครัวเรือนไทยเป็นเพียงยอดภูเขาน้ำแข็งที่สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจที่ฝังรากลึกในสังคมไทย หากไม่เร่งแก้ไขปัญหานี้อย่างจริงจัง อาจนำไปสู่วิกฤตทางเศรษฐกิจและสังคมในวงกว้างได้ รัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องเร่งดำเนินมาตรการเพื่อแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำอย่างเป็นรูปธรรม เช่น การส่งเสริมการเข้าถึงแหล่งเงินทุน การสร้างงานที่มีคุณภาพ และการให้ความรู้ทางการเงินอย่างทั่วถึง
ภาวะเปราะบางทางการเงินของครัวเรือนไทยไม่ใช่เพียงปัญหาส่วนบุคคล แต่เป็นปัญหาของประเทศชาติ หากไม่เร่งแก้ไข อาจส่งผลกระทบต่อเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคมในระยะยาว การสร้างความมั่นคงทางการเงินให้กับประชาชนทุกกลุ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้มีรายได้น้อย จึงเป็นภารกิจเร่งด่วนที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันอย่างจริงจัง เพื่อสร้างอนาคตที่มั่นคงและยั่งยืนให้กับประเทศไทย
จากข้อมูลที่น่าตกใจเหล่านี้ สะท้อนให้เห็นว่า ปัญหาความเปราะบางทางการเงินของครัวเรือนไทยไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยอีกต่อไป หากปล่อยไว้ อาจส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่ต่อเศรษฐกิจและสังคมในวงกว้าง
ดังนั้น การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ การสร้างงานที่มีคุณภาพ และการให้ความรู้ทางการเงินอย่างทั่วถึง จึงเป็นภารกิจเร่งด่วนที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันอย่างจริงจัง เพื่อสร้างความมั่นคงทางการเงินให้กับประชาชนทุกกลุ่ม และสร้างอนาคตที่มั่นคงและยั่งยืนให้กับประเทศไทย
หมายเหตุ: ข้อมูลรายได้ ค่าใช้จ่าย และค่าใช้จ่ายหนี้สินของครัวเรือน นับเฉพาะครัวเรือนที่มีหนี้สินเท่านั้น