ชีวิตการทำงานที่ไกลบ้าน หลายคนมักแยกตัวออกมาอยู่คอนโดหรือห้องพักเพื่อให้สะดวกต่อการเดินทางมากขึ้น โดยเมื่อทำงานมาสักระยะเวลาหนึ่ง มีหลายคนเริ่มคิดว่าตนเองควร ซื้อคอนโดเป็นของตนเอง vs เช่าคอนโด/ห้องพักต่อไป ดีกว่ากัน บทความนี้จึงนำ 4 ปัจจัยสำคัญมาชวนผู้อ่านได้คิด เพื่อใช้ตัดสินใจไปพร้อมกัน
ซื้อคอนโด ด้วยการผ่อนย่อมมาพร้อมดอกเบี้ยรวมตลอดสัญญาที่ต้องจ่าย หากคำนวณที่ดอกเบี้ยเฉลี่ย 3.5%ต่อปี (เช่น กรณีรีไฟแนนซ์ทุก 3 ปี หลังดอกเบี้ยที่เดิมปรับเพิ่มขึ้น) ดอกเบี้ยรวมตลอดสัญญา 30 ปี สำหรับวงเงินกู้ 2 ล้านบาท จะอยู่ที่ 1.2 ล้านบาท หรือเฉลี่ยเดือนละ 3,400 บาท (ช่วงปีแรกๆ มีดอกเบี้ยจ่ายที่สูงอยู่ประมาณเดือนละ 5,800 บาท) ซึ่งมียอดผ่อนเดือนละ 9,000 บาท โดยส่วนต่าง ยอดผ่อน-ดอกเบี้ย ก็คือเงินต้นค่าคอนโดที่ผู้ซื้อทยอยจ่ายคืนให้กับธนาคาร จนเมื่อครบสัญญาคอนโดที่ซื้อไว้ก็จะปลอดภาระจากธนาคาร 100%
เช่าคอนโด หากเป็นคอนโดใหม่หรือชื่อโครงการเป็นที่รู้จัก โดยทั่วไปค่าเช่าเริ่มต้นอยู่ที่เดือนละ 6,000 – 10,000 บาท แล้วแต่ขนาดห้องและทำเลที่ตั้ง หรือหากเป็นห้องเช่าอพาร์ทเม้นท์ที่สิ่งอำนวยความสะดวกน้อยกว่าคอนโดแต่บางครั้งก็อาจมีทำเลที่สะดวกกว่าคอนโด ค่าเช่าอาจเริ่มต้นที่เดือนละ 4,000-5,000 บาท โดยค่าเช่าในแต่ละเดือนถือเป็นเงินที่จ่ายและหมดไป เมื่อสิ้นสุดสัญญาเช่าเราก็ย้ายออกโดยไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับคอนโดหรือห้องเช่านั้นอีก หากเปรียบเทียบกับการซื้อคอนโดก็เสมือนการจ่ายดอกเบี้ยที่เท่ากันทุกเดือนโดยไม่มีส่วนของเงินต้นเลย
ซื้อคอนโด นอกจากเงินที่ต้องผ่อนแต่ละเดือนแล้ว ยังต้องมีเงินก้อนที่ต้องจ่ายตอนซื้อและก่อนซื้อด้วย เช่น ค่าจอง ค่าโอน ค่าจดจำนอง ค่าประกันอัคคีภัย เงินค่าส่วนกลางล่วงหน้า ฯลฯ รวมกันประมาณ 3%-5%ของราคาคอนโด อีกทั้งการขอสินเชื่อบางครั้งก็อาจได้วงเงินกู้ไม่เต็ม 100%ของราคาคอนโด จึงอาจต้องเตรียมเงินดาวน์อีกประมาณ 10%-20%ของราคาคอนโดด้วย ดังนั้นการซื้อคอนโดแม้จะกู้ได้เต็มก็ยังต้องเตรียมเงินก้อนไว้บ้าง เช่น คอนโด 2 ล้านบาท ควรมีเงินได้เป็นค่าใช้จ่ายต่างๆ ประมาณ 60,000 – 100,000 บาท
เช่าคอนโด นอกจากค่าเช่าแล้ว โดยปกติต้องต้องมีการวางเงินประกันความเสียหายทรัพย์สินและค่าเช่าล่วงหน้า ก่อนที่ย้ายเข้าคอนโด รวมแล้วประมาณ 2-3 เท่าของค่าเช่า เช่น การเช่าคอนโดเดือนละ 8,000 บาท ต้องวางเงินก้อนไว้ 16,000 – 24,000 บาท ก่อนที่จะเข้าอยู่ เป็นต้น
นอกจากเรื่องเงิน ไม่ว่าจะเป็นเงินก้อนและเงินรายเดือนที่ต้องจ่ายแล้ว พันธะและความคล่องตัวที่ตามมาก็เป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญไม่แพ้กัน
ซื้อคอนโด สิ่งที่ตามมา คือ พันธะที่ต้องผ่อนกับธนาคาร 20-30 ปี ไม่ว่าอนาคตเราจะย้ายงาน ถูกมอบหมายให้ทำงานต่างถิ่น หรือจำเป็นเปลี่ยนที่พักก็ตาม หากคอนโดที่ซื้อไว้ยังผ่อนไม่หมดหรือยังขายต่อไม่ได้ ก็ยังคงต้องผ่อนกับธนาคารตามสัญญา
เช่าคอนโด หากอนาคตมีโอกาสย้ายงาน เพื่อเพิ่มเงินเดือนหรือมีความก้าวหน้าทางอาชีพมากขึ้น ต่อให้ที่ทำงานใหม่อยู่ไกลแค่ไหน ก็สามารถตัดสินใจย้ายที่พักได้ไม่ยาก เพราะแม้การเช่าคอนโดมักมีระยะเวลาของสัญญา 1 ปี แต่ก็สามารถเจรจากับผู้ให้เช่าได้ไม่ยาก หรือหากผู้เช่าไม่ยอมเลิกสัญญาอาจต้องยอมตัดใจทิ้งเงินค่าประกันที่จ่ายไว้เทียบเป็นค่าเช่า 1-2 เดือน ก็อาจคุ้มกับการตัดสินใจย้ายห้องเช่าได้
ช่วงแรกของชีวิตการทำงานผู้พักอาศัยในคอนโดอาจมีแค่ตัวเอง แต่ในอนาคตเมื่อชีวิตเติบโตเข้าสู่โหมดชีวิตคู่หรือเตรียมสร้างครอบครัว คอนโดห้องสตูดิโอหรือ 1 ห้องนอน อาจไม่เพียงพออีกต่อไป โดยบางคนอาจมีแผนเปลี่ยนจากที่พักรูปแบบคอนโดหรือห้องเช่า เป็นทาวน์โฮมหรือบ้านเดี่ยว เพื่อรองรับจำนวนสมาชิกที่มากขึ้น
ซื้อคอนโด ในวันนี้ซึ่งเป็นพันธะผูกพัน 20-30 ปี หากมีแผนหรือโอกาสที่จะย้ายไปซื้อบ้านใหม่ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าอาจไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะนอกจากยังต้องผ่อนคอนโดหลังเดิมต่อแล้ว การขอกู้เพื่อซื้อบ้านใหม่โดยยังมีผ่อนหนี้คอนโดอยู่ อาจไม่สามารถทำได้หากรายได้ยังไม่มากพอหรือยอดผ่อนเดิมคิดเป็นสัดส่วนที่สูงเทียบกับฐานรายได้ตนเอง ประกอบกับคนที่มีคอนโด/บ้านหลายหลัง ย่อมมีภาระที่ต้องชำระภาษีที่ดินซึ่งเป็นค่าใช้จ่ายทุกปีตามมาด้วย
เช่าคอนโด ที่มีพื้นที่ใช้สอยสอดคล้องกับจำนวนผู้อยู่อาศัยในแต่ละช่วงชีวิตก่อนที่จะตัดสินใจซื้อทาวน์โฮมหรือบ้านเป็นของตนเองหลังจากภาพชีวิตในอนาคตมีความชัดเจนแล้วอาจเป็นทางเลือกที่มีความคล่องตัวมากกว่า เช่น ช่วงแรกของการใช้ชีวิตคู่อาจเลือกเช่าคอนโดที่มีขนาดใหญ่ขึ้นกว่าคอนโดเดิมที่อยู่ หรือมองหาบ้านเช่าที่มีรูปแบบ พื้นที่ใช้สอย และทำเล ใกล้เคียงกับบ้านใหม่ที่อยากซื้อเป็นของครอบครัว เพื่ออยู่ในช่วงแรกไปก่อน จนมั่นใจหรือมีความพร้อมค่อยตัดสินใจซื้อบ้านเป็นของตนเองก็ได้เช่นกัน
ซื้อ vs เช่า คอนโดดีกว่า มีอยู่ 2 ด้านหลังที่ต้องมองให้ครบ (1) ด้านเงิน แน่นอนว่าในระยะยาวการซื้อคอนโดมีความคุ้มด้านเงินที่มากกว่า แต่คำถามที่สำคัญคือ พร้อมแบกรับพันธะที่ตามมาแล้วหรือยัง (2) ด้านวิถีชีวิต สำหรับวิถีชีวิตที่ยังอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ในระยะเวลาอันใกล้ทั้งชีวิตส่วนตัวและชีวิตการทำงาน การเช่าคอนโดที่มีความคล่องตัวสามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงได้อยู่เสมอ ยังอาจถือเป็นทางเลือกที่คุ้มกับค่าเช่าที่จ่ายไปในแต่ละเดือน
นักวางแผนการเงิน CFP