Jobs Gap วิกฤตตลาดแรงงาน 800 ล้านคน อาจไม่มีงานทำในอีก 10 ปีข้างหน้า

ปัญหา Jobs Gap ที่อาจพลิกโฉมโลกแรงงานในอนาคต

ภายในปี 2035 โลกกำลังเผชิญกับปัญหาช่องว่างในตลาดงาน (Jobs Gap) ที่มีความเสี่ยงสูงสุดในประวัติศาสตร์ เมื่อประชากรกว่า 1.2 พันล้านคน เตรียมเข้าสู่ตลาดแรงงาน แต่กลับมีตำแหน่งงานเพียง 400 ล้านตำแหน่ง รองรับ ซึ่งอาจทำให้ 800 ล้านคน ตกอยู่ในภาวะว่างงาน ข้อมูลดังกล่าวถูกเปิดเผยในงาน World Economic Forum 2025 ณ ดาวอส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ 

คอนเทนต์แนะนำ

ปิดล้อมตรวจค้นพื้นที่ 9 จุด รวบวัยรุ่นป่วนเมือง ของกลางอื้อ

จิสด้า รายงาน จุดความร้อน ไทย 1,033 จุด กัมพูชาพีกสุด 2,090 จุด

ปะทะเดือด! กลุ่มป่วนใต้ดับ 3 ศพ ยึดปืนสงคราม 3 กระบอก

Tharman Shanmugaratnam ประธานาธิบดีสิงคโปร์ ได้กล่าวถึงผลกระทบในวงกว้างจาก Jobs Gap ที่ไม่ได้หยุดแค่ในมิติของเศรษฐกิจ แต่ยังส่งผลโดยตรงต่อ เสถียรภาพทางสังคมและการเมือง ความรู้สึกสิ้นหวังของคนที่ไม่มีโอกาสทำงาน ส่งผลให้ความเหลื่อมล้ำในสังคมเพิ่มขึ้น และอาจก่อให้เกิดความไม่สงบทางสังคม

ข้อมูลเพิ่มเติมจากองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) เผยตัวเลขที่น่าตกใจ:

• มีแรงงานกว่า 187 ล้านคน ที่กำลังมองหางาน
• อีก 137 ล้านคน ยังคงรอคอยโอกาสใหม่
• และ 83 ล้านคน หมดกำลังใจ ละทิ้งการหางานไปแล้ว

Gilbert Fossoun Houngbo ผู้อำนวยการ ILO ระบุว่า ปัญหาไม่ได้อยู่ที่จำนวนงานที่ขาดแคลนเท่านั้น แต่ยังอยู่ที่ คุณภาพของงาน ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาชีวิตแรงงานในระยะยาว

“การแก้ปัญหา Jobs Gap ต้องไม่ใช่แค่การสร้างงานมากขึ้น แต่ต้องมุ่งไปที่การสร้างงานที่ให้ค่าตอบแทนยุติธรรม มีสวัสดิการที่เพียงพอ และสร้างเสถียรภาพให้แรงงานในทุกระดับ” Gilbert Fossoun Houngbo กล่าว

แรงงานในระบบเศรษฐกิจนอกระบบ ปัญหาที่รอการแก้ไข

Veronica Nilsson เลขาธิการคณะกรรมการที่ปรึกษาสหภาพแรงงานต่อ OECD ชี้ให้เห็นว่า ปัจจุบันแรงงานกว่า 60% ทั่วโลกอยู่ในเศรษฐกิจนอกระบบที่ขาดความมั่นคงทางการจ้างงานและสวัสดิการ เช่น การประกันสังคมและเงินบำนาญ หลายคนถูกจัดอยู่ในสถานะ self-employed ทั้งที่จริงแล้วทำงานในลักษณะที่ไม่ต่างจากพนักงานประจำ

นอกจากนี้ งานแบบไม่มั่นคง (Precarious Jobs) เช่น Zero-hour contracts หรือรูปแบบงานที่ไม่มีข้อผูกมัดชั่วโมงการทำงานที่ชัดเจน กำลังเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้แรงงานไม่มีอำนาจในการเจรจาต่อรอง

เทคโนโลยีและ AI: เร่งการเปลี่ยนในตลาดแรงงาน

หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อ Jobs Gap คือ เทคโนโลยีและ AI โดย Ryan Roslansky CEO ของ LinkedIn เปิดเผยว่า:

• งานกว่า 20% ในปัจจุบัน ไม่เคยมีอยู่ในช่วง 20 ปีก่อน
• ทักษะที่เคยจำเป็นในงานเดิม เปลี่ยนแปลงไปแล้วถึง 25%
• ความต้องการแรงงานที่มีทักษะด้าน AI เพิ่มขึ้น 20 เท่า ในช่วง 8 ปีที่ผ่านมา

อย่างไรก็ตาม Roslansky ย้ำว่า AI ไม่สามารถแทนที่ ทักษะมนุษย์ (Human Skills) ได้ เช่น การสื่อสาร การทำงานร่วมกับผู้อื่น และความเห็นอกเห็นใจ ซึ่งยังคงมีความสำคัญในตลาดแรงงานอนาคต

ระบบการศึกษาต้องเปลี่ยนเพื่อรับมือกับอนาคต

หนึ่งในข้อเสนอสำคัญจากงานเสวนาคือ การปรับปรุงระบบการศึกษาให้สอดคล้องกับตลาดงานโลก Tharman Shanmugaratnam เน้นย้ำถึงความสำคัญของการพัฒนาทักษะมนุษย์ตั้งแต่วัยเด็ก โดยเฉพาะในช่วง 3 ปีแรกของชีวิต ซึ่งเป็นช่วงสำคัญที่กำหนดความพร้อมของบุคคลในอนาคต

เขายังกล่าวเสริมว่า ระบบการศึกษาที่ประสบความสำเร็จ เช่น ของสิงคโปร์ คือระบบที่เน้นการพัฒนาทักษะเชิงเทคนิคควบคู่กับทักษะชีวิต ซึ่งสามารถลดปัญหา ทักษะไม่ตรงกับงาน (Skills Mismatch) ได้

ความร่วมมือจากทุกภาคส่วน: กุญแจสู่การปิด Jobs Gap

Denis Machuel CEO ของ Adecco Group ชี้ว่า การจัดการกับ Jobs Gap ไม่สามารถทำได้ด้วยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่ต้องอาศัยความร่วมมือระหว่าง รัฐบาล บริษัทเอกชน สถาบันการศึกษา และแรงงาน

ตัวอย่างความร่วมมือที่ประสบความสำเร็จ เช่น อุตสาหกรรมยานยนต์ในยุโรปที่เปลี่ยนผ่านจากการผลิตรถยนต์เชื้อเพลิงสู่ รถยนต์ไฟฟ้า (EV) โดยการร่วมมือกับรัฐบาลในการสนับสนุนทรัพยากรสำหรับการฝึกอบรมพนักงาน และประสานงานกับสถาบันการศึกษาเพื่อออกแบบหลักสูตรที่ตอบโจทย์

Jobs Gap: โอกาสหรือวิกฤต ขึ้นอยู่กับการเตรียมตัวของเรา

การเปลี่ยนผ่านตลาดแรงงานที่เกิดจากเทคโนโลยีและความไม่สมดุลระหว่างอุปสงค์และอุปทานในตลาดแรงงาน อาจนำไปสู่วิกฤตครั้งใหญ่หากไม่ได้รับการจัดการที่เหมาะสม

แต่ในอีกมุมหนึ่ง Jobs Gap อาจเป็น โอกาส สำหรับประเทศหรือองค์กรที่พร้อมจะลงทุนในทักษะของคนและสร้างระบบงานที่มีคุณภาพ

อ้างอิง: การเสวนาในหัวข้อ Closing the Jobs Gap จากงาน World Economic Forum 2025